Krokodyl różańcowy – największy drapieżnik na lądzie. Gatunek, który przetrwał 80 mln lat
Krokodyl różańcowy jest jednym z najsprawniejszych drapieżników w królestwie zwierząt. Jego wymiary i masa sugerują coś innego, jednak ten gad jest niezwykle szybki i zwinny, przede wszystkim w wodzie, ale na lądzie też może zaskoczyć nieświadomą ofiarę. W toku ewolucji prawie nie zmienił się od 80 mln lat - to jeden z ostatnich żyjących archozaurów.
- redakcja
W tym artykule:
- Jak wygląda krokodyl różańcowy?
- Krokodyl różańcowy: występowanie
- Największy krokodyl różańcowy na świecie
- Krokodyl Różańcowy: ciekawostki
Jak wygląda krokodyl różańcowy?
Krokodyl różańcowy to gad o szerokim pysku i długiej paszczy. Jego szyja pokryta jest płytami pancernymi, jednak te nie występują tak licznie, jak u innych przedstawicieli tego gatunku. Na głowie krokodyla różańcowego, a dokładnie - między oczami a środkiem pyska, można zaobserwować dwa grzebienie. Łuski tego gada charakteryzują się oralną formą, tarczki nie są jednak tak duże, jak u jego krewniaków.
Dorosłe krokodyle różańcowe charakteryzują się masywną i szeroką budową ciała. To jedna z najbardziej charakterystycznych cech tego gatunku - pozostałe krokodyle są wyraźnie smuklejsze. Kolejną jest ogromna głowa. Czaszka dorosłego samca może mierzyć nawet 80 cm. W silnych szczękach osadzone są długie, mocne zęby, z których najdłuższy, bo ok. 9-centymetrowy, jest 4. przedni ząb.
Dla młodych przedstawicieli gatunku, typowe jest jasnożółte ubarwienie z ciemnymi pasami i plamami. Kolor zmienia się dopiero, gdy dany osobnik osiągnie już dojrzałość płciową. Wówczas, ciało krokodyla różańcowego przyjmuje zielono-szarą barwę, z widocznymi obszarami o nieco jaśniejszym kolorze. Może się jednak zdarzyć, że dorosły krokodyl będzie umaszczony w kolorze jasnej zieleni lub przeciwnie - w niemal czarnym odcieniu. Brzuch krokodyla różańcowego charakteryzuje się barwą białą lub jasno-żółtą. Ogon najczęściej jest szary.
Tuż po wykluciu, młode mierzą od 25 do 30 cm długości i ważą ok 70 g. Osobniki, które skończyły 2. rok życia, mierzą ok 100 cm. Samiec osiąga dojrzałość płciową w wieku 16 lat. Jego długość przekracza wówczas 3 m. Samice stają się dojrzałe między 12. a 14. rokiem życia, przy długości ok. 2,5 m.
Dorosły samiec osiąga średnio 4,3-5,2 m długości. Waga takich osobników zamyka się w przedziale od 400 do 1000 kg. Zdarzają się przedstawiciele gatunku, osiągający ponad 6 m długości, jednak tych jest coraz mniej i jak podkreślają naukowcy, takie osobniki nie będą pojawiać się w przyszłości. Powodem tego jest działalność kłusownicza, która doprowadziła do niemal całkowitego "skasowania" puli genów największych krokodyli różańcowych.
Krokodyl różańcowy: występowanie
Krokodyl różańcowy jest najliczniej występującym przedstawicielem rzędu krokodyli. Ten monstrualny gad bytuje na wschodnim wybrzeżu Indii, na południowo-wschodnim obszarze Azji i na północy Australii. Trzeba jednak zaznaczyć, że krokodyle różańcowe są też widywane na wschodnim wybrzeżu Afryki, a nawet w pobliżu wybrzeży Japonii.
Gdy panuje pora deszczowa, naturalnym środowiskiem bytowym krokodyla różańcowego są rzeki i bagna słodkowodne. W porze suchej, przenosi się w kierunku ujścia rzek, zdarza się też, że krokodyle różańcowe wypływają w morze. Między przedstawicielami gatunku panuje zawzięta rywalizacja o terytorium. Mniejsze, lżejsze i słabsze osobniki często muszą uznać wyższość swoich większych krewniaków i przenieść się na obszary mniej obfite w zwierzynę łowną.
Największy krokodyl różańcowy na świecie
Krokodyle różańcowe to jedne z największych współcześnie żyjących gadów. W indyjskim Parku Narodowym Bhitarkanika żył osobnik o długości 7,1 m i masie 2000 kg. Według Księgi Rekordów Guinnessa, to największy udokumentowany przedstawiciel tego gatunku.
Warto zaznaczyć, że w zbiorach Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu znajduje się pochodząca z Kambodży czaszka krokodyla różańcowego, mierząca niemal 80 cm długości. Szczęki tego osobnika legitymują się długością prawie 100 cm. Pozwala to przypuszczać, że ten przedstawiciel gatunku mógł mierzyć znacznie ponad 7 m długości.
Wciąż pojawiają się historie o olbrzymich krokodylach, które osiągają niemal 10 m. Niewykluczone, że kilka takich osobników wciąż jeszcze żyje w naturze, jednak jak dotąd, nie udało się tego udokumentować.
Krokodyl Różańcowy: ciekawostki
Krokodyl różańcowy to niezwykłe zwierzę. Godna podziwu jest już sama jego odporność na ewolucję - to właśnie ten gatunek jest najbliżej spokrewniony ze swoimi praprzodkami. Ponad 80 mln lat temu, natura stworzyła doskonałego łowcę, który do dziś znajduje się na szczycie łańcucha pokarmowego. Specjaliści nie mają wątpliwości, że krokodyl różańcowy jest w stanie zabić prawie każde zwierze lądowe. Nie poradzi sobie jedynie ze słoniem indyjskim. Poza tym wyjątkiem, wszystko może stać się jego pożywieniem - od bawołów, przez tygrysy bengalskie, aż po rekiny. Krokodyl różańcowy nie pogardzi też człowiekiem. Rocznie, w paszczy tego gada tracą życie ok. 2-3 osoby.
Tak niezwykłe zdolności łowieckie nie wynikają wyłącznie z ogromnej masy i wielkości tego zwierzęcia. Jego zabójczą bronią są szczęki, najsilniejsze w królestwie zwierząt lądowych. Badania wykazały, że przeciętny osobnik, o długości ok. 5,2 m, może wygenerować nacisk rzędu 1,68 t/cm kw. To wystarczy, by ten zabójczy gad bez trudu zmiażdżył czaszkę dorosłego bawoła. Trzeba jednak wiedzieć, że zęby krokodyla różańcowego nie mają zdolności do rozrywania mięsa, te służą wyłącznie przytrzymywaniu ofiary. Jak więc łowca radzi sobie ze zdobyczą, której nie może połknąć w całości? Krokodyl oddziela fragmenty mięsa silnym szarpnięciem głową lub tzw. "śmiertelnym młynkiem" - gad zanurza się wraz z ofiarą i wykonuje dynamiczne obroty wokół własnej osi.