Ogród Miejski Jazdów - Naturomorficznie

Ostatnie zmiany w prawie o ochronie przyrody w Polsce ożywiły debatę społeczną na temat odpowiedzialności za środowisko naturalne i nieuniknionej zależności człowieka od natury. Zaowocowało to m.in. refleksją nad statusem drzew w mieście, szczególnie w Warszawie, gdzie nie mogą się one dobrze ukorzenić z powodu dużej ilości wojennych zgliszczy w glebie. Sprowokowało to wiele pytań: o różnice w metodach leczenia drzew w zależności od tego, czy jest to Puszcza Białowieska, czy metropolia, jak chociażby Warszawa; o zachowanie bioróżnorodności; o podmioty i urzędy odpowiedzialne za dbałość o przyrodę, szczególnie w dobie zapaści ekologicznej. Interwencje artystyczne i działania interdyscyplinarne prowadzone w ramach projektu Ogród Miejski Jazdów podejmują i rozwijają te wątki.

W ramach projektu termin „natura” jest używany w sposób wieloraki – zarówno w znaczeniu środowiska naturalnego, przyrody, jak i zespołu cech danego miejsca czy osoby. Bo czy parę drzew i skrawek trawnika poprzecinany pajęczyną asfaltowych ścieżek, ulokowany między jezdniami trasy szybkiego ruchu, może pretendować do miana natury? Na potrzeby projektu powstał też nowy termin naturomorfizm, rozumiany jako przeciwieństwo antropocentryzmu. Naturomorficzny przedstawia więc perspektywę odwrotną, w której człowiek zmuszony jest do adaptacji wobec przyrody i do innych, nie-ludzkich istot biosfery.

Podczas wydarzeń Ogrodu Miejskiego Jazdów widzowie będą mogli przyjrzeć się nie tylko roślinności w parku otaczającym Zamek Ujazdowski. Pod lupę zostaną wzięte też różnorodne grupy organizmów współzależnych od jej rozwoju – grzyby, owady, ptaki oraz materia nieorganiczna. Specjalnie w tym celu w koronach drzew zostanie zbudowana platforma do obserwacji (projekt Anny Siekierskiej i Macieja Siudy), na której będą prowadzone warsztaty i badania botaniczne. Inwentaryzacja drzew w parku otaczającym U–jazdowski przyjmie formę instalacji przestrzennej zatytułowanej Pierśnice, ukazującej fenomeny i bioróżnorodność flory Jazdowa. Będą to, jak podpowiada tytuł, pierścienie umiejscowione na drzewach, opisujące ich cechy charakterystyczne. Na jedno z chorujących drzew zostanie założona specjalna proteza, by podtrzymać jego żywotność jak najdłużej i przyjrzeć się, jak sprawdza się ta metoda.

Iza Tarasewicz przygotuje pracę landartową o charakterze użytkowym. Będzie to miejsce odpoczynku, roztopienia się w pejzażu, a przede wszystkim współdzielenia miejsca i czasu z innymi osobami, ale też nie-ludzkimi organizmami w parku, przestrzeń do afirmacji i wyciszenia. Duet Juan Doque i Sam de Vocht spróbują na powrót odzyskać przestrzeń dla natury. Ich akcja performatywna odbędzie się na zaprojektowanych przez nich spekaers’ corners, czyli popularnych w Anglii miejscach w przestrzeni publicznej służących obywatelskim wypowiedziom i otwartej debacie. Karolina Ferenc natomiast stworzy w Cysternie paralaboratorium, w którym będzie co dzień eksperymentować z glebą.

Do udziału w projekcie zaproszeni zostaną także pracownicy administracji publicznej i różne podmioty odpowiedzialne za zieleń miejską. Podczas serii spotkań warsztatowych eksperci wypracują metody pracy z zielenią na Jazdowie. Swoistym podsumowaniem tegorocznej edycji projektu będzie film dokumentalny Kacpra Bartczaka.

Na ile uda się widzom przyjąć perspektywę naturomorficzną i spojrzeć nieco inaczej na układ sił w przyrodzie? Z pewnością pierwszym krokiem do osiągnięcia tego celu jest bliższe poznanie natury i jej morfologii, do czego będzie sposobność podczas najbliższych miesięcy na Jazdowie.

Organizator

Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski

Projekt jest współfinansowany przez

Miasto Stołeczne Warszawa

Partner

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego

Partnerzy medialni

TOK FM, „Gazeta Wyborcza”, Wyborcza.pl Warszawa, „Co Jest Grane 24”,
„K MAG”, „Aktivist”, „Zwykłe Życie”, warszawawarsaw.com

1 z 10