Dlaczego większość psów ma ciemne oczy? Nowe badania wyjaśniają ten fenomen
Naukowcy twierdzą, że to ludzie mogą być odpowiedzialni za kolor oczu udomowionych psów. Ciemne i brązowe ubarwienie ma wyglądać mniej groźnie, dlatego w przeszłości, ingerując w ewolucję psa, wybrano ten odcień.
W tym artykule:
- Kolor oczu psów
- Ludzie chętniej wybierają psy z ciemnymi oczami
- Ludzie mieli wpływ na tę cechę ewolucyjną psów
Gdy patrzymy w oczy psów, zazwyczaj widzimy ciepły i brązowy kolor tęczówki. Oczywiście są rasy, które stanowią wyjątek od tej reguły. To między innymi husky syberyjski, owczarek australijski, border collie, dalmatyńczyk, wyżeł weimarski czy catahoula leopard dog.
Kolor oczu psów
Nowe badanie, które ukazało się właśnie na łamach „Royal Society Open Science” dowodzi, że kolor oczu czworonożnych przyjaciół człowieka zależy w dużej mierze od samego człowieka. Naukowcy przekonują, że ludzie intuicyjnie wybierają psy, które mają ciemniejsze źrenice, ponieważ wyglądają na mniej groźne i bardziej przyjazne.
Za badania odpowiadał zespół pod kierunkiem prof. Akitsugu Konno. To behawiorysta z Uniwersytetu Naukowego Teikyo w Japonii. Wraz z kolegami wybrał zdjęcia 33 ras psów (małych i dużych). Badacze edytowali fotografie, aby rozjaśnić lub przyciemnić oczy zwierząt. W ten sposób każdy pies otrzymał dwie „wersje kolorystyczne”.
Ludzie chętniej wybierają psy z ciemnymi oczami
Następnie naukowcy pokazali wybrane zdjęcia grupie 142 ochotników (głównie studentów). Badacze chcieli, aby ludzie ocenili psy pod kątem cech, takich jak życzliwość, agresywność, dojrzałość i inteligencja. W artykule naukowym napisano, że ochotnicy dużo częściej oceniali psy z ciemnymi źrenicami jako przyjazne. Wskazywali również, że te zwierzęta wydają się bardziej towarzyskie i mniej agresywne.
Co ciekawe, równocześnie uczestnicy badania oceniali te psy jako mniej inteligentne i mniej dojrzałe, przypominające szczenięta. – Uważam, że jaśniejsze tęczówki mają pewną przewagę ewolucyjną w przypadku wilków. Ale udomowienie tych zwierząt spowodowało, że zwierzęta utraciły tę „presję selekcyjną”. U niektórych psów zaczęły pojawiać się ciemniejsze oczy – powiedział cytowany przez „The Guardian” prof. Konno.
Psy rozumieją średnio 89 słów. Które rasy są najmądrzejsze?
Te psy reagują na więcej słów i wyrażeń niż inne. Dlaczego?
Zespół zwrócił uwagę na fakt, że podczas domestykacji wilki z ciemnymi oczami mogły przez lata być faworyzowane przez ludzi. – Skojarzenie ciemnych oczu z niedojrzałością mogło wpłynąć na to, że ludzie chcieli chronić takie czworonogi i opiekować się nimi – twierdzi prof. Konno. Z drugiej strony badanie wykazało, że sam kolor oczu nie był bezpośrednio związany z tym, czy uczestnicy chcieli wchodzić w interakcję z psem.
Ludzie mieli wpływ na tę cechę ewolucyjną psów
– Nasze odkrycia są zgodne z naszymi oczekiwaniami, że ludzie wolą psy o ciemnych oczach. Wyniki dostarczają zaktualizowanej hipotezy, że psy o ciemnych oczach mogły ewoluować w wyniku nabycia cech wyglądu, które wysyłają do ludzi niezagrażający sygnał wzrokowy – napisali naukowcy.
Powszechnie uważa się, że udomowienie psa wydarzyło się ok. 12–10 tys. lat temu. Istnieją jednak badania, które wskazują, że domestykacja mogła mieć miejsce nawet w okresie plejstocenu, od ok. 40 tys. do 15 tys. lat temu.
Niezależnie od dokładnej daty, naukowcy twierdzą, że ludzie (nie zawsze świadomie) wybierali psy o określonych cechach. – To logiczne, że kolor oczu byłby jeszcze jednym miejscem, w którym ludzie pozostawili swój ślad – mówi w rozmowie z „Science” Molly Selba, biolożka anatomiczna z University of Maryland Eastern Shore, która nie była zaangażowana w te badania.
– Naprawdę lubimy opowiadać historie o udomowieniu psów. Jednak trudno jest przeprowadzić solidne badania o tym, jak to dokładnie wyglądało – mówi w wypowiedzi dla „Science” Jessica Hekman, weterynarka i genetyczka psów z organizacji non-profit Functional Dog Collaborative.
– Dowody na to, że ludzie wybierali psy ze względu na ciemne oczy, są przekonujące. Jednak nie jest jasne, czy psy zostały pierwotnie udomowione w ten sposób, czy też jest to zjawisko dużo młodsze. Możliwe jest, że psy nabyły ciemne oczy w ciągu ostatnich kilkuset lat, gdy hodowcy dostosowali się do standardów rasy. Takie ustalenia będą jednak wymagały dalszych badań – dodaje Hekman.
Źródło: Royal Society Open Science, Science, The Guardian.
Nasz ekspert
Jakub Rybski
Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".