Mątwy mają zdolność do samokontroli. Zdały test pianki

Dotychczas naukowcy zaobserwowali przypisywane wyższej inteligencji mechanizmy samokontroli u ludzi, szympansów, papug i wron, jednak według najnowszych ustaleń również mątwy wykazują zdolność do opóźniania gratyfikacji z myślą o wyższym celu, którym prawdopodobniej jest lepsza wydajność.

Bezkręgowcom prezentowano komory, które były oznaczone różnymi wskazówkami wizualnymi w postaci kształtów. Pierwsza oznaczała, że w momencie umieszczenia pokarmu w danej komorze, drzwi się otworzą, podczas gdy druga komunikowała, że po umieszczeniu pokarmu w tej komorze, nastąpi opóźnienie zanim drzwi się otworzą. Jedna z tych wskazówek była sprzeczna z intuicją – mimo, że pokarm został umieszczony w komorze, a drzwi się otworzyły, istniała dodatkowa warstwa plastiku, która uniemożliwiała mątwie zjedzenie nagrody.

Kiedy po raz pierwszy pokazano mątwom komory, te natychmiast atakowały, gdy tylko zobaczyły jedzenie. Z czasem zorientowały się jednak, że każda komora rządzi się swoimi prawami. W końcu mięczaki przestały podchodzić do "nieosiągalnej" komory, ponieważ nauczyły się, że nigdy nie będą w stanie zapewnić sobie dostępu do pożywienia.

Po zakończeniu tego treningu mątwy były ponownie poddane testom z komorami – tym razem w komorze “błyskawicznej” czekał na nie pokarm drugiej preferencji, podczas gdy w “opóźnionej” było ich ulubione jedzenie. Tym razem jednak ta “opóźniona” komora była nieosiągalna – główny autor badania dr Alex Schnell, która jest ekolożką behawioralną z Uniwersytetu w Cambridge, przyznała, że jej zespół chciał sprawdzić, czy zwierzęta są w stanie sprawować nad sobą kontrolę w sposób elastyczny, uzależniając swoje zachowanie od kontekstu.

"Mogły zobaczyć swoje preferowane jedzenie w nieosiągalnej komorze, ale nigdy nie mogły się do niego dostać, więc musiały podjąć decyzję, czy próbować, czy po prostu wziąć natychmiastową opcję" – powiedziała.

Ogólnie rzecz biorąc, mątwy opóźniały gratyfikację, gdy prowadziło to do zdobyczy o wyższej jakości i były w powstrzymywać się od ataku na komory przez 50 do 130 sekund – podsumowali autorzy badania w czasopiśmie Proceedings of the Royal Society B.

“Poprzednie badania sugerowały, że niektóre ssaki naczelne i ptaki wykazywały podobnie zaawansowany poziom samokontroli, ponieważ są to gatunki społeczne, które utrzymywały wiele relacji i używały różnych narzędzi” – powiedział Schnell – "Ale to nie ma zastosowania do mątw, gdyż ani nie są społeczne, ani nie używają narzędzi".

Zamiast tego, samokontrola mogła wyewoluować u mątwy, aby zmaksymalizować wydajność tych zwierząt. "Są one soczystym posiłkiem, więc spędzają naprawdę długie okresy w kamuflażu i pozostają prawie bez ruchu, by uniknąć wykrycia przez drapieżniki. Ale to bezruchowe życie jest przerywane, gdy mątwy żerują, więc musiały wykształcić w sobie mechanizm, który pozwoli im poprawić wydajność i zminimalizować zagrożenie.