Zagrożone wyginięciem kondory potrafią rozmnażać się bezpłciowo

Kondory kalifornijskie to kolejny gatunek zwierząt, u którego zaobserwowano partenogenezę – rodzaj rozmnażania bezpłciowego, w którym komórka jajowa kobiety zapładnia się samodzielnie bez udziału plemników. Podobne zachowania zaobserwowano w tym roku u rekinów. W akwarium, w którym żyły dwie samice, doszło do „dziewiczego porodu”.

Już najmłodsze foki wiedzą, jak nie dać się zagłuszyć

Żeby być zrozumianym, czasem trzeba podnieść głos. Małe foki mają to we krwi.

Nadzieja dla kondorów kalifornijskich?

Wiadomość o tym, że kondory kalifornijskie również potrafią rozmnażać się bezpłciowo, ucieszyła przyrodników. Populacja tych padlinożernych ptaków spadła w latach 80. ubiegłego wieku do zaledwie 22 osobników. Aby zapobiec ich całkowitemu wyginięciu, ptaki schwytano i zaczęto hodować w niewoli. Przy tak ograniczonej puli genetycznej ich rozmnażanie jest szczegółowo planowane i dokumentowane.

Naukowcy z San Diego Zoo Wildlife Alliance zupełnie przypadkowo odkryli, że kondory są zdolne do partenogenezy. Nieprawidłowość wyszła na jaw, kiedy okazało się, że u dwóch konkretnych osobników nie wykryto wkładu genetycznego innych samców biorących udział w programie hodowlanym. Dalsze badania potwierdziły, że SB260 i SB517 byli owocami rozmnażania bezpłciowego.

Samce nie były okazami zdrowia. Oba osobniki zmarły przed osiągnięciem dojrzałości płciowej. SB260 przeżył zaledwie dwa lata. Powodem jego śmierci było najprawdopodobniej niedożywienie. SB517 zmarł w 2017 r. przez infekcję, mając niespełna osiem lat. Zdrowe kondory kalifornijskie żyją od 50 do 60 lat.

Wampiry żywią się wyłącznie krwią. W przeżyciu pomaga im brak pewnych genów

Naukowcy porównali genom wampira zwyczajnego, czyli Desmodus rotundus z genomami 25 innych gatunków nietoperzy. Jak ustalili, u D. rotunudusa brakuje 13 kopii genów.

Genetyczne zagadki i brutalna natura

Czy zdolność do partenogenezy uratuje populację kondorów kalifornijskich? Pierwsze przykłady rozmnażania bezpłciowego wśród padlinożerców nie napawają optymizmem. Ptaki zmarły młodo, ponieważ pojawiły się u nich mutacje genetyczne spowodowane brakiem różnorodnego materiału od drugiego rodzica.

Naukowcy zastanawiają się również, dlaczego samice kondorów rozmnożyły się bezpłciowo. Partenogeneza występuje zazwyczaj u osobników, które nie są w stanie znaleźć partnera – wówczas zagraża to przedłużeniu populacji. Co prawda liczebność padlinożernych ptaków z Kalifornii nadal nie jest szczególnie wysoka, ale w hodowli znajdują się zarówno samice, jak i samce. Istnieją więc idealne warunki do łączenia się w pary.

Badacze wiedzą o dwóch partenotach w grupie kondorów kalifornijskich, ale nie wykluczają, że przypadków rozmnażania bezpłciowego mogło być więcej. Ich wykrycie nie jest jednak łatwe. Naukowcy musieliby przeprowadzać genetyczne badania na wszystkich najmłodszych osobnikach. W przypadku indyków, gołębi czy kurcząt, partenoty najczęściej umierają jeszcze przed wykluciem.

Źródło: „Smithsonian Magazine”