Jedzenie cukru postarza? To może być prawda w przypadku kobiet
Unikanie słodyczy i wszystkich pokarmów zawierających cukier może wpływać na nasz wiek biologiczny. Badanie z udziałem kobiet wykazało, że dieta bogata w witaminy i minerały, za to uboga w cukier, sprzyja „odmładzaniu” organizmu na poziomie komórkowym.
W tym artykule:
Liczba ludności na Ziemi rośnie – do końca tego wieku może być nas już 10 miliardów. Jednocześnie jednak społeczeństwa się starzeją. W 2050 roku na świecie będzie 1,5 mld 65-latków i osób starszych. Zmiana w strukturze społecznej szczególnie dotknie kraje Zachodu, ale również Chiny.
Trend ten jest znany naukowcom od dawna. Badacze od kilkunastu lat głowią się już nie tylko nad tym, jak przedłużyć nam życie, ale również nad tym, co zrobić, by ostatnie dekady życia ludzi upływały w zdrowiu. To wymagało opracowania zupełnie nowych mierników. Obok wieku metrykalnego pojawiło się więc pojęciu wieku biologicznego, opisujące stopień zużycia organizmu. Z punktu widzenia nauki – i nas samych – coraz mniej istotne staje się, ile mamy lat metrykalnie. A coraz bardziej, w jakim stanie znajduje się nasz organizm.
Na jakiej jesteś diecie?
Tempo starzenia się biologicznego można przyspieszyć, spowolnić, a nawet cofnąć. W tym tygodniu opublikowano badania sugerujące, że ten ostatni efekt może powodować przejście na dietę wegańską. Wczoraj zaś naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco opublikowali wyniki badań pokazujące, że na wiek biologiczny kobiet ogromny wpływ ma spożywanie cukru.
W badaniach wzięły udział mieszkanki Północnej Kalifornii w wieku średnio 39 lat. Wśród 342 uczestniczek były osoby zarówno białe, jak i czarne. Naukowcy pobrali im krew, oceniając tzw. metylację DNA. Tak określa się epigenetyczne modyfikacje DNA, wpływające na ekspresję genów, jednak bez ingerowania w kod genetyczny. Analizując proces metylacji można, w uproszczeniu, ocenić, jak bardzo „młode” są nasze komórki.
Uczestniczki eksperymentu zostały również poproszone o opis swojej diety. Naukowcy oszacowali, jak bardzo jest ona zbliżona do klasycznej diety śródziemnomorskiej oraz do diety szczególnie bogatej w antyoksydanty i substancje o działaniu przeciwzapalnym. Zaliczono do nich witaminy A, C, B12 i E, kwas foliowy, selen, magnez, błonnik pokarmowy oraz izoflawony.
Pokarmy bogate w cukier
Oddzielnie policzono, ile uczestniczki spożywały cukru. Okazało się, że średnio było to 61,5 grama dziennie. Przy tym rozbieżność była spora – niektóre kobiety wraz z posiłkami spożywały nawet 300 gramów cukru dziennie. Co istotne, naukowcy uwzględnili produkty, do których cukier dodawany jest przemysłowo, jak słodzone gazowane napoje czy pieczywo. Nie zaś np. owoce, zawierające naturalną fruktozę.
Co się okazało? Im bardziej dieta kobiet była zbliżona do diety śródziemnomorskiej i bogatej w antyoksydanty, tym ich komórki wydawały się młodsze. Efekt niszczyło jednak jedzenie cukru. Te kobiety, które jadły dużo pokarmów z cukrem, na poziomie komórkowym starzały się szybciej niż pozostałe, nawet jeśli poza tym trzymały się zdrowej diety.
Nowe dowody na korzyści z diety bezmięsnej. Wegetarianizm chroni przed rakiem – wynika z badań
Wegetarianizm, weganizm, psecowegetarianizm, fleksitarnianizm – te sposoby żywienia mogą zapobiegać nowotworom. Kluczowe jest ograniczenie spożycia mięsa.
Jedzenie cukru postarza
– Wiedzieliśmy, że wysoki poziom dodanych cukrów wiąże się z gorszym metabolizmem i sprzyja chorobom prawdopodobnie bardziej niż jakikolwiek inny czynnik dietetyczny – stwierdziła Elissa Epel, współautorka badań. – Teraz wiemy też, że u podstaw tej zależności leży przyspieszone starzenie epigenetyczne. Jest to prawdopodobnie jeden z wielu sposobów, w jaki nadmierne spożycie cukru ogranicza zdrową długowieczność – dodała badaczka.
Na szczęście efekt ten jest odwracalny. – Może być tak, że wyeliminowanie 10 gramów dodatku cukru dziennie jest równoznaczne z cofnięciem zegara biologicznego o 2,4 miesiąca, jeśli tylko zmiana w diecie zostanie utrzymana dłużej – dodaje Barbara Laraia, współautorka pracy. I podkreśla, że chcąc promować jedzenie sprzyjające długowieczności trzeba skupić się na pokarmach bogatych w składniki odżywcze, jednak – koniecznie – ubogich w cukier.
Źródła: JAMA Network Open, University of California San Francisco, Live Science.
Nasz ekspert
Magdalena Salik
Dziennikarka naukowa i pisarka, przez wiele lat sekretarz redakcji i zastępczyni redaktora naczelnego magazynu „Focus". Wcześniej redaktorka działu naukowego „Dziennika. Polska, Europa, Świat”. Pasjami czyta i pisze, miłośniczka literatury popularnonaukowej i komputerowych gier RPG. Więcej: magdalenasalik.wordpress.com