Polskie nekropolie na świecie

Na całym świecie rozsianych jest wiele polskich mogił, które nie powinny być w tym czasie zapomniane. Skyscanner (www.skyscanner.pl) przedstawia najbardziej znane nekropolie na świecie, na których spoczywają polscy artyści, emigranci, wygnańcy, żołnierze, obrońcy.

Cmentarz Łyczakowski, Lwów (Ukraina)
Jest to największa polska nekropolia poza granicami naszego kraju. Wieczny spoczynek znalazło tutaj około 20 tysięcy znanych Polaków, wśród nich są m.in. Artur Grottger, Gabriela Zapolska, Maria Konopnicka. Częścią Łyczakowa jest Cmentarz Orląt, gdzie pochowani są młodzi ludzie, głównie studenci i uczniowie, którzy polegli w trakcie walki z Ukraińcami o Lwów w latach 1918-1919. Historycy oceniają, że na Cmentarzu Orląt spoczywa blisko 3 tysiące młodych żołnierzy.

Rossa, Wilno (Litwa)
Na polskim cmentarzu w Wilnie spoczywa 242 żołnierzy. Wśród wojskowych mogił centralne miejsce zajmuje grób matki Józefa Piłsudskiego, u której stóp spoczęło serce Marszałka. Miejsce pochówku wskazał sam Piłsudski. Ogłosił to siedem lat przed śmiercią na zjeździe Legionistów.
Na Rossie spoczywają nie tylko żołnierze, ale także poeci, filozofowie i mężowie stanu. Na nagrobkach można odczytać nazwiska doskonale znane z kart historii i literatury, na przykład działacza politycznego Joachima Lelewela czy ojca poety Juliusza Słowackiego, Euzebiusza.

Katyń, Twer (Rosja), Charków (Ukraina)
Dziewięć lat temu otwarto trzy cmentarze upamiętniające polskich oficerów zamordowanych w 1940 roku na rozkaz Stalina. W Kozielsku, Starobielsku, Ostaszkowie i Katyniu zginęło w sumie 25 700 Polaków, którzy po 17 września 1939 roku dostali się do niewoli radzieckiej. Pierwszą nekropolię upamiętniającą ofiary Katynia otwarto latem 2000 roku w Charkowie na Ukrainie, cmentarz w Katyniu (Rosja) poświęcono tego samego roku pod koniec lipca, trzeci cmentarz polskich ofiar totalitaryzmu radzieckiego otwarto we wrześniu 2000 roku koło Tweru.

Bolonia, Włochy
Największy z czterech polskich cmentarzy wojennych we Włoszech znajduje się na przedmieściu San Lazzaro w Bolonii. Spoczywa tu 1427 żołnierzy 2. Korpusu gen. Władysława Andersa Armii Polskiej na Wschodzie. Armii, która miała być przepustką do wolnej Polski dla naszych rodaków z obozów jenieckich, z więzień, łagrów, zsyłki, z dalekiej północy, z Kołymy i Władywostoku. Żołnierze ci do Polski nie doszli.

Monte Cassino (Włochy)
Monte Cassino rozsławione piosenką o czerwonych makach jest chyba najbardziej znaną polską nekropolią. Cmentarz, położony między klasztorem benedyktyńskim a wzgórzem "593", stał się miejscem spoczynku dla 1070 polskich żołnierzy 3. Dywizji Strzelców Karpackich, poległych w czasie walk we Włoszech. Przy wejściu znajdują się dwie rzeźby polskich orłów, a pośrodku wielkie koło z wkomponowanym krzyżem Virtuti Militari i płonącym zawsze zniczem. Na wielkim marmurowym okręgu widnieje napis: "Przechodniu, powiedz Polsce, żeśmy polegli w jej służbie".

Montmorency (Francja)
Miasteczko Montmorency, położone kilkanaście kilometrów od Paryża, w XIX wieku było jednym z ośrodków Wielkiej Emigracji i dla wielu Polaków stało się miejscem ostatniego spoczynku. Znajdziemy tu mogiły tak znanych rodaków jak: Juliana Ursyna Niemcewicza, Cypriana Kamila Norwida, Ignacego Paderewskiego, a także grobowiec rodzinny Mickiewiczów, jednak bez prochów wieszcza, które zostały przeniesione w 1890 roku na Wawel.

Pere-Lachaise, Paryż (Francja)
Miejsce ostatniego spoczynku znalazło na Pere-Lachaise kilkudziesięciu Polaków, m.in. Fryderyk Chopin, generałowie Józef Wysocki, Walery Wróblewski i Jarosław Dąbrowski. Co roku najczęściej odwiedzanym grobem jest mogiła Fryderyka Chopina, udekorowana zniczami i kwiatami, wśród których zawsze znaleźć można ulubione przez kompozytora fiołki.

Cmentarz Montmartre, Paryż (Francja)
Wielu Polaków, którzy osiedli we Francji po powstaniu listopadowym, spoczywa na cmentarzu Montmartre, położonym w północnej części Paryża. Znajduje się tutaj grób Juliusza Słowackiego z jego wizerunkiem w brązie i napisem po francusku Wielki poeta polski, grób jednak jest pusty, gdyż szczątki poety przeniesiono w roku 1927 na Wawel. Obok zbiorowej mogiły emigrantów, stoi zapomniana kaplica grobowa Sapiehów.

Newark, Wrexham, Wellshill (Wielka Brytania)
Najważniejszym polskim cmentarzem wojskowym w Anglii jest Newark, w Walii - Wrexham , a w Szkocji – Wellshill.
Newark to największa nekropolia Polskich Lotników. Spoczywa tu około 300 pilotów i weteranów Polskich Sił Powietrznych, i 57 spadochroniarzy 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej, a także żołnierze innych formacji. Są też groby trzech prezydentów RP na uchodźstwie - Władysława Raczkiewicza, Augusta Zaleskiego i Stanisława Ostrowskiego. Do roku 1993 spoczywał tam także gen. Władysław Sikorski, które prochy znajdują się teraz na Wawelu.
Przy bramie głównej cmentarza we Wrexham ku czci spoczywających tu polskich żołnierzy i ich rodzin wzniesiono pomnik z inskrypcjami w językach polskim, angielskim i walijskim.

Gunnesbury / Kensal Green / Cmentarz Św. Patryka, Londyn (Wielka Brytania)
Cmentarz Gunnersbury w Londynie stał się miejscem spoczynku dla około 1600 Polaków, w tym prezydenta RP na uchodźstwie Kazimierza Sabbata.
Na cmentarzu Kensal Green, spoczywa polski podróżnik i geolog Paweł Edmund Strzelecki zdobywca najwyższego szczytu Australii (Góry Kościuszki). W kwaterze polskiej nazwanej Wzgórzem Orła Białego na cmentarzu w Highgate mieszczą się groby Stanisława Worcella – członka Towarzystwa Patriotycznego, uczestnika Powstania Listopadowego oraz Feliksa Topolskiego – znakomitego rysownika.
Emigranci zarobkowi, którzy przybyli do Wielkiej Brytanii na przełomie XIX i XX wieku spoczęli na Cmentarzu Św. Patryka. Na St. Mary's Roman Catholic Cemetery (Rzymsko-katolicki Cmentarz Św. Marii) znajdziemy mogiły dwóch asów brytyjskiego wywiadu Krystyny Skarbek i Andrzeja Kowerskiego.

Doylestown, Pensylwania (Stany Zjednoczone)
Najbardziej znany polski cmentarz w USA, zwany "amerykańską Częstochową", znajduje się w Doylestown w Pensylwanii. Przy wejściu do tutejszego kościoła wmurowane jest serce Ignacego Paderewskiego, (jego grób znajduje się w Paryżu). Na przylegającym do świątyni cmentarzu leży między innymi dowódca Powstania Warszawskiego generał Antoni Chruściel.