Z rodziną najlepiej wychodzi się na zdjęciu? Kawki mają na ten temat inne zdanie

W tym artykule:

1. Badania kawek zwyczajnych z Kornwalii
2. Nowi przyjaciele kawek
3. Rodzina jest najważniejsza dla kawek
4. Od kawek do ludzi

Kawki zwyczajne (Corvus monedula) trzymają się z rodzeństwem i partnerami, nawet jeśli ryzykują przez to głód. Ptaki te żyją w stadach, utrzymując silne więzi zarówno z bliskimi, jak i niespokrewnionymi osobnikami.

Jednak przyjaźnie bardzo łatwo jest kawkom zerwać. Wykazali to naukowcy z Uniwersytetu Exeter, prowadzący wieloletni projekt Cornish Jackdaw Project. Badacze wykazali, że za smaczny kąsek – konkretnie: larwy mącznika – kawki bez skrupułów porzucają znajomych. Natomiast rodzinę – nie.

Badania kawek zwyczajnych z Kornwalii

Kawki łączą się w trwałe monogamiczne pary. Dzieci pozostają w pobliżu rodziców nawet wówczas, gdy ci przestają już je karmić. Bracia i siostry utrzymują przyjaźń również w dorosłym życiu. Choć wówczas nawiązują współpracę również z innymi przedstawicielami stada – np. by odstraszyć drapieżnika. Z czasem zyskują w stadzie niespokrewnionych znajomych. Z nimi chętniej niż z innymi udają się na poszukiwanie pożywienia.

Rozpoczęty ponad dziesięć lat temu Cornish Jackdaw Project polega na monitorowaniu populacji dziko żyjących kawek. W jego ramach naukowcy zaczipowali 2500 ptaków żyjących w trzech koloniach. Każde zwierzę otrzymało niewielki znacznik PIT – umieszczony pod skórą mikroczip pozwalający je zidentyfikować.

Nowi przyjaciele kawek

Badanie, którego wyniki zostały właśnie opublikowane w „Nature Communications” opierało się na prostym pomyśle. – W naszym eksperymencie losowo przyporządkowaliśmy kawki do dwóch grup A i B – opowiada Alex Thornton z Uniwersytetu Exeter zajmujący się ewolucją poznawczą. – Następnie zaprogramowaliśmy parę automatycznych karmników tak, by wydawały smakołyki tylko wówczas, jeśli pojawią się przy nich przedstawiciele tej samej grupy: AA lub BB.

To oznaczało, że jeśli przy karmnikach pojawiły się ptaki z dwóch różnych grup, nie miały co liczyć na spróbowanie larw. Tym samym nieistotne stały się wcześniejsze więzi społeczne kawek – ani to, z kim się przyjaźniły, ani z kim były spokrewnione. Dobór do grup A i B był bowiem czysto przypadkowy.

– Chodziło o to, by sprawdzić, czy ptaki będą potrafiły przebudować swoje więzi społeczne – wyjaśnia Thornton. – Ich przyjaciele mogli znaleźć się w złej grupie. Czy porzucą ich i zaczną trzymać się z ptakami z właściwej grupy?

Sójki są bardziej inteligentne, niż sądziliśmy. Zobacz, jak ptak przechodzi test pianki marshmallow [WIDEO]

Naukowcy dowiedli, że ptaki potrafią przejść przeznaczoną dla nich wersję słynnego testu pianki marshmallow. Te sójki, które lepiej umiały się kontrolować, wykazywały się większymi z...

Rodzina jest najważniejsza dla kawek

Wynik okazał się przewidywalny. Kawki szybko podjęły strategiczne decyzje i przebudowały swoje kontakty tak, by podlatywać do karmników tylko z tymi ptakami, które znajdowały się w ich nowej grupie. Wszystko po to, by zyskać jak najlepszą nagrodę.

– Kawki robiły jednak wyjątek dla bliskich krewnych – mówi Thornton. Rodziców, rodzeństwa i partnerów trzymały się nawet wówczas, gdy nie zyskiwały za to nic i ryzykowały głodem.

Od kawek do ludzi

Choć eksperyment przeprowadzono z udziałem kawek, nie dotyczył tylko ich. Naukowców interesowało, po co zwierzęta – w tym również ludzie – tworzą grupy społeczne. Żeby powstało społeczeństwo, trzeba zapamiętywać, co nas wiąże z jego poszczególnymi członkami: jakie mieliśmy interakcje w przeszłości i jaki był ich wynik. Na tej podstawie modyfikujemy nasze teraźniejsze działania.

Podobnie robią kawki. Ptaki zapamiętują, z kim się trzymały i które relacje przynosiły im korzyści w przeszłości. Korzystając z tej wiedzy, podejmują decyzje dotyczące teraźniejszości.

– Wyniki badań mają duże znaczenie dla zrozumienia ewolucji inteligencji – mówi Michael Kings z Uniwersytetu Exeter, jeden z autorów artykułu. – Pokazują, że zdolność do śledzenia i zapamiętywania informacji o partnerach społecznych może przynosić korzyści.

– Nasze badania pozwalają zrozumieć, jak z indywidualnych decyzji wyłaniają się społeczeństwa – dodaje Josh Arbon z Uniwersytetu Bristolu, współautor pracy.

Źródła: EurekAlert, The Guardian, Nature Communications.

Nasz ekspert

Magdalena Salik

Dziennikarka naukowa i pisarka, przez wiele lat sekretarz redakcji i zastępczyni redaktora naczelnego magazynu „Focus". Wcześniej redaktorka działu naukowego „Dziennika. Polska, Europa, Świat”. Pasjami czyta i pisze, miłośniczka literatury popularnonaukowej i komputerowych gier RPG. Więcej: magdalenasalik.wordpress.com