Myszy laboratoryjne mają zaskakująco skomplikowane umysły. Na przykład celowo popełniają błędy
Naukowcy na potrzeby badań często wykorzystują myszy laboratoryjne. Jak się okazuje, zachowania tych niewielkich gryzoni mogą być bardziej złożone, niż zakładano. To, że nie wykonują jakiegoś polecenia, wcale nie oznacza, że go nie rozumieją.
W tym artykule:
Myszy są niemal wszędzie: w opuszczonych budynkach, na stacjach metra, niektórzy trzymają je też jako zwierzęta domowe. Gryzonie te znalazły również zastosowanie w nauce. Są bowiem wykorzystywane jako zwierzęta laboratoryjne. Dlaczego właśnie myszy biorą udział w licznych eksperymentach? Badacze wybrali je z prostego powodu. Te maleństwa łatwo skłonić do wykonywania prostych zadań w zamian za na przykład odrobinę jedzenia.
Myszy laboratoryjne zaskoczyły naukowców
Bywa jednak, że myszy postępują wbrew oczekiwaniom naukowców i nie wykonują powierzonych im zdań, takich choćby jak przejście labiryntu lub wciśnięcie konkretnego włącznika. Do tej pory badacze uważali, że wynikało to z nieuwagi zwierząt. Autorzy najnowszych badań opublikowanych na łamach czasopisma „Current Biology” sugerują jednak, że myszy potrafią celowo działać po swojemu.
– Prawdopodobnie myszy mają bogatsze życie wewnętrzne, niż nam się wydaje. To nie tylko maszyny reagujące na bodźce. Mogą mieć swoje strategie działania – komentuje Kishore Kuchibhotla z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa, autorka badania.
W ramach badania naukowcy nauczyli 13 spragnionych gryzoni obracać kołem w określonym kierunku wyznaczonym przez konkretne dźwięki. Jeden odpowiadał obrotowi koła w prawo, drugi w lewo. Jeśli mysz reagowała we właściwy sposób, dostawała wodę. W przypadku niewłaściwej reakcji nie mogła liczyć na nagrodę.
Naukowcy przypadkiem wyhodowali sześcionogą mysz. Dodatkowa para nóg wyrosła jej zamiast genitaliów
Zamiast narządów rozrodczych u myszy pojawiły się zalążki nóg. Biolodzy z portugalskiego Instytutu Naukowego Gulbenkiana prowadzili badania nad rozwojem rdzenia kręgowego. Okazało się, ż...
Intrygujący eksperyment
W tysiącach prób badacze zauważyli kilka wzorców. Z czasem myszy radziły sobie coraz lepiej, co sugerowało, że opanowały powierzone im zadanie. Jednak nawet po osiągnięciu eksperckiego poziomu zdarzały im się błędne interakcje. Niezależnie od odtwarzanego dźwięku kręciły kołem w jednym kierunku.
Aby lepiej to zrozumieć, autorzy badania przestali nagradzać myszy za prawidłowe odpowiedzi. Wówczas gryzonie wróciły do poprawnego reagowania. To z kolei pokazało, że myszy wiedziały, co zrobić, aby dostać nagrodę, a mimo to świadomie z niej rezygnowały.
Korzystając z modelu obliczeniowego, naukowcy ustalili, że myszy wykazują tendencję do dynamicznego wyboru, która według nich jest metodą nauki.
Nauka metodą prób i błędów
– Myszy, co zaskakujące, korzystają z metod wyższego rzędu, aby uczyć się nawet prostych zadań. [...] Może się wydawać, że zwierzę popełnia mnóstwo błędów, ale w trakcie tych błędów tak naprawdę staje się mądrzejsze – tłumaczy Kuchibhotla.
Jak dodaje, ich mysi research ma swoją wartość. W końcu podczas eksperymentów gryzonie nie wiedzą, czego mają się spodziewać. Nie wiedzą, kiedy zmieni się otoczenie lub obowiązujące zasady. Naturalne jest dla nich sprawdzanie różnych możliwości. Z ludzkiej perspektywy takie zachowanie może wydawać się zbędne i czasochłonne. To dlatego, że w odróżnieniu od zwierząt dysponujemy werbalną komunikacją i oczywiście instrukcjami.
Jest jednak za wcześnie, aby jednoznacznie interpretować wyniki badania. Naukowcy biorą pod uwagę różne wyjaśnienia, jak np. to, że myszy od czasu do czasu zmieniały kierunek, w którym kręciły kołem, ponieważ zmęczyły im się przednie łapy. Wątpliwości mają rozwiać kolejne eksperymenty, podczas których naukowcy przyjrzą się aktywności mysich mózgów w trakcie podejmowania decyzji. Co ciekawe, to nie pierwsze doniesienia sugerujące, że w myszach drzemie intelektualny potencjał. Już badania opublikowane w 2021 r. wykazały, że gryzonie te uczą się zaskakująco szybko.
Źródło: Current Biology.
Szukasz więcej fascynujących informacji na temat świata roślin i zwierząt, odkryć archeologicznych i nieskończonego Wszechświata? Zaprenumeruj magazyn „National Geographic Polska". Najnowszą ofertę znajdziesz na tej stronie.
Nasz ekspert
Mateusz Łysiak
Dziennikarz zakręcony na punkcie podróżowania. Pierwsze kroki w mediach stawiał w redakcjach internetowej i papierowej magazynu „Podróże”. Redagował i wydawał m.in. w gazeta.pl i dziendobrytvn.pl. O odległych miejscach (czasem i tych bliższych) lubi pisać nie tylko w kontekście turystycznym, ale też przyrodniczym i społecznym. Marzy o tym, żeby zobaczyć zorzę polarną oraz Machu Picchu. Co poza szlakiem? Kuchnia włoska, reportaże i pływanie.