Okapi to jedno z najniezwyklejszych zwierząt. Przypomina żyrafę skrzyżowaną z zebrą

W tym artykule:

1. Klasyfikacja gatunku
2. Etymologia nazwy okapi
3. Jak wygląda okapi?
4. Gdzie występuje okapi leśne?
5. Czym żywi się okapi leśne?
6. Tryb życia okapi leśnego

Okapi leśne zostało odkryte przez Europejczyków dopiero w 1900 roku. Rok później Philip Sclater, angielski zoolog, opisał nowy gatunek. Należy jednak podkreślić, że okapi znali już starożytni Egipcjanie. Dowodzą tego odnalezione nad Nilem rzeźby przedstawiające wizerunek tego zwierzęcia.

Klasyfikacja gatunku

Okapi leśne, czyli Okapia johnstoni, jest ssakiem z rodziny Cetartiodactyla, reprezentującym podrząd przeżuwaczy. Jest jednym z dwóch występujących współcześnie gatunków (drugim jest żyrafa) zaliczanych do rodziny żyrafowatych i jedynym przedstawicielem rodzaju Okapia.

Etymologia nazwy okapi

Nazwa rodzajowa Okapia pochodzi z języka afrykańskiego plemienia Mbuba, od słowa „o'api”. Epitet johnstoni dodano dla upamiętnienia sir Henry'ego Hamiltona Johnstona, brytyjskiego odkrywcy i botanika. Zorganizował on wyprawę, w trakcie której pozyskano pierwszy okaz tego zwierzęcia.

"Ludziom do życia potrzebna jest ziemia." Pęknięte serce Afryki [REPORTAŻ]

W tym pięknym zakątku Afryki nie brakuje opadów, jezior, żyznych wulkanicznych gleb, bujnej przyrody. Ale równocześnie jest to jeden z najgęściej zaludnionych obszarów naszej planety. Rozp...

W języku polskim, w celu wskazania gatunku, zwyczajowo używa się nazwy „okapi”. Należy jednak podkreślić, że odnosi się ona do całego rodzaju Okapia. Do gatunku przypisana jest nazwa „okapi leśne”.

Jak wygląda okapi?

Afryka jest domem dla wielu niezwykłych przedstawicieli królestwa zwierząt. Nie ulega wątpliwości, że okapi leśne jest jednym z najniezwyklejszych reprezentantów tamtejszej fauny. Zwierzę już na pierwszy rzut oka przypomina żyrafę, ale przyglądając się całości cech morfologicznych, można dostrzec wiele podobieństw do niektórych ssaków kopytnych.

Wielkość i masa okapi leśnego

Dorosły osobnik mierzy do 210 cm długości bez ogona (długość ogona to 30–40 cm) i od 150 do 170 cm wysokości w kłębie. Masa ciała zwierzęcia dochodzi do 250 kg.

Charakterystyczne cechy okapi leśnego

Pod względem kształtu, łeb okapi jest podobny do łba żyrafy. Tak jak u większego krewniaka, nad oczami zwierzęcia znajdują się pokryte skórą wyrostki kostne (występują wyłącznie u samców).

Język okapi jest długi i giętki. Zwierzę potrafi nim sięgnąć swoich oczu. Długa, a przy tym masywna, jest także szyja okapi leśnego. Przypomina szyję żyrafy, ale jest znacznie krótsza.

Umaszczenie okapi leśnego

Ciało zwierzęcia jest pokryte krótką, gładką sierścią. W części grzbietowej dominuje rudo-purpurowe lub niemal czarne ubarwienie. Na części zadniej i tylnych kończynach odznaczają się poziome białe pasy. Takie same pręgi są widoczne na ogonie i przednich kończynach. Pęciny są czarne. Nad kopytami można zauważyć białą sierść.

Gdzie występuje okapi leśne?

Przedstawiciele tego niezwykłego gatunku żyją wyłącznie na ograniczonym obszarze Afryki. Okapi leśne zamieszkują wyłącznie las równikowy Ituri w północno-wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga. Zasięg ich występowania jest ograniczony lasami bagiennymi na zachodzie, reglem górnym na wschodzie, sawannami Sahelu na północy i otwartymi lasami na południu.

Okapi leśne najlepiej czują się na wysokości od 450 do 1500 metrów n.p.m. Zdarza się jednak, że wychodzą znacznie wyżej, nawet ponad górną granicę lasu.

Czym żywi się okapi leśne?

Okapi leśne jest typowym fitofagiem. Podstawę jego diety stanowią liście drzew, pąki i trawy, ale w jadłospisie tego gatunku znajdują się także paprotniki, owoce i grzyby.

Warto wspomnieć, że okapi leśne mogą zjadać wiele gatunków roślin, które dla ludzi są trujące. Co ciekawe, analiza kału tych zwierząt wykazała, że pożywiają się również węglem drzewnym, powstałym w następstwie uderzenia pioruna w drzewo.

Tryb życia okapi leśnego

Okapi leśne są aktywne w ciągu dnia. Przedstawiciele tego gatunku prowadzą samotniczy tryb życia. Łączą się w pary wyłącznie w okresie godowym.

Każdy osobnik wyznacza w lesie swoją ścieżkę, wzdłuż której żeruje. Areały osobnicze obejmują obszar kilku kilometrów kwadratowych. Samce ustalają większe terytorium niż samice. Należy jednak wspomnieć, że poszczególne osobniki tolerują innych przedstawicieli swojego gatunku i przez krótki czas mogą paść się razem.

Zachowania terytorialne

Okapi leśne oznaczają swój teren zapachami. Na każdym kopycie mają gruczoły zapachowe, które wydzielają lepką, smolistą substancję, ale jest to tylko jednak z kilku metod komunikacji z przedstawicielami swojego gatunku. Za podstawową należy uznać znakowanie moczem. Okapi okracza znajdujący się na jego drodze krzak, następnie naprzemiennie cofa się i idzie do przodu, skrapiając roślinę uryną.

Zwierzęta lasów równikowych - które gatunki można tam spotkać?

Zwierzęta lasów równikowych przedstawiają największe zróżnicowanie gatunkowe na naszej planecie. W tym niezwykle złożonym ekosystemie żyją przedstawiciele właściwie każdego rzędu, z ...

Samce są znacznie bardziej terytorialne niż samice. Pozwalają jednak przechodzić innym osobnikom przez swój teren i przez krótki czas są w stanie tolerować ich obecność.

Ochrona przed drapieżnikami

Okapi nie mają rogów ani poroża, którymi mogłyby bronić się przed drapieżnikami. Nie są też wybitnie duże ani nadzwyczaj szybkie. Natura obdarzyła je natomiast wyśmienitym słuchem, dobrym kamuflażem i płochliwą naturą.

Zwierzęta te chowają się w zaroślach, gdzie ze względu na charakterystyczne ubarwienie pozostają niemal niewidoczne. Ich wielkie uszy skutecznie rejestrują nawet najmniejszy szelest. Podczas żerowania samica komunikuje się z młodymi za pomocą infradźwięków, które nie są słyszalne dla większości zwierząt (w tym także dla ludzi). Dzięki temu nie komunikuje drapieżnikom, że zostawiła swoje potomstwo bez opieki.

Rozmnażanie okapi

Ciąża trwa od 426 do 456 dni. Poród zwykle przypada na sierpień lub wrzesień. Młode, mierzące ok. 80 cm wysokości i ważące ok. 16 kg, już po 30 minutach od narodzin stają na własnych nogach. Pod względem umaszczenia nie różnią się od dorosłych osobników, ale wzdłuż kręgosłupa mają krótką grzywę, którą tracą po ok. 12–14 miesiącach.

Matka przez sześć miesięcy karmi swoje potomstwo mlekiem. W trzecim tygodniu życia młode zaczynają próbować stałego pokarmu. Pod koniec pierwszego roku życia stają się już samodzielne, ale dojrzałość płciową osiągają dopiero w wieku 2–3 lat.

Nasz ekspert

Artur Białek

Dziennikarz i redaktor. Wcześniej związany z redakcjami regionalnymi, technologicznymi i motoryzacyjnymi. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o historii, kosmosie i przyrodzie, ale nie boi się żadnego tematu. Uwielbia podróżować, zwłaszcza rowerem na dystansach ultra. Zamiast wygodnego łóżka w hotelu, wybiera tarp i hamak. Prywatnie miłośnik literatury.