Te pająki potrafią latać. Czy powinniśmy się zacząć bać?

Po co spadochron? Niektóre tropikalne pająki mogą latać bez niego, wirtuozersko nurkując do pni pobliskich drzew. Robią to, sterując swoim lotem dzięki ruchom wyciągniętych przednich łap – wynika z badań opublikowanych w "Journal of Royal Society Interface". To bardzo nieoczekiwany talent wśród pająków, które zwykle nie są kojarzone z lataniem – przekonują naukowcy.

– Naprawdę nie spodziewaliśmy się, że znajdziemy wśród nich szybowników – mówi Stephen Yanoviak, kierownik badań, ekolog z Uniwersytetu w Louisville w stanie Kentucky. – Nie ma skrzydlatych pająków. Pająki nie latają.

Naukowiec przekonuje, że zachowanie to mogło pojawić się w toku ewolucji, gdyś pnie drzew są dla pająka o wiele lepszym miejscem do życia niż poziom ziemi, gdzie roi się od nieprzyjaznych stworzeń szukających posiłku.

Swobodne spadanie

Yanoviak i jego koledzy spędzili kilka lat polując na owady, które potrafią z gracją spadać na ziemię. Używali prostego testu – brali zwierzę i zrzucali je z dużej wysokości.

Ich badania wykazały, że wiele gatunków mrówek potrafi szybować w kontrolowany sposób, spowalniając swój upadek, podobnie jak młode modliszki i koniki polne. Pająki jednak zwykle oblewały ten test.

Do czasu, kiedy próbie poddano duże pajęczaki z rodziny Selenopidae, z których niektóre zamieszkują amerykańskie tropiki. Choć są często tak duże jak wieczko słoika, mają zwykle grubość monety. Bardzo szybko się poruszają, co czyni je bardzo trudnymi w obserwacji.

Aby je złapać na potrzeby swoich eksperymentów, Yanoviak i członkowie jego zespołu wspinali się na drzewa dżungli Panamy z torbami na pająki. Łapali wszystkie okazy, jakie im się nawinęły.

Inne zdobyli w peruwiańskich lasach tropikalnych, gdzie poruszanie się po koronach drzew jest stosunkowo łatwe.

Kocie manewry

Następnie posypali swoje obiekty badawcze proszkiem fluorescencyjnym, aby łatwo je potem zidentyfikować. Wreszcie zrzucali je z wysokości od 20 do 25 metrów nad ziemią.

Pająki z rodziny Selenopidae okazały się bardziej zwinnymi od kotów. W kilka milisekund obracały się głową w dół, po czym swobodnie spadały na ziemię. Najlepsze ze skoczków wykonywały gwałtowne skręty po raptem czterech metrach spadania.

– Jeśli chce skręcić w lewo, pająk zmienia kąt zagięcia prawej przedniej nogi. A jeśli zamierza skręcić w prawo, robi to samo z lewą nogą – mówi Yanoviak. I choć nie do końca wiadomo, czy to ruchy nóg są odpowiedzialne za tę zwinność w powietrzu, pewnym jest, że szybowanie umożliwia pająką ich płaski kształt.

Pajęcze szybownictwo

Swobodne spadanie pająków zaimponowało również innym naukowcom, którzy nie brali udziału w badaniach Yanoviaka.

– Wyniki są naprawdę zaskakujące – mówi Marie Herberstein, ekolog behawioralny na Macquarie University w Australii i redaktor książki "Zachowanie pająków". – Pająki zazwyczaj polegają na pajęczynach, to ich zabezpieczenie przez niespodziewanym upadkiem – dodaje.

Traci Watson / National Geographic News