Takiego „jodłowania” mogą im pozazdrościć ludzie. Zaskakujące zdolności małp

Spis treści:

1. Jodłujące małpy Ameryki
2. Małpy nie mówią, ale dźwięki przez nie wydawane – imponują
3. Tajemnica małpiego jodłowania rozwiązana

Jodłowanie to niezwykła tradycja muzyczna spotykana przede wszystkim wśród górali tyrolskich i styryjskich. Jest to rodzaj śpiewu, który charakteryzują nagłe skoki z rejestru piersiowego do głowowego (falset) i w drugą stronę. Co prawda taki rodzaj śpiewu nie ma określonej treści, ale uważa się, że górale używali jodłowania w celu nawoływania bydła. Teraz okazuje się, że mogą mieć konkurencję, tyle że w Nowym Świecie.

Jodłujące małpy Ameryki

Najnowsze badanie prowadzone przez naukowca zajmującego się głosem dr. Christiana T. Herbsta z Uniwersytetu Wiedeńskiego i współpracowników z Anglia Ruskin University dostarczają nowych informacji na temat możliwości wokalnych małp z Ameryki. W ocenie ekspertów mogą one wytwarzać dźwięki podobne do ludzkiego jodłowania.

Ale są w tym nawet lepsze od nas, bo ich aparaty dźwiękowe obsługują znacznie szerszy zakres częstotliwości. Jest to możliwe dzięki specjalnym strukturom anatomicznym w gardle, które znacznie wzbogacają repertuar wokalny. To ustalenie opublikowano na łamach czasopisma naukowego „Philosophical Transactions of the Royal Society B”.

Małpy nie mówią, ale dźwięki przez nie wydawane – imponują

Ludzie w toku ewolucji rozwinęli zdolność mówienia, ale nasi najbliżsi krewni w królestwie zwierząt – małpy – nie posiadają tej umiejętności. Dysponują one jednak wyspecjalizowanymi strukturami anatomicznymi w krtani, które ludzie utracili w toku ewolucji. Są to cienkie, lekkie błony tkankowe znajdujące się na górnych krawędziach fałdów głosowych.

Poniżej można posłuchać próbki jodłowania zarejestrowanej przez naukowców:

Wcześniejsze badania sugerowały, że struktury te przyczyniają się do złożoności wokalizacji zwierząt, ale ich dokładna rola pozostawała w dużej mierze niejasna. Teraz międzynarodowemu zespołowi badawczemu udało się odkryć ich funkcję.

Tajemnica małpiego jodłowania rozwiązana

Badanie przeprowadzono zarówno na żywych zwierzętach, ale również wypreparowanych krtaniach małp. Nagrywano dźwięki następujących gatunków: kapucynek czubatych (Sapajus apella), czepiaków czarnolicych (Ateles chamek) i kapucynek białoczelnych (Cebus albifrons) wywodzących się z Ameryki Południowej.

Nowe analizy wyjaśniają, że membrany głosowe ułatwiają nagłe zmiany częstotliwości, znacznie rozszerzając zakres i złożoność małpich wokalizacji. Naukowcy zidentyfikowali dwa różne tryby wibracji fałdów głosowych.

Pierwszy tryb, obejmujący tylko fałdy głosowe, wytwarza dźwięki o niskiej częstotliwości podobne do tych wydawanych przez ludzi. Drugi tryb, obejmujący również błony głosowe, powoduje oscylacje o znacznie wyższej częstotliwości, tworząc dramatyczne „przerwy w głosie”, podobne do ludzkiego jodłowania. Imponujące jest to, że w niektórych przypadkach zmiany te obejmują ponad trzy oktawy. Taki „śpiew” jest daleko poza ludzkimi możliwościami.

– Jest to fascynujący przykład tego, jak natura zapewnia środki wzbogacające wokalizację zwierząt, pomimo braku języka. Produkcja tych skomplikowanych wzorów wokalnych jest możliwa głównie dzięki anatomicznemu kształtowi krtani zwierząt. Nie wymaga złożonej kontroli neuronalnej generowanej przez mózg – komentuje dr Christian T. Herbst. Współautor badania Jacob D. Dunn z Anglia Ruskin University podkreśla, że takie małpie jodłowanie może być szczególnie ważne u naczelnych, które prowadzą złożone życie społeczne i muszą komunikować się na wiele różnych sposobów.

Źródło: Philosophical Transactions of the Royal Society B

Nasz autor

Szymon Zdziebłowski

Dziennikarz naukowy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie.