Wirtualny spacer po XIX-wiecznym wraku
Nowy model opracowany w gdańskim muzeum pozwala zapoznać się z wrakiem zalegającego na dnie Zatoki Gdańskiej "Portowca" bez schodzenia pod wodę.
Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku opracowało fotogrametryczny model wraka F53.14 (zwanego "Portowcem") w trójwymiarze. Nowy model w pełni pokazuje postęp prac archeologicznych na obiekcie, prowadzonych w czerwcu i październiku 2014 roku przez archeologów podwodnych NMM.
„Portowiec" jest reliktem statku żaglowego zbudowanego z drewna dębowego o długości co najmniej 30 metrów. Jednostkę wykonano najprawdopodobniej w pierwszym dziesięcioleciu XIX wieku, a drewno użyte do jej budowy pochodzi z Pomorza Wschodniego.
W trakcie badań w czerwcu i październiku 2014 roku, z wraku wydobyto ponad 140 zabytków, m.in.: fragmenty obuwia, naczynia ceramiczne, buteleczkę szklaną, narzędzia ciesielskie, jufers z zawiasową podwięzią, czerpak łyżeczki cynowej oraz fragmenty fajeczek glinianych. Znaczna część wraku zagłębiona jest w dnie, z którego wystają elementy burt sięgające do wysokości pokładu. Stępka wraku znajduje się ponad 2,5 metra pod powierzchnią dna morskiego.
Na animacji modelu 3D wraku i na jego fotografiach można zobaczyć, jak obiekt wyglądał na początku badań w czerwcu 2014 oraz po odsłonięciu części jego konstrukcji w październiku 2014 roku. Animacja została przygotowana przez Janusza Różyckiego i Tomasza Bednarza, archeologów podwodnych z Działu Badań Podwodnych NMM.
- Korzystając z programów komputerowych z kategorii SfM (Structure from Motion, Struktura z Ruchu – przyp. red.), opracowaliśmy i wdrożyliśmy do użytku nowatorską metodę fotogrametrycznej dokumentacji 3D wraków znajdujących się na dnie Morza Bałtyckiego – mówi Tomasz Bednarz, autor i kierownik projektu „Wirtualny Skansen Wraków Zatoki Gdańskiej”.
– Z sekwencji odpowiednio wykonanych zdjęć 2D program jest w stanie za pomocą odpowiednich algorytmów wygenerować model 3D, rozpoznając położenie w przestrzeni (względem siebie) poszczególnych elementów widocznych na zdjęciach – dodaje Tomasz Bednarz.
Tworzone przez zespół archeologów NMM modele 3D wraków to nie tylko atrakcyjne wizualnie prezentacje ale też uniwersalne i precyzyjne narzędzie pomiarowe dla archeologii podwodnej. Metoda pozwala na dokumentowanie wraków także przy bardzo słabej widoczności pod wodą, nawet poniżej jednego metra
Zespół archeologów Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku pod kierownictwem Tomasza Bednarza, został niedawno nominowany do nagrody „Travelery” "National Geographic Polska" i ma szanse na otrzymanie nagrody w kategorii „Nauka”.
W najbliższych latach w ramach programu „Wirtualny Skansen Wraków Zatoki Gdańskiej”, archeolodzy podwodni z NMM planują stworzyć przy użyciu naszej metody dokumentację archeologiczną wszystkich wraków drewnianych znajdujących się na dnie Zatoki Gdańskiej.