Tell Arbid w Syrii – przykład kultury niniwickiej
Miasto to leży w północno-wschodniej Syrii i od ponad dziesięciu lat jest przedmiotem badań archeologicznych, prowadzonych przez prof. Piotra Bielińskiego, wykładowcę Instytutu Archeologii UW i dyrektora Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. K.Michałowskiego.
W ciągu tych lat, w ponad 14-hektarowym mieście, odsłonięto rozległe fragmenty wyjątkowo dobrze zachowanych ulic, dzielnic mieszkalnych, spichlerzy a nawet dwóch świątyń i fragmenty budowli, których funkcji nie da się jeszcze określić. Pozostałości budynków, często z pełnym wyposażeniem oraz liczne drobne znaleziska, pozwalają wg naukowców, na próbę rekonstrukcji warunków życia w ówczesnej metropolii oraz poziomu rozwoju cywilizacyjnego jej mieszkańców. Tell Arbid należy obecnie do najważniejszych stanowisk archeologicznych, na których odsłaniane są zabytki i budowle z połowy III w. p. n. e. Prowadzone w nim badania potwierdzają hipotezę, że w połowie III tysiąclecia p. n. e. było to jedno z najważniejszych centrów rozwoju cywilizacji miejskiej na Bliskim Wschodzie. Obok naturalnie faraońskiego Egiptu i sumeryjskich miast południowej Mezopotamii. Trzeba jednak podkreślić, że w tym czasie na północy Mezopotamii, czyli w miejscu położenia Tell Arbid, dominowała kultura, określana przez naukowców terminem Niniwa 5, wyraźnie odmienna od sumeryjskiej z południa. Tak więc Tell Arbid, ze swoimi ruinami niniwickiego miasta sprzed czterech i pół tysiąca lat, daje szansę poznania tajemniczych sąsiadów Sumerów.
Tekst: Małgorzata Sienkiewicz