Natura przyprawiła Ci rogi? W królestwie zwierząt to raczej zaleta
Lepiej nie narażać się antylopie Derbiego z Afryki, której zakrzywione rogi mogą osiągać długość 120 centymetrów.
Ostatnio zaciekawiły nas zdjęcia zwierzęcych nakryć głowy. Jako autorzy serii Weird Animal Question of the Week pozwalamy więc sami sobie zadać następujące pytanie: jakie rodzaje rogów istnieją?
Rogi wykształciły się niezależnie u wielu gatunków zwierząt w tym samym celu – przede wszystkim jako broń, ale także w celu obrony przed przeciwnikiem – twierdzi Don Moore, dyrektor ogrodu zoologicznego Oregon Zoo w Portland. Rogi prawdopodobnie na początku służyły do wymierzania ciosów, ale z czasem stały się większe i bardziej rozbudowane, kiedy łagodziły ciosy w głowę. Ta strategia sprawiła, że niektóre zwierzęta, na przykład widłorogi, praktycznie walczą niczym zapaśnicy, inne z kolei, jak owce, wbijają rogi w swoich przeciwników. Rogi potrafią też przekazywać informacje o sile i władzy – duże pomogą zidentyfikować najważniejszego samca w stadzie, dzięki czemu nowi członkowie nie będą ryzykować i z nim walczyć – wyjaśnia Moore.
Niebezpieczne kształty
Rogi samców mogą przyciągać samice szukające najsilniejszego partnera, choć u większości gatunków zwierząt kopytnych samice również mają rogi – wyjaśnia Patrick Bergin, dyrektor generalny w African Wildlife Foundation. Antylopa z gatunku bongo leśne, o pięknych charakterystycznych pasach, jest tego świetnym przykładem – dodaje.
Gatunki których samice mają rogi są z reguły duże i żyją na otwartych przestrzeniach, przez co ciężko im się ukryć i prawdopodobnie stymulują rozwój swojej broni. To często gatunki, których samice walczą między sobą o terytorium – jak wynika z badań przeprowadzonych w 2009 roku.
Zwłaszcza afrykańskie „zróżnicowane nisze ekologiczne” zamieszkiwane są przez przeróżne zwierzęta kopytne o wielu typach rogów – opowiada Bergin.
Należy do nich zarówno wielkości zająca antylopa dikdik wyposażona w 8-centymetrowe rogi, jak i antylopa Derbiego, której faliste rogi mogą mieć nawet ponad metr długości.
Nie zawsze jest jasne, czy rogi pomagają afrykańskim zwierzętom w ich środowisku naturalnym, choć naukowcy trochę na ten temat wiedzą. Przykładowo niala grzywiasta może używać swoich spiralnych rogów do unikania konfliktów. Rogi pomagają również temu nieśmiałemu stworzeniu w chowaniu się.
Rogi bawołu leśnego są „mniejsze, mocniej osadzone na głowie, dzięki czemu zwierzęta mogą się poruszać po lesie” – tłumaczy Bergin. Bawół afrykański ma już inne rogi, a jego zwyczaj przebywania na otwartych terenach trawiastych pozwala na duże, zakrzywione kształty rogów. Czasami rosną tak bardzo, że łączą się na środku tworząc „jeden wielki masywny róg”. To może być poważna broń w przypadku walki z lwem – dodaje Bergin.
Niektóre rogi przekazują też użyteczne informacje – koziorożec abisyński z Afryki oraz europejski koziorożec alpejski posiadają prawie metrowe rogi, których pierścienie świadczą o ich wieku.
Źródło: National Geographic News
Tekst: Liz Langley
1 z 4
Dziwne rogi u zwierząt
Samce koziorożców alpejskich walczą o pozycję w stadzie we włoskim parku narodowym Gran Paradiso.
Fot. STEFANO UNTERTHINER, NATIONAL GEOGRAPHIC
2 z 4
Dziwne rogi u zwierząt
Pracownicy Cincinnati Zoo zbierają komórki jajowe antylopy, by pomóc w rozmnażaniu gatunku w Afryce.
Fot. MICHAEL NICHOLS, NATIONAL GEOGRAPHIC CREATIVE
3 z 4
Dziwne rogi u zwierząt
Bawół afrykański ma rogi, które czasami rosną do takich rozmiarów, że łączą się ze sobą na środku głowy tworząc jeden masywny róg.
Fot. SERGIO PITAMITZ, NATIONAL GEOGRAPHIC CREATIVE
4 z 4
Dziwne rogi u zwierząt
Rogi nosorożców (na zdjęciu, nosorożce białe w Kenii) są z keratyny – tej samej substancji, z której zbudowane są ludzkie paznokcie.
Fot. ROBIN MOORE, NATIONAL GEOGRAPHIC CREATIVE