Mózgi rdzennych mieszkańców Amazonii starzeją się wolniej. To zasługa diety i stylu życia

W tym artykule:

1. Lud Tsimane ma najzdrowsze serca na świecie
2. Mózgi członków amazońskiego plemienia starzeją się znacznie wolniej niż nasze
3. Kluczem do zdrowia serca i mózgu jest dieta plemienia Tsimane
4. Dieta sirtuinowa może sprzyjać długowieczności i zdrowiu

Naukowcy z Uniwersytetu Południowej Kalifornii przebadali stan zdrowia rdzennych mieszkańców Amazonii – ludu Tsimane. To plemię, które zamieszkuje tereny Boliwii. Jego członkowie żyją spokojnie, bez większego stresu, w izolacji od współczesnego świata. Uprawiają rolę metodami tradycyjnymi, zajmują się zbieractwem i rybołówstwem.

Lud Tsimane ma najzdrowsze serca na świecie

Niewykluczone, że to właśnie dieta i styl życia związane są bezpośrednio z ich wyjątkowo dobrym stanem zdrowia. Już w 2017 r. na łamach renomowanego czasopisma naukowego „The Lancet” opublikowano badania, z których wynika, że Tsimane praktycznie nie zapadają na schorzenia układu krążenia. Ich serca są jednymi z najzdrowszych na świecie.

Nasze ciała są coraz chłodniejsze. Widać to nawet u Indian w Boliwii

Od setek lat temperatura ciała wysokorozwiniętych społeczeństw Zachodu powoli spada. Na początku XIX wieku w Europie było to 37 stopni, dziś to owe 36,6. Robocza teoria wiąże to ze zmianam...

Jak to możliwe skoro mieszkańcy Amazonii praktycznie nie mają żadnego dostępu do współczesnej opieki medycznej? Wszystko wskazuje na to, że kluczową rolę odgrywa tu styl życia. Kluczowa jest zwłaszcza dieta Tsimane.

Mózgi członków amazońskiego plemienia starzeją się znacznie wolniej niż nasze

Jakiś czas temu badacze z Kalifornii postanowili sprawdzić, w jakim stanie są mózgi członków plemienia Tsimane. Za pomocą tomografii komputerowej przebadali ponad 700 osób w grupie wiekowej 40–95 lat. Następnie porównali ich skany mózgu z tymi od osób, które żyją w krajach wysoko uprzemysłowionych. Mimo trudności logistycznych związanych z wykonaniem tomografii u mieszkańców Amazonii badanie udało się przeprowadzić.

Okazało się, że u ludu Tsimane mózg starzeje się o 70 procent wolniej niż u ludzi, którzy żyją w krajach zachodnich. Co ciekawe, dzieje się tak mimo wysokiego poziomu tzw. markerów stanu zapalnego u Tsimane.

W populacji zachodniej wskaźnik ten jest powiązany z przewlekłymi stanami zapalnymi, a także z ubytkami tkanek mózgu i demencją. Jednak u Tsimane stan zapalny wiąże się przede wszystkim ze zwalczaniem infekcji i pasożytów.

Kluczem do zdrowia serca i mózgu jest dieta plemienia Tsimane

Autor badania, profesor ekonomii i antropolog Hillard Kaplan twierdzi, że w naszym przypadku stan zapalny jest chroniczny. Jego główne źródła to siedzący tryb życia oraz dieta bogata w węglowodany i tłuszcze. Zwiększa to ryzyko utraty tkanki mózgowej, a więc i chorób neurodegeneracyjnych takich jak Alzheimer.

W przypadku plemienia Tsimane wygląda to zupełnie inaczej. Kluczowe czynniki to duża aktywność fizyczna i zdrowa dieta. Tsimane większość pożywienia zdobywają sami. Zaledwie 8 procent tego, co jedzą pochodzi z zewnętrznych źródeł.

Dieta może chronić przed ADHD. Naukowcy udowodnili to za pomocą badań mózgu u dzieci

Lekarze z Holandii wykazali, że zmiana diety pomaga ograniczyć objawy ADHD u dzieci. Nie chodzi tu jednak o wyeliminowanie cukru z jadłospisu.

Tsimane jedzą sporo ryb, które są źródłem kwasów omega 3 i pełnowartościowego białka. W ich diecie nie brakuje też warzyw i owoców, które zawierają duże ilości błonnika i polifenoli. Węglowodany przetworzone, które w naszej diecie przeważają, są przez Tsimane znacznie rzadziej spożywane.

Dieta sirtuinowa może sprzyjać długowieczności i zdrowiu

Nie jest to pierwsze badanie, które potwierdza, że dieta roślinna z dodatkiem dobrej jakości białka z ryb czy chudego mięsa jest bardzo zdrowa. Dlatego też dieta śródziemnomorska lub nordycka uznawana jest za najzdrowszą dla Europejczyków.

Ostatnio też coraz częściej mówi się o diecie sirtuinowej. Kluczowe jest w niej nie tylko ograniczenie kalorii, ale także produkty, które spożywamy. Mają one aktywować tzw. sirtuiny. To białka, które spowalniają procesy starzenia się. Do produktów w diecie sirtuinowej należą:

• jarmuż,
• truskawki,
• cebula,
• pietruszka,
• kasza gryczana,
• kurkuma,
• orzechy włoskie,
• rukola,
• chili,
• kapary,
• lubczyk,
• daktyle,
• cykoria,
• owoce jagodowe – głównie borówki.

Zaleca się też picie matchy i kawy. Warunkowo dopuszczalne są niewielkie ilości czerwonego wina ze względu na dużą ilość resweratrolu – dobroczynnej substancji zaliczanej do polifenoli.

Nie ma na razie jednoznacznych badań na temat skuteczności diety sirtuinowej. Z pewnością jednak warto włączyć do diety te produkty i zwrócić większą uwagę na kaloryczność potraw. Większość z nas spożywa co dzień więcej kalorii niż potrzebuje. Może to prowadzić do nadwagi i otyłości. Rośnie też wówczas ryzyko chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca czy choroba wieńcowa.

Źródła: The Lancet, The Journal of Gerontology, Series A: Biological Sciences and Medical Sciences.

Więcej o długowieczności piszemy w najnowszym wydaniu magazynu „National Geographic” nr 1/23.