Madagaskar traci bioróżnorodność. Odbudowa przyrody na wyspie potrwa miliony lat
Madagaskar to tzw. hotspot różnorodności biologicznej. Wyspa ma dużą populację gatunków, których nie można znaleźć nigdzie indziej. Przyszłość przyrody Madagaskaru nie maluje się jednak na zielono.
W tym artykule:
Położony na Oceanie Indyjskim Madagaskar znają chyba wszyscy. Wyspa nie jest jednak popularnym kierunkiem turystycznym. Prawdopodobnie z powodu cen i odległości. Przed pandemią roczna liczba turystów odwiedzających Madagaskar nie przekraczała 360 tysięcy.
Co sprowadza podróżników? Przede wszystkim biologiczna różnorodność wyspy. Prawie wszystkie gatunki gadów i płazów na Madagaskarze, połowa ptaków i wszystkie lemury to gatunki endemiczne dla wyspy. To oznacza, że na wolności nie występują nigdzie indziej na Ziemi.
Niezwykła gama roślin i zwierząt to efekt odizolowanego położenia. Pierwsi ludzie na Madagaskarze pojawili się „dopiero” około 2500 lat temu. Od tego czasu wyginęło około 30 gatunków ssaków.
W ostatnich latach problem jest jeszcze bardziej aktualny. Naukowcy alarmują, że ryzyko wyginięcia unikalnych gatunków zwierząt na Madagaskarze grozi kryzysem różnorodności biologicznej. Wyjście z niego może potrwać miliony lat.
Madagaskar traci gatunki zwierząt
W badaniu opublikowanym na łamach czasopisma naukowego „Nature Communications” paleontolodzy z Europy, Madagaskaru i Stanów Zjednoczonych przeanalizowali, ile czasu zajęłoby przywrócenie różnorodności ssaków do poziomu sprzed pojawienia się ludzi na wyspie. Gdyby kryzys udało się zatrzymać natychmiast, odbudowa przyrody zajęłaby 3 miliony lat. Jeśli wyginie kolejnych 128 gatunków ssaków obecnie wymienionych jako zagrożone, czas regeneracji wydłuży się do 23 milionów lat.
– Jeśli endemiczna fauna i flora Madagaskaru wyginie, nastąpi upadek ekosystemów na wyspie. Będzie to miało dramatyczne konsekwencje dla źródeł utrzymania ludzi w regionie, prowadząc do głodu i masowej emigracji – powiedział współautor badania Luis Lima Valente, starszy badacz w Naturalis Biodiversity Centre w Holandii. Na Madagaskarze żyje obecnie ponad 29 milionów ludzi.
To nie zmiany klimatyczne doprowadziły do suszy na Madagaskarze?
Zmiany klimatyczne są coraz bardziej odczuwalne na całym świecie. Badacze twierdzą jednak, że susza na Madagaskarze została wywołana innymi czynnikami.
Na ratunek Madagaskarowi
Z podsumowania naukowców wynika, że głównymi czynnikami powodującymi utratę różnorodności biologicznej na Madagaskarze są:
- zmiana użytkowania gruntów pod rolnictwo,
- degradacja siedlisk,
- gatunki inwazyjne,
- zmiana klimatu,
- łowiectwo.
Około 40 procent pierwotnej lesistości wyspy zostało utracone w latach 50. XX wieku i 2000 r. Według oceny Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) w 2020 r. zagrożonych jest ponad 100 gatunków lemurów żyjących na Madagaskarze.
– Jednocześnie pokazuje to, że jeśli podejmiemy działania w celu ochrony gatunków, mamy szansę na uratowanie milionów lat ewolucji. To ważna wiadomość do przekazania – apelował Valente.
Nasz ekspert
Mateusz Łysiak
Dziennikarz zakręcony na punkcie podróżowania. Pierwsze kroki w mediach stawiał w redakcjach internetowej i papierowej magazynu „Podróże”. Redagował i wydawał m.in. w gazeta.pl i dziendobrytvn.pl. O odległych miejscach (czasem i tych bliższych) lubi pisać nie tylko w kontekście turystycznym, ale też przyrodniczym i społecznym. Marzy o tym, żeby zobaczyć zorzę polarną oraz Machu Picchu. Co poza szlakiem? Kuchnia włoska, reportaże i pływanie.
1 z 4
Mikrusek rdzawy
Mikrusek rdzawy
2 z 4
Tenrekowiec pręgowany
Tenrekowiec pręgowany
3 z 4
Sifaka biała
Sifaka biała
4 z 4
Ssawkonóg uszaty
Ssawkonóg uszaty