Trzymano go w akwariach na całym świecie. Teraz naukowcy odkryli, że to zupełnie nowy gatunek
Zoolodzy z Czech odkryli nowy gatunek raka. Nie był on jednak nieznany akwarystom. Od dwóch dekad pojawiał się w akwariach wraz z innymi zwierzętami. Nie miał jednak formalnej nazwy i aż do teraz nikt nie zwrócił uwagi, że to nie przypadek.
Spis treści:
- Gdzie odkryto nowy gatunek raka?
- Gdzie w naturze występuje nowy gatunek raka?
- Co jeszcze wiadomo o nowym gatunku?
- Jak klasyfikuje się gatunki?
Gdzie szukać nowych gatunków? W mało zbadanych lasach tropikalnych i deszczowych. W głębinach oceanów. Na odległych wyspach i w kilometrowych dolinach. Czyli wszędzie tam, gdzie człowiek pojawiał się dotychczas rzadko albo wcale. Tyle teorii. Praktyka bywa zupełnie inna. Jak udowodnił czteroosobowy zespół naukowców z Czech, by znaleźć nieznane zwierzęta, niekoniecznie trzeba nawet ruszać się z domu. Za to warto uważnie rozglądać się po okolicy, także tej pod dachem.
W zeszłym tygodniu w czasopiśmie naukowym „Zootaxa” ukazał się artykuł ogłaszający odkrycie nowego gatunku raka. Jednak nowego tylko dla taksonomów – czyli badaczy klasyfikujących zwierzęta i rośliny. Rak ten bowiem od dwóch dekad jest hodowany przez akwarystów z Europy, Stanów Zjednoczonych, Indonezji i Japonii. Doczekał się różnych nazw, lecz dopiero teraz został formalnie sklasyfikowany.
Gdzie odkryto nowy gatunek raka?
Czesi wytropili go wśród zwierząt akwariowych zakupionych od hurtownika w 2023 roku. Wśród różnych gatunków, jakie sprowadzał, wyróżniały się jaskrawo ubarwione i dość znajomo wyglądające dla naukowców raki. Przyjrzeli się oni uważnie sześciu osobnikom. Dokładna analiza cech anatomicznych oraz badanie DNA wykazało, że stanowią one nowy gatunek.
Naukowcy nazwali go Cherax pulverulentus. Można to przetłumaczyć jako zakurzony rak. Określenie „zakurzony” pochodzi od drobniutkich plamek, które pokrywają ciało tego zwierzęcia. Ma około 5 cm długości. Wyróżniają je duże oczy oraz gładkie ciało.
Gdzie w naturze występuje nowy gatunek raka?
Cherax pulverulentus może występować w dwóch różnych ubarwieniach. Jedna odmiana, fioletowa, ma turkusowy kolor i wyraźnie biały ogon. Druga, niebieska, jest z kolei jasno nakrapiana. Jej ogon może być intensywnie pomarańczowy.
Raki tego gatunku po raz pierwszy pojawiły się w ofercie dla akwarystów ponad 20 lat temu. Wówczas zostały sprowadzone z Nowej Gwinei. Jak można przeczytać w artykule, gatunek jest „endemiczny dla strumieni na zachód od Jeziora Ayamaru na Półwyspie Ptasiej Głowy w indonezyjskiej części Nowej Gwinei”. – Jego powszechnie używane nazwy w handlu zwierzętami domowymi to „Hoa Creek”, „Irian Jaya” lub rak „Blue Moon” – dodali badacze.
Co jeszcze wiadomo o nowym gatunku?
Bardzo niewiele. Raka nie udało się jeszcze obserwować w jego naturalnym środowisku. A dopiero wówczas można by powiedzieć coś więcej o jego trybie życia, rozrodzie czy sposobie odżywiania.
Co ciekawe, w trakcie badań zoolodzy odkryli jednego osobnika należącego do gatunku Cherax pulverulentus w źródle termalnym na Węgrzech. Najprawdopodobniej trafił tam wyrzucony wraz z całą zawartością akwarium i przetrwał.
Jak klasyfikuje się gatunki?
Formalny system klasyfikacji żywych organizmów został wymyślony już 250 lat temu. Jego autorem jest szwedzki przyrodnik Karol Linneusz. To on wymyślił, by nazwa każdej rośliny i zwierzęcia – a także innych żywych istot, który nie mieszczą się w żadnej z tych grup – składała się z dwóch członów. Sam Linneusz nazwał ponad 7000 roślin i ponad 4000 zwierząt. Opisane przez niego gatunki otrzymały po swojej nazwie prestiżową literkę „L”.
Obecnie katalog zapoczątkowany przez Linneusza jest przebogaty. Zawiera około 1,9 mln gatunków. To jednak zaledwie kropla w morzu różnorodnego życia na Ziemi. Pół roku temu ukazała się praca, której autorzy szacują, że ciągle nie znamy – czyli formalnie nie opisaliśmy – aż 86 proc. ziemskich gatunków. W akwariach i poza nimi czeka więc bardzo wiele nieznanych stworzeń do odkrycia.
Nasza autorka
Magdalena Salik
Dziennikarka i pisarka, przez wiele lat sekretarz redakcji i zastępczyni redaktora naczelnego magazynu „Focus". Wcześniej redaktorka działu naukowego „Dziennika. Polska, Europa, Świat”. Autorka powieści z gatunku fantastyki naukowej, ostatnio wydała „Płomień” i „Wściek”. Więcej: magdalenasalik.wordpress.com