7 ciekawostek o Puszczy Białowieskiej. Jak podglądać żubry?

Fot. Shutterstock

Jej początki sięgają XVII w., kiedy to na Polanie Białowieskiej istniał folwark położony przy królewskim dworze myśliwskim. Dziś we wsi, mającej charakter miasteczka, jest dużo tradycyjnych drewnianych domów, zachował się też zabytkowy układ urbanistyczny, tzw. ulicówka – domy stoją blisko jeden przy drugim, szczytami do drogi. Widać to dobrze na ul. Waszkiewicza, ul. Tropinka czy na Podolanach. Przy głównej ulicy Waszkiewicza stoją dwie świątynie, obie zabytkowe – kościół katolicki z okresu międzywojennego oraz cerkiew prawosławna ufundowana przez cara pod koniec XIX w. W cerkwi znajduje się kolorowy ceramiczny ikonostas, jedyny taki w Polsce.

Należy do największych atrakcji Białowieży. To park w stylu angielskim, założony pod koniec XIX w. przy budowanym wówczas pałacu carskim. Sam pałac został rozebrany w latach 60., przetrwały jednak inne carskie budynki, m.in. dawne stajnie, Dom Zarządu, brama kuchenna (jedyna pozostałość po pałacu) czy wzniesione nieco później Dom Marszałkowski i Dom Jegierski. Park szczególnie ładnie wygląda wiosną i jesienią, kiedy najlepiej widać, że kępy drzew zostały skomponowane z różnych gatunków i są przemyślanym dziełem projektanta – Walerego Kronenberga, a nie tylko dziełem natury.

W Parku Pałacowym stoją dwa ważne zabytki Białowieży. Dworek gubernatora grodzieńskiego z 1845 r. jest najstarszym budynkiem, zaś stojący na grobli między stawami obelisk upamietniający polowanie króla Augusta III Sasa z 1752 r. to najstarszy obiekt.

Na śródleśnej polanie na północnym skraju Puszczy Białowieskiej, na terenie Nadleśnictwa Browsk wisi kamera, dzięki której można podglądać na żywo dzikie zwierzęta. Polanę odwiedzają żubry (zwłaszcza zimą, gdy są dokarmiane), pojawiają się także jelenie, zające, dziki, sarny. W nocy można je oglądać dzięki reflektorom podczerwieni.

Zobacz transmisję.

Za wsią Grudki koło Białowieży działa przejście graniczne Białowieża-Piererow (piesze i rowerowe), przez które w celach turystycznych można wybrać się do białoruskiej części Puszczy Białowieskiej. Od 2015 r. od cudzoziemców nie jest wymagana wiza, trzeba jednak spełnić kilka wymagań – mieć ważny paszport, zgodę z tamtejszego Państwowego Parku Narodowego Bieławieżskaja Puszcza i ubezpieczenie. Można przebywać do trzech dni na terenie Parku, w tym czasie należy poruszać się po wyznaczonych szlakach turystycznych.

Więcej informacji tutaj.

Miasteczko leżące w Puszczy Knyszyńskiej ma długą historię, co widać na każdym kroku. Góruje nad nim odnowiony kompleks klasztorny z obronną cerkwią Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy. Prawosławny klasztor został założony na wysokiej skarpie rzeki Supraśl w XV w. W miasteczku prócz monasteru jest masa zabytkowych budyków, m.in. secesyjny pałac Buchholtzów należący kiedyś do jednej z najsłynniejszych rodzin supraskich fabrykantów, w którym dziś mieści się liceum plastyczne. Są też XIX-wieczne kościoły, domy tkaczy, Dom Ludowy. W Supraślu nagrywane były niektóre sceny do filmu "U pana Boga za miedzą".

Na terenie monasteru działa Muzeum Ikon, które ma ich swoich zbiorach ponad 1200. W dużej części są to ikony zatrzymane przez celników podczas próby przemytu zza wschodniej granicy, a następnie przekazane do muzeum. Muzeum jest wyjątkowe, zadbano w nim nie tylko o odpowienią ekspozycję i wystrój pomieszczeń, ale także muzykę i nastrój.

Jeżeli z Supraśla pojedzie się dalej drogą przez Puszczę Knyszyńską, dojedzie się do Kopnej Góry, gdzie istnieje arboretum – rodzaj parku leśnego połączonego z ogrodem botanicznym. W sezonie turystycznym można tam (bezpłatnie) obejrzeć kolekcje różnych gatunków drzew i krzewów, m.in. azalii, cyprysików, jodeł. W planach jest budowa zagrody pokazowej żubrów w sąsiedztwie arboretum.

Jeśli z Kopnej Góry ruszy się pod granicę białoruską, dotrze się do miasteczka Krynki. O czasach jego świetności i bogactwa kulturowego świadczą m.in. świątynie różnych wyznań – jest tu cerkiew prawosławna, kościół katolicki, synagogi i ich ruiny oraz kirkut. Krynki mogą się też poszczycić wyjątkowym w skali Europy obiektem – ogromnym rondem, od którego odbiega promieniście 12 ulic.