Te skały sprzed setek milionów lat zachowały pamiątkę po zlodowaceniu Ziemi
Skały na terenie Irlandii i Szkocji mogą być najpełniejszym zapisem okresu w historii Ziemi, kiedy cała planeta była pokryta lodem. Formacja ta stanowi kluczowy element w badaniach geologicznych, oferując naukowcom wyjątkową okazję do zrozumienia, jak wyglądała Ziemia w czasie globalnego zlodowacenia.
W tym artykule:
Ziemskie procesy geologiczne w dużej mierze nadal stanowią dla nas niewiadomą. Zwłaszcza te sprzed milionów lat. W ich jak najlepszym poznaniu i zrozumieniu pomagają prace terenowe. Ziemia w pewnym sensie jest otwartą księgą, z której geolodzy mogą czytać. Niekiedy trzeba się jednak nieco wysilić, aby znaleźć interesujące nas „wątki”.
Właśnie dlatego ostatnie odkrycie skał na wyspie Garvellachs (archipelag Hebryd Wewnętrznych) w Szkocji jest niezwykle ważne dla zrozumienia historii geologicznej naszej planety. Mowa o skałach liczących od 720 do 662 milionów lat. Stanowią one wyjątkowo dobrze zachowany zapis przejścia z ciepłego, tropikalnego klimatu do ery, w której Ziemia została niemalże w całości skuta lodem.
Co zdradzają skały odkryte w Szkocji?
W nowym badaniu, opublikowanym na łamach „Journal of the Geological Society of London”, badacze przeanalizowali warstwy skał o grubości 1,1 km. Następnie zbadali kolejną warstwę o grubości 70 metrów znajdującą się pod spodem. Znalezisko to może dostarczyć naukowcom kluczowych informacji o zmianach klimatycznych, które doprowadziły do globalnego zlodowacenia.
Jeśli dalsze badania potwierdzą znaczenie tych skał, mogą one zostać uznane za tzw. Złoty Kolec. Jest to oficjalny punkt odniesienia w skali geologicznej, który wyznacza przejście z jednej ery do drugiej. W tym przypadku chodziłoby o przejście z tonu do kriogenu, co miałoby duże znaczenie dla lepszego zrozumienia ewolucji klimatu i historii Ziemi.
Naukowcy zidentyfikowali dwa kluczowe wydarzenia z okresu kriogenicznego, znane jako zlodowacenie Sturtian i zlodowacenie Marinoan. Zlodowacenie Sturtian było wcześniejsze i bardziej intensywne, trwając około 57 milionów lat, podczas gdy zlodowacenie Marinoan było mniej surowe i trwało od 15 do 20 milionów lat.
To odkrycie może uratować Ziemię. Naukowcy zbadali nieznane do tej pory źródło tlenu. Jest pod wodą
Skąd się bierze tlen na Ziemi? Okazuje się, że odpowiedź na to pytanie nie jest już tak oczywista. Naukowcy trafili bowiem na nieznane źródło tlenu na naszej planecie. To odkrycie rzuca no...
Wyjątkowe odkrycie geologiczne
Badacze przeanalizowali próbki skał z dwóch formacji na Garvellachs, koncentrując się na maleńkich kryształach cyrkonu, które zawierają uran. Dzięki temu mogli dokładnie określić wiek skał, co pozwoliło im odkryć, że dolna część tych skał powstała, gdy Ziemia była znacznie cieplejsza i pokryta wodami tropikalnymi.
Elias Rugen, badacz z Wydziału Nauk o Ziemi przy University College London, podkreślił, że to unikatowe zachowanie skał jest rzadkim przypadkiem, gdyż starożytne lodowce zwykle niszczyły i zeskrobywały skały znajdujące się pod nimi. – Te warstwy dokumentują tropikalne środowisko morskie z kwitnącym życiem sinicowym, które stopniowo stawało się chłodniejsze, wyznaczając koniec mniej więcej miliarda lat umiarkowanego klimatu na Ziemi – tłumaczył w komunikacie prasowym.
Źródła: Journal of the Geological Society of London, London's Global University.
Nasz ekspert
Mateusz Łysiak
Dziennikarz zakręcony na punkcie podróżowania. Pierwsze kroki w mediach stawiał w redakcjach internetowej i papierowej magazynu „Podróże”. Redagował i wydawał m.in. w gazeta.pl i dziendobrytvn.pl. O odległych miejscach (czasem i tych bliższych) lubi pisać nie tylko w kontekście turystycznym, ale też przyrodniczym i społecznym. Marzy o tym, żeby zobaczyć zorzę polarną oraz Machu Picchu. Co poza szlakiem? Kuchnia włoska, reportaże i pływanie.