Achatina to największy ślimak świata. Afrykańskiego kolosa można hodować w domu

W tym artykule:

1. Opis rodzaju Achatina
2. Achatina zwyczajna jest największym ślimakiem lądowym
3. Achatina jako zwierzę domowe

Największym polskim ślimakiem jest Helix pomatia, czyli popularny winniczek. Muszla rodzimego rekordzisty osiąga ok. 5 cm długości i 4,5 cm szerokości. Duże okazy winniczka prezentują się imponująco, jednak należy podkreślić, że przy największym ślimaku świata wyglądają jak „ubodzy krewni”. Gatunkiem, o którym mowa, jest Achatina achatina, czyli achatina zwyczajna. O jak dużym zwierzęciu mówimy? Dorodny osobnik ledwo mieści się na dłoni, a jego masę odczuje nawet dorosły człowiek. To naprawdę wielki bezkręgowiec.

Opis rodzaju Achatina

Pod nazwą Achatina (ślimaki olbrzymie) kryje się rodzaj lądowych ślimaków afrykańskich. Oficjalnie obejmuje 39 gatunków, jednak wypada wspomnieć, że ich systematyka stwarza pewne trudności już na poziomie rzędu (trzonkooczne). Trzeba bowiem podkreślić, że badacze do dziś nie ustalili dokładnego stopnia pokrewieństwa między poszczególnymi rodzinami zaliczanymi do rzędu Stylommatophora, co sprawia, że rozróżnianie poszczególnych gatunków jest dość trudnym zadaniem.

Mięczaki z rodzaju Achatina wywodzą się z terenów Afryki Subsaharyjskiej, ale obecnie występują na obszarze niemal całego kontynentu. Nie tylko, bo niektóre gatunki zostały introdukowane do innych krajów. Ślimak Achatina świetnie odnajduje się wszędzie, gdzie sprzyjają mu warunki i gdzie nie ma zbyt wielu naturalnych wrogów. Największym zagrożeniem dla tych zwierząt są ptaki, zwłaszcza w rodzimej Afryce, gdzie ich naturalnym wrogiem jest między innymi gustujący w mięczakach trzewikodziób.

Malowane ślimaki z Kuby są najpiękniejsze na świecie. Mogą zginąć przez nielegalny handel

Kubański ślimak lądowy, czy inaczej ślimak malowany to gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem. Tysiące tych mięczaków są nielegalnie odławiane przez lokalnych handlarzy, którzy z ich ...

Jeden z przedstawicieli rodzaju – Achatina fulica – dotarł do południowej Hiszpanii i na Teneryfę, gdzie uznawany jest za jeden z najbardziej inwazyjnych gatunków. Nic dziwnego. Gatunek ten słynie z szybkiego rozmnażania. Rocznie składa do tysiąca jaj.

Charakterystyczną cechą przedstawicieli rodzaju Achatina jest wydłużona muszla o jajowatym kształcie, która przeciętnie osiąga długość od 10 do 12 cm. Należy jednak podkreślić, że rozległy rodzaj obejmuje gatunki znacznie większe od przeciętnego.

Achatina zwyczajna jest największym ślimakiem lądowym

W tym miejscu należy wskazać na achatinę zwyczajną (Achatina achatina). To gatunek wzorcowy, którego muszla osiąga przeciętnie 20 cm długości i 10 cm średnicy. Przeciętnie, bo największe osobniki osiągają nawet 25 cm długości i 15 cm średnicy. Dorodny ślimak waży około pół kilograma.

Największy znany okaz mierzył 393 mm długości całkowitej (skorupa tego ślimaka miała 273 mm długości) i ważył 900 gramów. Żaden inny gatunek ślimaka lądowego nie osiąga tak dużych rozmiarów.

Jak wygląda ślimak Achatina?

Achatina achatina ma szeroką spiralnie skręconą muszlę o jajowatym kształcie. Wierzchołek jest krótki i ma regularny stożkowy kształt. Na muszli dojrzałego osobnika można zaobserwować od siedmiu do ośmiu skrętów.

Wapienna struktura ma żółtawy lub złotożółty kolor. Wyróżniają się na niej ciemne smugi, brązowe lub czarne. Warga otworu muszli jest ciemnoczerwona.

Gdzie żyje achatina zwyczajna?

Afrykański kolos występuje w zachodniej części kontynentu, w pasie 100–180 km od wybrzeża. Siedliska tego gatunku są zlokalizowane na obszarze Wybrzeża Kości Słoniowej, Sierra Leone, Liberii, Ghany, Nigerii i Beninu. W przeciwieństwie do niektórych ślimaków olbrzymich, gatunek ten jak dotąd nie rozprzestrzenił się poza Czarnym Lądem.

Ślimak Achatina żyje na obszarach wilgotnych. Szczególnie upodobał sobie obszary w pobliżu zbiorników wodnych, gdzie ma zapewnione odpowiednie warunki termiczne i dostatek pożywienia.

Czym żywi się ślimak afrykański Achatina?

Wszyscy przedstawiciele rodzaju Achatina są fitofagami. Należy dodać, że niezbyt wybrednymi, bo w naturze zadowalają się większością roślin ze swojego otoczenia. W ich jadłospisie znajdują się także rośliny uprawne, a szkody, jakie te wielkie ślimaki powodują w uprawach, bywają ogromne.

Jaki tryb życia prowadzi Achatina achatina?

Aktywność Achatina jest uzależniona od czynników atmosferycznych, takich jak temperatura otoczenia, wilgotność podłoża i nasłonecznienie. Gdy słupek rtęci wskazuje wysoką temperaturę, ślimak prowadzi nocny tryb życia. W chłodniejszych porach roku i w warunkach intensywnych opadów może być aktywny przez całą dobę. W porze suchej lub w warunkach deficytu pokarmu ślimak chowa się w muszli i zapada w sen, aby przetrwać niesprzyjające mu warunki.

Achatina jako zwierzę domowe

Wiele osób nie wyobraża sobie trzymania ślimaków w domu, ale dla miłośników terrarystyki są to ciekawi i wdzięczni ulubieńcy. Nic dziwnego, bo ślimaki afrykańskie prezentują się wyjątkowo efektownie, nie mniej niż egzotyczne płazy i gady. Hodowla mięczaków nie jest specjalnie absorbująca, ale należy pamiętać, że jako zwierzęta domowe muszą mieć zapewnione odpowiednie warunki.

Terrarium

Achatina zwyczajna nie jest bardzo wymagająca pod względem przestrzeni. Hodowcy polecają jednak, żeby na każdego dorosłego osobnika przypadało ok. dziesięciu litrów. Trzeba pamiętać, że ze względu na warunki, które trzeba zapewnić zwierzętom, terraria z płyt OSB nie sprawdzą się w tym przypadku. Znacznie lepiej sprawdzi się pojemnik ze szkła lub wykonany z tworzywa sztucznego faunabox.

Minimalna grubość podłoża powinna być równa dwukrotnej wysokości muszli największego osobnika w hodowli. Wskazane jest, żeby grunt sięgał do połowy terrarium. Najlepszym wyborem będzie kwaśny torf. Nie ma żadnych przeciwwskazań przed udekorowaniem pojemnika kamieniami i niepleśniejącymi korzeniami mangrowca. Taki zabieg korzystnie wpłynie na estetykę i powiększy powierzchnię życiową ślimaka.

Oświetlenie terrarium

Hodowca nie musi stosować sztucznego oświetlenia (świetlówek lub lamp). Światło dzienne jest w zupełności wystarczające. Można stosować oświetlenie ozdobne, ale należy pamiętać, że źródło światła powinno mieć niewielką moc. Ważne: świetlówka musi być oddzielona od terrarium w taki sposób, by ślimaki nie mogły dostać się na jej powierzchnię.

Warunki

Hodowca musi pamiętać, że podłoże przez cały czas musi pozostawać wilgotne, jednak należy unikać przemaczania gruntu. Należy utrzymywać wilgotność powietrza na poziomie 80 proc. Krótkotrwałe wahania nie powinny zaszkodzić ślimakom, jednak przekroczenie wartości skrajnych sprawi, że zapadną w sen.

Ważne: terrarium nie może być wystawione na działanie promieni słonecznych. Nie powinno też stać w przeciągu. Miejsce, w którym zostanie ustawione, powinno być zacienione i znajdować się z dala od okien.

Co je ślimak afrykański?

Ślimaki z rodzaju Achatina są fitofagami, więc ich dieta musi składać się wyłącznie z pokarmu roślinnego. W naturze ślimaki afrykańskie zadowalają się większością roślin, które znajdują się w ich środowisku. Także w hodowli nie są specjalnie wybredne. Bez obaw można podawać im większość owoców, warzyw i liści, ale należy unikać roślin zawierających szczawiany, zwłaszcza sałaty. Wynika to z faktu, że substancje te mogą osłabić skorupę i spowolnić wzrost ślimaków.

Nie wszystkie ślimaki wyglądają tak samo. Oto jadowity niebieski smok. Co o nim wiemy?

Niebieski smok mierzy zaledwie kilka centymetrów długości. Mimo to jest niebezpieczny. Jad pozyskuje w brutalny sposób.

Należy pamiętać o konieczności zapewnienia wysokiej podaży wapnia. W tym celu najlepiej sięgnąć po specjalne kostki wapienne, ale dobrze sprawdzi się też pył z kredy, którym można posypać podawane ślimakom rośliny.

Ważne: pokarm dla ślimaków nie może nosić śladów pleśni, a przed podaniem rośliny trzeba dokładnie umyć.

Ile żyje ślimak afrykański?

Podjęcie decyzji o hodowli ślimaka afrykańskiego to zobowiązanie na 3–4 lata. Należy jednak podkreślić, że przy odpowiedniej trosce, te piękne mięczaki mogą dożyć nawet 9 lat.

Rozmnażanie ślimaków afrykańskich

W tym czasie hodowla może ulec znacznemu powiększeniu. Niektóre gatunki składają do tysiąca jaj rocznie. Jedynym antidotum na zapobieżenie niekontrolowanemu rozrostowi kolonii jest ich niszczenie i trzeba to zrobić w ciągu dwóch tygodni od złożenia. Ważne: ślimaków nie można wypuszczać na wolność. Takie działanie jest nie tylko nieodpowiedzialne, ale i zabronione prawnie.

Nasz ekspert

Artur Białek

Dziennikarz i redaktor. Wcześniej związany z redakcjami regionalnymi, technologicznymi i motoryzacyjnymi. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o historii, kosmosie i przyrodzie, ale nie boi się żadnego tematu. Uwielbia podróżować, zwłaszcza rowerem na dystansach ultra. Zamiast wygodnego łóżka w hotelu, wybiera tarp i hamak. Prywatnie miłośnik literatury.