Oto megajezioro Paratetyda – największe jezioro w historii Ziemi. Dlaczego i kiedy wyschło?

W tym artykule:

1. Największa susza miała miejsce prawie 8 mln lat temu
2. Wysychające megazjezioro Paratetyda zmieniło ekosystem kontynentu

Około 10 milionów lat temu Paratetyda obejmowała obszar większy niż dzisiejsze Morze Śródziemne. Na współczesnej mapie wody tego jeziora rozciągałyby się od włoskich Alp po Kazachstan w Azji Środkowej. Ekosystem Paratetydy był wyjątkowy i obejmował setki gatunków zwierząt – od mięczaków i skorupiaków, po małe wieloryby i delfiny, które ewoluowały, aby dostosować się do słodkowodnego środowiska.

O Stonehenge wiemy coraz więcej. Najnowsze odkrycie rzuca nowe światło na słynne stanowisko archeologiczne

Naukowców fascynuje nie tylko samo Stonehenge, ale też to, jak wykorzystywany był ten teren wcześniej. Co nowego wiadomo?

Choć po megajeziorze niewiele dziś pozostało, naukowcy z Uniwersytetu w Utrechcie w Holandii postanowili zbadać jego burzliwą przeszłość. Sprawdzili, co doprowadziło do spadku poziomu wód i wymarcia większości żyjących w nich zwierząt.

Największa susza miała miejsce prawie 8 mln lat temu

Geolog Wout Krijgsman i jego koledzy zbadali skamieniałości, skały osadowe i geologię obszaru wokół Morza Czarnego, leżącego w centrum dawnej lokalizacji Paratetydy. Dzięki zgromadzonym danym oraz modelowaniu poziomu wód w całym regionie, byli w stanie zidentyfikować 4 główne spadki poziomu wody na przestrzeni kilku milionów lat.

Czy Ziemia jest płaska? 10 dowodów obalających ten mit

Przedstawiamy mocne argumenty do dyskusji z pseudonaukowcami, którzy wierzą, że Ziemia jest płaska.

Najpoważniejszym spadkiem był ostatni – odnotowany między 7,65 mln a 7,9 mln lat temu, który otrzymał miano Great Khersonian Drying. Poziom wody w Paratetydzie spadł wówczas aż o 250 metrów, co sprawiło, że megajezioro Paratetyda zostało podzielone na mniejsze zbiorniki. Wzrost zasolenia wód w nowo powstałych jeziorach i ich mniejsze rozmiary mogły sprawić, że przestały nadawać się do życia dla większości organizmów żyjących wcześniej w Paratetydzie.

Według obliczeń naukowców w krytycznych suchych okresach megajezioro mogło stracić do 70% swojej powierzchni i aż 1/3 objętości. Natomiast w szczytowym momencie mogło mieć powierzchnię około 2,8 miliona kilometrów kwadratowych i zawierać ponad 10 razy więcej wody niż wszystkie współczesne jeziora na naszej planecie.

Gdzie podziały się te ogromne ilości wody? Część wyparowała w czasie dramatycznych susz, a skąpe deszcze nie zdołały uzupełnić braków. Ponadto postępujące zmiany w krajobrazie i przesunięcia tektoniczne sprawiły, że pozostałości Paratetydy ostatecznie „spłynęły” do Morza Śródziemnego. Geolodzy szacują, że megajezioro przetrwało na terenach dzisiejszej Europy i Azji około 5 milionów lat.

Wysychające megazjezioro Paratetyda zmieniło ekosystem kontynentu

Zmiany temperatury, opadów i wysychanie ogromnych obszarów Paratetydy wywołało także zmiany na lądzie w całej Eurazji. Jak ustalili naukowcy, po wielkiej suszy lasy zaczęły zastępować środowiska otwarte, ale zmieniały się też same rodzaje lasów. Inne niedawne badanie pokazuje, w jaki sposób obniżający się poziom wód Paratetydy zamienił linie brzegowe megajeziora w łąki, zapewniając żyzny grunt i tworząc środowisko przyjazne ewolucji zwierząt lądowych.

Zmiany krajobrazu i ekosystemu związane ze zmianami klimatycznymi pozostają dziś bardzo istotnym tematem. Miliony lat po wyschnięciu Paratetydy historia tego jeziora może być dla nas przypomnieniem o zagrożeniach, przed którymi stoimy dzisiaj.

Źródło: Scientific Reports

Naukowcy zasilali prosty komputer fotosyntetyzującymi sinicami. Działał przez pół roku!

Ponad sześć miesięcy pracował mikroprocesor, któremu energii dostarczały najprostsze jednokomórkowe organizmy, jakie żyją na Ziemi. Zdaniem naukowców, baterie z sinicami mogą być przysz...

Sensacyjna sekcja zwłok wieloryba. Pod płetwą znaleziono „ludzką" dłoń

Sekcja zwłok wieloryba, w której uczestniczył dr Mark Scherz. Zdjęcie, na którym trzyma ogromną pięciopalczastą dłoń, podbiło naukowego Twittera.

Albert Einstein: 15 rzeczy, których nie wiedzieliście o tym wybitnym fizyku

Znamy go jako twórcę ogólnej teorii względności. Tymczasem Albert Einstein prowadził fascynujące życie. Oto 15 mniej znanych faktów z życia genialnego naukowca.