Jaka była najwyższa temperatura w Polsce? Rekord padł ponad 100 lat temu

W tym artykule:

1. Rekord temperatury w Polsce
2. Najwyższa temperatura na Ziemi
3. Czekają nas saharyjskie upały
4. Nietypowe sposoby na upał

Upały od kilku lat doskwierają nam coraz bardziej, a lato z roku na rok zaczyna przypominać temperaturami to w Afryce. Choć temperatury na Ziemi stale rosną, rekord ciepła w naszym kraju ustanowiony został nie w XXI, a w XX wieku i liczy ponad 100 lat. Zważywszy, że zmiany klimatu wciąż postępują, jego poprawienie jest już tylko kwestią czasu. Jaka była najwyższa temperatura w Polsce w historii i gdzie termometry wskazały ponad 40 stopni Celsjusza? Szczegóły do sprawdzenia poniżej.

Rekord temperatury w Polsce

Niepodbity do dziś rekord temperatury w Polsce zanotowano 29 lipca 1921 r. W należącym wówczas do Niemców Prószkowie koło Opola termometry wskazały 40,2 stopnie Celsjusza w cieniu. Nie był to jednak jednorazowy przypadek. Tego samego dnia we wsi Zbiersk, między Koninem a Kaliszem, zarejestrowano upał sięgający 40 stopni, a w położonym także w Wielkopolsce Pętkowie – 39,6 stopnia. Niewiele chłodniej było w stolicy województwa, Poznaniu, gdzie odczuwalna temperatura wynosiła 38,7 st. C.

Jedną z najwyższych temperatur, wynoszącą 39,5 st. Celsjusza, odnotowano w 1994 r. w Słubicach w woj. lubelskim. Co ciekawe, to również tutaj, 19 czerwca 2022 r., termometry wskazały 38,3 st. C. Była to najwyższa temperatura na ziemiach polskich w XXI wieku.

Najwyższa temperatura na Ziemi

17 marca 2024 r. w brazylijskim Rio de Janeiro, w położonej na zachodzie dzielnicy Guaratiba, zanotowano rekordową temperaturę odczuwalną – 62,3 stopnia Celsjusza. Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) za najwyższą oficjalnie zmierzoną temperaturę powietrza na Ziemi uznaje pomiar z lipca 1913 roku, gdy w kalifornijskiej Dolinie Śmierci termometry wskazały 56,7 st. C.

Rekord marca pobity. Tak ciepło w Polsce nie było od 50 lat

Rekord marcowej temperatury powietrza w Polsce po 50 latach oficjalnie pobity. Jak podaje IMGW, termometry pierwszy raz w historii przekroczyły 26 stopni Celsjusza.

Czekają nas saharyjskie upały

Prognozy na najbliższe lata nie są optymistyczne. Już w 2020 r. międzynarodowy zespół złożony z ekspertów z Chin, USA, Wielkiej Brytanii i Danii ostrzegał, że za pięć dekad 1/3 ludzkości będzie żyła w saharyjskim upale. To bezpośrednio przełoży się na choroby i większą umieralność ludzi, ale też generalny spadek produktywności.

Przenoszenie się umiarkowanych temperatur w stronę biegunów Ziemi sprawi, że niemal cała Brazylia stanie się niezdatna do zamieszkania. Podobnie duże fragmenty Bliskiego Wschodu czy Indii. Także południe Stanów Zjednoczonych, kraje Ameryki Środkowej, części Australii. Na Starym Kontynencie z kolei klimat śródziemnomorski przeniesie się na północ, a afrykańskie upały obejmą Włochy, Hiszpanię czy Portugalię. Z drugiej strony zyskają kraje północnej Europy, bo zamieszkać będzie można już niemal za kręgiem polarnym.

Nietypowe sposoby na upał

Wysokie temperatury mogą być uciążliwe, ale istnieją sprawdzone sposoby na radzenie sobie z upałami, które są stosowane od wieków w krajach o ekstremalnym klimacie. Poznaj tradycyjne metody chłodzenia z Afryki i Azji, które mogą pomóc przetrwać najgorętsze dni.

• Egipcjanie przekonywali nas, że najlepsza na upał jest duża przewiewna chusta, którą można zawiązać na głowie (dobrze chroni też kark i ramiona). Sprawdza się zdecydowanie lepiej niż tradycyjny kapelusz.
• W tropikalnym klimacie Tajlandii, gdzie wilgotność powietrza jest bardzo wysoka, mieszkańcy mają swoje unikatowe sposoby na ochłodzenie organizmu. Popularnym napojem jest napar z imbiru, trawy cytrynowej, cynamonu, liści pandanowca i owoców bael. Mieszanka tych składników jest gotowana, a następnie chłodzona. Dodanie miodu wzbogaca napój, który nie tylko chłodzi, ale również ma właściwości zdrowotne.
• Podczas największych upałów w ciągu dnia, życie w Beninie właściwie zamiera. Wszyscy chowają się w cieniu, idą na przynajmniej dwugodzinną drzemkę. Często w cieniu palm.
• Niezawodnym sposobem na upał jest świeży sok z kokosa, który gasi pragnienie, zapewnia sporą dawkę witamin i mikroelementów oraz sałatka ze schłodzonego, dojrzałego arbuza.
• Kobiety z grupy etnicznej Himba, zamieszkującej Namibię, równomiernie pokrywają swoją skórę i włosy otjize. To czerwona maź powstała ze zmieszania ochry, popiołu i masła. Nie pachnie, a chro­ni skórę przed słońcem, owadami i brudem. Pozwala to zaoszczędzić wodę, która na pustyni jest bardzo cenna i nie zużywa się jej do kąpieli.

Źródła: polskieradio.pl; archiwum redakcji.

Nasz ekspert

Igor Szulim

Od zawsze wiedziałem, co chcę robić w życiu. Dlatego z pasji i z wykształcenia jestem dziennikarzem. W National-Geographic.pl zajmuje się tematyką podróżniczą. Szczególnie bliskie są mi kraje niemieckojęzyczne. Po godzinach najchętniej spędzam czas na korcie tenisowym.