Firma Colossal twierdzi, że ma niemal cały genom wilka workowatego. Czy to wymarłe zwierzę powróci na Ziemię?

1. Wilk workowaty: kiedy wyginął?
2. Jak trudno jest sekwencjonować genom?
3. Wilk workowaty: czy uda się go przywrócić?
4. Jak przebiegają prace?

– To bardzo trudne zgromadzić kompletny genom jakiegokolwiek organizmu – powiedział „New Scietistowi” Emilio Mármol-Sánchez z Uniwersytetu Kopenhaskiego. Jego zespół był pierwszym, który pozyskał RNA z zachowanych szczątków wilka workowatego. Po raz pierwszy genom tego ssaka został zsekwencjonowany w 2017 roku. Do prac badawczych posłużyły wówczas 108-letnie szczątki osobnika zachowane w alkoholu.

Uzyskany genom miał jednak istotne luki. Colossal twierdzi teraz, że większość z nich udało się uzupełnić. Wykorzystano do tego DNA pozyskane z zęba innego wilka, mającego 120 lat. W DNA wymarłego ssaka do wypełniania miałoby już pozostać tylko 45 luk.

Firma nie przedstawiła jednak żadnych dowodów na poparcie swoich stwierdzeń. Chodzi o artykuły naukowe, które przeszłyby formalny proces recenzji. – Nie jesteśmy laboratorium akademickim, w którym głównym celem są artykuły – oznajmił Ben Lamm, CEO Colossal. – Będziemy nadal robić postępy w tempie znacznie szybszym niż proces pisania artykułów naukowych – pochwalił się.

Wilk workowaty: kiedy wyginął?

Wilk workowaty – zwany też wilkiem tasmańskim albo wilkoworem tasmańskim – to największy drapieżny torbacz, jaki żył jeszcze w XX wieku. Dużo wcześniej był rozpowszechniony m.in. w Australii. Zniknął z niej już ok. 3–2 tys. lat temu, najprawdopodobniej wyparty przez dingo. Później występował już tylko w Tasmanii.

Uznany przez Europejczyków za szkodnika, który poluje na owce (niesłusznie), szybko został wytępiony. Na wolności po raz ostatni widziano go w 1933 r. W 1936 ostatni osobnik zmarł w zoo. Niewielkim pocieszeniem jest film nakręcony w 1933 r., na którym zarejestrowano żywego wilka. Film ten został ostatnio wyostrzony i pokolorowany, dzięki czemu możemy zobaczyć, jak wyglądało to zwierzę w wysokiej rozdzielczości.

Jak trudno jest sekwencjonować genom?

– Nasz genom nie jest tak kompletny jak najbardziej kompletny genom człowieka – przyznaje Andrew Pask z University of Melbourne. Pask jest członkiem naukowej rady doradczej firmy Colossal. Dlaczego tak trudno jest odtworzyć pełny „przepis” na dany gatunek zawarty w jego DNA? Wynika to z samej budowy genomu.

U roślin i u zwierząt występują w nim takie same sekwencje, które wielokrotnie się powtarzają. Standardowe techniki odczytywania DNA, które rozszyfrowują krótkie odcinki kwasu dezoksyrybonukeinowego, mają z takimi fragmentami problemy. Nie pomaga również właściwość samego kwasu DNA, który z czasem dość prędko rozpada się na niewielkie kawałki. Sekwencjonowanie genomu jest więc w istocie składaniem skomplikowanej układanki, mając tylko część jej elementów i nie wiedząc, ile razy należy użyć poszczególnych z nich.

Wilk workowaty: czy uda się go przywrócić?

– Większość próbek starego DNA to fragmenty składające się jedynie z dziesiątek, a w najlepszym przypadku setek par zasad – mówi Pask. – Nam jednak udało się dotrzeć do próbek, które były zachowane tak dobrze, że mogliśmy odzyskać z nich fragmenty DNA liczące tysiące par zasad – dodaje. I wyjaśnia, że Colossal planuje użyć innych spokrewnionych gatunków z tej samej rodziny, by ocenić kompletność uzyskanego genomu.

Załóżmy, że firma faktycznie znajduje się w posiadaniu pełnego genomu wilka workowatego. Nie oznacza to jeszcze, że gatunek ten powróci na Ziemię. Do tego potrzebne byłyby żywe komórki wilka, w których umieszczono by uzyskane DNA. Na razie naukowcy nie wiedzą, jak to zrobić.

W związku z tym Colossal planuje pójść tą samą drogą, co w przypadku mamuta włochatego, swojego sztandarowego projektu rekonstrukcyjnego. Czyli wykorzystać gatunek, który istnieje, by z pomocą inżynierii genetycznej wyposażyć go w cechy wyglądu wymarłego zwierzęcia. W przypadku wilka mógłby to być inny torbacz – grubogonik australijski (Sminthopsis crassicaudata).

Jak przebiegają prace?

Colossal twierdzi, że dokonał już 300 zmian w genomie grubogonika. A konkretnie w kulturach komórek tego zwierzęcia hodowanych w laboratorium. Jak dotąd wszystkie te zmiany są niewielkie. Pask mówi jednak, że w niedalekiej przyszłości zespół planuje podmienić dziesiątki tysięcy par zasad wilka workowatego. Nie jest jeszcze jasne, ile edycji będzie potrzebnych do osiągnięcia celu firmy. Czyli odtworzenia – choćby z wyglądu – wymarłego ssaka.

Źródło: New Scientist.

Nasza autorka

Magdalena Salik

Dziennikarka naukowa i pisarka, przez wiele lat sekretarz redakcji i zastępczyni redaktora naczelnego magazynu „Focus". Wcześniej redaktorka działu naukowego „Dziennika. Polska, Europa, Świat”. Autorka powieści z gatunku fantastyki naukowej, ostatnio wydała „Płomień” i „Wściek”. Więcej: magdalenasalik.wordpress.com