Od pszczół po nosorożce. Dlaczego warto wspierać organizacje ekologiczne w Polsce i na świecie?

Jak działają organizacje ekologiczne?

Choć działania mające na celu ochronę przyrody podejmowano przynajmniej od XIX wieku, to ruch ekologiczny zaczął szerzej oddziaływać na świecie w latach 70. ubiegłego stulecia. Rosła wówczas świadomość ekologiczna, a nowe ruchy społeczne wpisywały się w postawy kontestacyjne specyficzne dla wielu młodych ludzi z końca lat 60. Wkrótce zaczęły nawet powstawać partie polityczne, których program obejmował przede wszystkim kwestie związane z ochroną środowiska.

Członkowie organizacji ekologicznych zwracali uwagę na ścisłe powiązanie człowieka z przyrodą. Otwarcie mówili też o degradacji środowiska, do której przyczyniła się ludzkość. Apelowali przy tym o podejmowanie działań globalnych związanych z ochroną środowiska, zwracając uwagę nie tylko na potrzebę inicjatyw odgórnych (państwowych), lecz także na poczucie odpowiedzialności za przyrodę, jakie powinno towarzyszyć każdemu człowiekowi.

Wskutek rosnącej świadomości ekologicznej zaczęło pojawiać się coraz więcej organizacji na rzecz ochrony środowiska. Ich działania były bardzo zróżnicowane, obejmując tak różnorodne kwestie jak:

• zwiększanie świadomości ekologicznej społeczeństw, w tym edukacja w zakresie zagrożeń dla środowiska i metod ich przeciwdziałania;
• popularyzowanie wiedzy o przyrodzie;
• działania polityczne, związane z potrzebą uregulowania kwestii związanych z ochroną przyrody;
• czuwanie nad przestrzeganiem praw dotyczących ochrony przyrody;
• zapewnianie odpowiednich warunków bytowania dla różnych gatunków zwierząt i roślin.

Dzięki tak wszechstronnym działaniom organizacje ekologiczne na świecie szybko zyskały na znaczeniu i spotkały się ze społecznym poparciem. Obecnie funkcjonują w różnych państwach, w tym również w Polce. Oto niektóre z nich.

Greenpeace

Gdy mówimy o pozarządowych organizacjach ekologicznych, to na czołowym miejscu powinniśmy wymienić Greenpeace. Ta międzynarodowa organizacja została założona w 1971 roku w Kanadzie. Swoimi działaniami obejmuje szereg kwestii związanych z ochroną przyrody. Prowadzi m.in. akcje mające na celu przeciwdziałanie zmianom klimatycznym, ochronę bioróżnorodności, sprzeciwia się też wykorzystywaniu energii atomowej i działa na rzecz rozbrojenia państw. Organizacja działa na terenie całego świata - jej oddziały znajdują się aż w 55 krajach.

Friends of the Earth International (Przyjaciele Ziemi)

Działająca od 1969 roku organizacja o charakterze międzynarodowym. Jest federacją niezależnych organizacji na rzecz ochrony środowiska. W kilkudziesięciu państwach zrzesza ok. 1,5 miliona osób. Kwestie związane z ochroną środowiska łączy z zagadnieniami społecznymi i troską o prawa człowieka. Friends of the Earth International podejmuje działania związane z zanieczyszczeniami przyrody, jakie występują w różnych częściach globu.

World Wind Found for Nature (Światowy Fundusz na Rzecz Przyrody)

Ekologiczna organizacja pozarządowa, powstała na początku lat 60. ubiegłego wieku w Szwajcarii, z inicjatywy dyrektora generalnego UNESCO. Na rzecz organizacji pracują tysiące ludzi na całym świecie, w tym również w Polsce. World Wide Found for Nature stara się przede wszystkim przeciwdziałać pogorszeniu stanu środowiska przyrodniczego.

Królewskie Towarzystwo Ochrony Ptaków

Jedna z najstarszych światowych organizacji, zajmujących się problematyką ochrony przyrody. Założone w 1899 roku w Wielkiej Brytanii Towarzystwo zajmuje się ochroną ptaków oraz ich siedlisk, szczególną troską otaczając gatunki zagrożone. Towarzystwo zrzesza ponad 1 milion osób, a na jego rzecz pracuje ok. 2,5 tysiąca osób, z czego połowę stanowią wolontariusze.

ClientEarth

Organizacja pozarządowa, założona w 2008 roku. W obszar jej działalności wchodzą przede wszystkim kwestie prawne związane z ochroną środowiska. Organizacja powstała w Londynie, a obecnie prowadzi także biuro w Polsce. Osoby związane z fundacją pracują zad rozwiązaniami prawnymi, które m.in. zagwarantują ochronę dzikiej przyrody, poprawią jakość powietrza i będą przeciwdziałać procesom wylesiania.

Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami w Polsce (TOZ)

Jest to stowarzyszenie o charakterze organizacji pożytku publicznego. Jego historia sięga drugiej połowy XIX wiek. Powstało ono w 1864 roku w Warszawie, działając wówczas na terenie zaboru rosyjskiego i austriackiego. Działania Towarzystwa są ukierunkowane na ochronę zwierząt. Celem jest zapewnianie im m.in. odpowiednich warunków życia.

Liga Ochrony Przyrody

Liga Ochrony Przyrody to najstarsza organizacja ekologiczna w Polsce. Została założona w 1928 roku wskutek decyzji Państwowej Rady Ochrony Przyrody. Liga Ochrony Przyrody działa na różnych polach. Kwestie ochrony przyrody podejmuje na gruncie edukacyjnym, poprzez działalność wydawniczą, interwencyjną, a także współpracując w zakresie ochrony środowiska z administracją rządową i na szczeblu samorządowym. Liga Ochrony Przyrody ma rozbudowaną strukturę organizacyjną, a jej poszczególne jednostki są rozlokowane na terenie całego kraju.

Polski Klub Ekologiczny

Pozarządowe organizacje ekologiczne w kraju to m.in. Polski Klub Ekologiczny. Funkcjonuje on od 1980 roku, a siedziba organizacji mieści się w Krakowie. Działania PKE są ukierunkowane na wspieranie idei zrównoważonego rozwoju. Promowane są różne działania mające na celu dbanie o przyrodę, m.in. w zakresie edukacji ekologicznej.

Klub Gaja

Ruchy ekologiczne w Polsce mają bogate tradycje. Jedną z najstarszych organizacji pozarządowych, podejmujących problematykę ochrony środowiska, jest Klub Gaja. Organizacja posiada od 2002 roku filię w Wielkiej Brytanii. Klub Gaja działa w obszarze edukacji, inicjuje kampanie ekologiczne i wspiera działania związane z troską o przyrodę i zachowanie bioróżnorodności.

Jak wspomagać ekoorganizacje?

Organizacje proekologiczne w Polsce i w innych zakątkach świata można wspierać na różne sposoby. Wiele osób, którym leży na sercu troska o środowisko, zgłasza się do różnych fundacji i stowarzyszeń jako wolontariusz. W ten sposób pomaga organizacjom ekologicznym m.in. w działaniach edukacyjnych czy prowadzeniu kampanii społecznych, mających uwrażliwić ludzi na kwestie związane z postępującą degradacją środowiska i możliwością działań służących jego ochronie.

Organizacje ekologiczne można również wspierać finansowo, np. w postaci datków pieniężnych. Osoby pracujące mogą też przekazywać 1% podatku na tego rodzaju organizacje. Pieniądze te są wykorzystywane na zapewnienie skutecznych działań związanych z ochroną środowiska.

Wreszcie można wspierać ekoorganizacje w mediach społecznościowych, np. udostępniając wśród znajomych informacje o ich działaniach i celach. W ten sposób rośnie w społeczeństwie świadomość ekologiczna, a organizacje działające na rzecz środowiska zyskują szersze zainteresowanie.