Żaba szponiasta potrafi odtworzyć utraconą kończynę. Potrzebuje tylko specjalnego koktajlu

W tym artykule:

1. Regeneracja kończyn u żab szponiastych
2. Szansa dla medycyny?

Niektóre zwierzęta – przykładowo traszki czy rozgwiazdy – potrafią odtworzyć utracone kończyny. Ta wyjątkowa zdolność od lat fascynuje lekarzy. Zrozumienie jej mogłoby pomóc ludziom po amputacji rąk i nóg czy ofiarom wypadków. Na to na razie się jeszcze nie zapowiada, ale naukowcy ze Stanów Zjednoczonych ogłosili w tym tygodniu, że udało im się zrobić „duży krok w stronę rozwoju medycyny regeneracyjnej”.

Dlaczego jadowite zwierzęta są odporne na własną truciznę?

Biologów od lat fascynuje, dlaczego jadowite zwierzęta są odporne na samozatrucia. Istnieją trzy naukowe wyjaśnienia.

Regeneracja kończyn u żab szponiastych

Zespół naukowców z Uniwersytetu Harvarda i Tufts zaobserwował odtworzenie amputowanej nogi u żaby szponiastej. Zastosowana technika polegała na nałożeniu mieszanki pięciu leków na kikuty nóg u badanych płazów. Medyczny koktajl był aplikowany tylko przez dobę, a 18 miesięcy później kończyny były prawie w pełni sprawne.

Autorzy badań nie wykluczają, że skoro tak krótka kuracja lekami uruchomiła długi proces regeneracji, być może żaby i inne kręgowce takie jak ssaki też potrafią odtwarzać utracone kończyny. Zdolność ta może być po prostu uśpiona. Rolą naukowców jest więc znalezienie środków stymulujących.

– Natychmiastowe przełożenie tej metody leczenia na ludzi jest mało prawdopodobne, ponieważ skok regeneracyjny nie występuje u ludzi, jak ma to miejsce u żab szponiastych. Ta praca jest jednak ekscytująca, ponieważ pokazuje, że endogenne procesy regeneracyjne można wzmocnić przez krótkie zastosowanie leków – komentuje James Monaghan, profesor nadzwyczajny na wydziale biologii Northeastern University.

Wybrane środki były bogate w cząsteczki ważne dla rozwoju kończyn i mające właściwości przeciwzapalne. To pierwszy koktajl testowany przez naukowców. Możliwe, że inna mieszanka mogłaby przynieść lepsze efekty.

Badacze zastosowali eksperymentalną technikę na ponad 100 żabach. Wyniki nie były „zadowalające we wszystkich przypadkach”. Mike Levin – profesor biologii z Tufts Univeristy – tłumaczy, że niespójności mogły wynikać z tego, że badane płazy w odróżnieniu na przykład od myszy laboratoryjnych nie były niemal identycznymi okazami.

Naukowcy nazwali nowo odkrytą żabę na cześć znanego zespołu rockowego

Biolodzy znaleźli trzy okazy nowego gatunku żaby drzewnej. Płazom już teraz może grozić wyginięcie.

Szansa dla medycyny?

Dodatkowo autorzy badań wykorzystali komórki macierzyste żab szponiastych do stworzenia samoreplikujących się ksenobotów, nazywanych też żywymi robotami. To razem z regeneracją nogi ma pomóc naukowcom w zrozumieniu sygnałów, dzięki którym komórki organizują się w złożone tkanki i odtwarzają kończyny lub całe organizmy.

Ashley Seifert, profesor biologii na University of Kentucky twierdzi, że kiedyś lekarze będą w stanie zregenerować ludzki palec, a nawet całą kończynę. Kiedy to nastąpi? Tego według niej na razie nie można przewidzieć.

– Modele regeneracyjne powinny objąć niektóre gatunki ssaków. To oraz badania porównawcze pomogą nam zrozumieć, jak i dlaczego regeneracja zawodzi w niektórych przypadkach, a w innych kończy się powodzeniem – podsumowuje uczona.

Jak na razie żaba szponiasta i jej zdolności regeneracyjne dołączają do grona cennych odkryć biologicznych.

Źródło: Science Advances