Unijny projekt MADE: Na ratunek rekinom!

Niegdyś uznawane za najbardziej przerażające stworzenia głębin morskich, rekiny walczą obecnie o przetrwanie. Rosnący, międzynarodowy popyt na płetwy i wątrobę rekina, zagraża wielu gatunkom na całym świecie. Oprócz intencjonalnego połowu, niektóre gatunki przypadkowo trafiają do sieci i wchodzą w skład tzw. przyłowu.
W celu zredukowania połowu ubocznego i ochrony zagrożonych gatunków rekina, Komisja Europejska wspiera projekt MADE - Mitigating Adverse Ecological Impacts of Open Ocean Fisheries. Zainicjowany w 2008 roku projekt, jest wspólnym wysiłkiem 13 uniwersytetów i instytutów z Belgii, Brazylii, Francji, Grecji, Włoch, Portugalii, Seszeli i Hiszpanii. Projektowi MADE przewodniczy Laurent Dagorn, naukowiec z francuskiego Instytutu Badawczego.
To międzynarodowe, multidyscyplinarne konsorcjum, pracuje nad obniżeniem przypadkowego połowu rekinów, będącego wynikiem dwóch popularnych metod łowienia tuńczyka, jakimi są połowy pelagiczne z użyciem sznurów haczykowych i metoda okrężnic. Znaczną część połowu ubocznego metodą okrężnic stanowi rekin jedwabisty, wpisany przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN) do międzynarodowej Czerwonej Księgi jako gatunek bliski zagrożeniu.
Aby wypracować najlepsze metody ochrony rekinów, naukowcy pracujący przy projekcie MADE, łączą wiedzę biologiczną z najnowocześniejszymi osiągnięciami technologicznymi oraz analizami ekonomicznymi przeprowadzanymi w wielu lokalizacjach na Oceanie Indyjskim i Atlantyckim.
Naukowcy obecnie analizują zebrane informacje i sprawdzają potencjał takich opcji, jak:

• zamykanie stref połowu w czasie, gdy prawdopodobieństwo występowania tam rekinów jest wysokie,

• definiowanie metod ochrony rekinów przed połowem haczykowym, takich jak optymalne, pionowe rozmieszczenie haczyków lub używanie sztucznej przynęty,

• używanie boi z echosondą, która informuje o połowie ubocznym,

• uwalnianie rekinów po ich przypadkowym połowie, z zachowaniem wszelkich środków bezpieczeństwa.

Naukowcy oznakowali elektronicznie około 50 rekinów różnych gatunków – w tym rekinów błękitnych, jedwabistych i białopłetwych. Dzięki temu zabiegowi, koordynatorzy projektu otrzymują wiarygodne informacje na temat zachowania i migracji rekinów przez 1600 dni. Te dane mogą przyczynić się do polepszenia metod ochrony tych gatunków.
Poszukując alternatywnych strategii i technologii ochrony rekinów, naukowcy skupieni wokół projektu MADE, współpracują również z rybakami. Główny koordynator projektu MADE, Laurent Dagorn twierdzi, że wykorzystanie wiedzy rybaków jest bardzo ważne dla projektu: Wierzymy, że najbardziej efektywne metody zarządzania połowami, powinny być opracowywane we współpracy z rybakami, których to najbardziej dotyczy. Postanowiliśmy więc zaangażować rybaków we wszystkie stadia naszych badań.

Pomoc rekinom jest szczególnie istotna, jako że dorastają one bardzo powoli, dojrzewają późno oraz mają długie okresy ciążowe i ograniczoną ilość potomstwa.