Na Grenlandii odkryto olbrzymiego drapieżnika z okresu kambru. „Był groźny jak dzisiejsze rekiny”

W tym artykule:

1. Wyjątkowe odkrycie, które sięga czasów kambru
2. „Olbrzymi” drapieżnik miał ok. 30 cm długości
3. Odkrycie rzuca światło na ewolucję strzałek morskich

Kambr to pierwszy okres ery paleozoicznej, który trwał ok. 56 milionów lat, pół miliarda lat temu. To wtedy zachodziły ostatnie procesy górotwórcze orogenezy kadomskiej w Europie. Pod koniec tego okresu doszło do pierwszych faz orogenezy kaledońskiej. W kambrze ruchy górotwórcze podniosły dno morza i doprowadziły do wypiętrzenia dużych terenów ponad poziom wody.

Wyjątkowe odkrycie, które sięga czasów kambru

W okresie kambru na Ziemi pojawiło się wiele pierwotnych form życia. To między innymi trylobity, czyli skorupiaki o charakterystycznym trójłukowym kształcie ciała, a także szkarłupnie, otwornice i gąbki. Licznie występują również ramienionogi, a pewne znaczenie stratygraficzne z mięczaków mają jednotarczowce, hiolity i ślimaki.

Podczas najnowszych badań w północnej Grenlandii naukowcy odkryli bardzo duże drapieżne bezkręgowce, które pochodzą z kambru. Skamieniałości odnaleziono na terenie stanowiska paleontologicznego zwanego Sirius Passet. Badacze twierdzą, że to zupełnie nowa grupa drapieżnych zwierząt z tego okresu Ziemi.

„Olbrzymi” drapieżnik miał ok. 30 cm długości

Nowe skamieniałe stworzenia zostały nazwane Timorebestia koprii. W języku łacińskim oznacza to „bestię strachu”. Stworzenia miały części ciała przypominające płetwy po bokach, wyraźną głowę z długimi czułkami, pokaźne szczękami w pysku (podobne do rodzaju Amiskwia) i osiągały ponad 30 cm długości. Naukowcy uważają, że były to jedne z największych pływających zwierząt we wczesnym kambrze.

Epoki historyczne – jak je dzielimy i czym się charakteryzują?

Karty historii ludzkości obfitują w wydarzenia, które w istotny sposób wpłynęły na nasze dzieje. To właśnie te punkty zwrotne uznawane są za umowne granice następujących po sobie epok. ...

– Wcześniej wiedzieliśmy, że prymitywne stawonogi, takie jak dziwnie wyglądające Anomalocaris, były dominującymi drapieżnikami w kambrze. Jednak Timorebestia jest odległym krewnym strzałek morskich, zwanych również szczecioszczękami (Chaetognatha). Obecnie są to znacznie mniejsze drapieżniki oceaniczne, które żywią się maleńkim zooplanktonem – powiedział dr Jakob Vinther z Wydziału Nauk o Ziemi i Nauk Biologicznych na Uniwersytecie w Bristolu, starszy autor badania.

Autorzy badania uważają, że te duże strzałkopodobne bezkręgowce mogą być jednymi z najwcześniejszych zwierząt mięsożernych, które skolonizowały ten region ponad 518 milionów lat temu. – Nasze badania pokazują, że te starożytne ekosystemy oceaniczne były niezwykle złożone, a łańcuch pokarmowy umożliwiał istnienie kilku poziomów drapieżników – napisali naukowcy w badaniu.

Odkrycie rzuca światło na ewolucję strzałek morskich

– Timorebestia była w swoich czasach gigantycznym stworzeniem i znajdowała się blisko szczytu łańcucha pokarmowego. To oznacza, że w kambrze było to stworzenie tak samo groźne, jak niektóre z największych współcześnie żyjących drapieżników, takich jak rekiny – powiedział dr Vinther.

Co ciekawe, naukowcy dokładnie zbadali układ pokarmowy skamieniałości T. Koprii. Badacze odkryli, że znajdowały się w nim szczątki Isoxys. To rodzaj wymarłego stawonoga z kambru. Uważa się, że różne gatunki były pływającymi drapieżnikami. Miały parę dużych, kulistych oczu i dwa duże przednie wyrostki służące do chwytania ofiary.

– Widzimy, że te stawonogi (Isoxys) były źródłem pożywienia dla wielu innych zwierząt, m.in. Tomorebestia koprii polowała na te stworzenia – powiedział Morten Lunde Nielsen, doktorant i student na Uniwersytecie w Bristolu, który również brał udział w badaniu.

– Zarówno strzałkowate, jak i bardziej prymitywne Timorebestia, były pływającymi drapieżnikami. Możemy zatem przypuszczać, że najprawdopodobniej były to drapieżniki, które dominowały w oceanach, zanim ewoluowały stawonogi. Być może żyły ok. 10– 15 milionów lat, zanim zostały zastąpione przez inne, większe zwierzęta – powiedział dr Vinther.

Źródło: Science Advances

Nasz ekspert

Jakub Rybski

Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".