Zwierzęta akwariowe to nie tylko ryby. W domowym akwarium mogą zamieszkać zaskakujące stworzenia

W tym artykule:

1. Krewetki słodkowodne
2. Raki
3. Kraby
4. Płazy
5. Ślimaki

Najpopularniejsze słodkowodne zwierzęta akwariowe to oczywiście wciąż ryby, ale mają dziś liczne towarzystwo. A są to przede wszystkim rozmaite skorupiaki: krewetki, raki i kraby. Poza tym wciąż pojawiają się nowe interesujące gatunki ślimaków – można ich kupić przynajmniej 15. Ponadto w odpowiednio przygotowanym akwarium można trzymać też płazy, na przykład aksolotle meksykańskie i żaby szponiaste. Oto, jakie zwierzęta akwariowe można hodować w domu.

Krewetki słodkowodne

Kariera krewetek zaczęła się za sprawą japońskiego akwarysty, mistrza aranżacji akwariów roślinnych, Takashiego Amano. To on jako pierwszy w latach 80. zaczął używać lokalnego gatunku Caridina multidentata, odżywiającego się glonami. Dziś krewetki te są najczęściej zwane po prostu „krewetkami Amano”. Ogromny apetyt sprawia, że można ich używać do kontroli wzrostu glonów w akwarium.

Także i inne słodkowodne krewetki z Dalekiego Wschodu świetnie sprawdziły się w akwariach. Szczególnie interesujące są te z rodzajów Caridina i Neocaridina. W naturze to około 400 gatunków żyjących w Chinach, Wietnamie, Japonii, Korei na Tajwanie i na Sulawesi. W akwariach najczęściej hoduje się dwa gatunki: Neocaridina davidii oraz Caridina cantonensis.

Neocaridiny są bezproblemowe w hodowli, również glonożerne i wyjątkowo łatwo się krzyżują. Dzięki temu powstają wciąż nowe odmiany kolorystyczne, a nawet klasy określające intensywność ich kolorów. Np. najpopularniejsza, czerwona odmiana Red Cherry ma aż 6 klas ubarwienia. Najintensywniej czerwona jest Bloody Mary. Neocaridiny bywają też żółte, niebieskie, pomarańczowe i zielone.

Prawdziwa karuzela kolorów zaczęła się jednak wśród krewetek z rodzaju Caridina, których kolorowe pancerze mają dodatkowo różne wzory. Także oczy tych skorupiaków mogą mieć różne kolory. „Drzewo genealogiczne” caridiny to dzisiaj setki odmian i klas kolorystycznych, a wciąż powstają nowe. Najrzadsze i najbardziej kolorowe osobniki potrafią kosztować nawet ponad tysiąc dolarów. A to nie wszystko – w akwariach można hodować także krewetki: wszystkożerne (Palaeomon), drapieżne (Macrobrachium) oraz filtrujące (Atya i Atyopsis).

Raki

O ile niektóre kilkucentymetrowe krewetki mogą być częścią tzw. akwarium towarzyskiego (z różnymi gatunkami ryb i zwierząt), raki raczej potrzebują zbiornika stworzonego specjalnie dla nich. Są zwierzętami terytorialnymi, a każdy osobnik potrzebuje sporo przestrzeni (przynajmniej 40 litrów). Raki będą polować – do skutku – na ryby, a także według własnego uznania przebudowywać dno akwarium. Niektóre zjadają również rośliny. Akwarium dla nich przeznaczone powinno być raczej skaliste, z licznymi miejscami na kryjówki.

Najpopularniejszym gatunkiem jest pięknie ubarwiony rak niebieski, w naturze występujący w Australii. Bez większego trudu kupimy także raki: florydzkiego, luizjańskiego, morelowego i marmurkowego. Coraz popularniejsze są raczki miniaturowe z rodzaju Cambarellus, pomarańczowe i niebieskie. Te raczki można trzymać z rybami, a nawet krewetkami.

Kraby

Zwierzęta te, oprócz wystarczającej przestrzeni w wodzie, muszą mieć też możliwość wyjścia na ląd. Trzeba więc dla nich założyć akwaterrarium lub paludarium. Ponieważ dla kondycji pancerza ważne jest światło słoneczne, warto zainstalować lampę UV.

Podobnie jak raki, kraby są mocno terytorialne. Jeśli chcemy trzymać więcej niż jednego osobnika, najlepiej aby był to jeden samiec i kilka samic – tzw. harem. Trzeba też zbiornik przykryć, bo kraby mogą się wspiąć po dekoracjach i uciec.

W Polsce można kupić około 10 gatunków i odmian krabów, m.in. kraba tęczowego, mangrowego, red devil, vampire i kraby pustelniki. Podobnie jak w przypadku krewetek, pojawiają się coraz to nowsze odmiany kolorystyczne. Jedynym krabem odpowiednim do wspólnego akwarium jest tzw. mikrokrab (Limnopilos naiyanetri). Zwierzątka te dorastają zaledwie do 1 cm, są wszystkożerne i łagodne.

Płazy

Wśród wielu gatunków płazów dostępnych do domowej hodowli, dwa można z powodzeniem trzymać w akwariach. To aksolotl meksykański i karlik szponiasty.

Aksolotl to tak naprawdę forma larwalna jednego z gatunków salamandry. Zwierzęta te nigdy się nie przeobrażają i na zawsze pozostają larwami żyjącymi w wodzie. Dorastają do około 30 cm, więc potrzebują sporego akwarium. Hodowlane aksolotle, w odróżnieniu od szaro ubarwionych form żyjących w naturze, mogą być także białe, różowe czy złotawe. Są drapieżne, więc nie powinno się trzymać ich razem z rybami. Wymagają czystej, twardej i chłodnej wody (ok. 18 stopni Celsjusza). Są zwierzętami nocnymi, ale nawet w ciągu dnia część akwarium powinna być zacieniona, a reszta oświetlona światłem o niskiej intensywności. Aksolotle mogą żyć nawet 20 lat.

Karlik szponiasty to niewielki gatunek wodnej żaby. Nie wymaga wychodzenia na ląd, można go więc trzymać w akwarium towarzyskim. Dorasta do 4 cm, jest nieagresywny, a nawet nieco płochliwy. Akwarium powinno być dość płytkie, aby karliki mogły bez wysiłku zaczerpnąć powietrza, oraz gęsto obsadzone roślinami, w których mogą się ukryć. Są towarzyskie, więc należy trzymać co najmniej dwa osobniki, a najlepiej grupę. W naturze karliki szponiaste żyją w środkowej Afryce, m.in. w Kongo, Nigerii i Kamerunie.

Ślimaki

Dawno przestały być „sprzątaczami” akwarium i tłem dla innych jego mieszkańców. Wybór ślimaków, podobnie jak krewetek, zwiększa się z roku na rok. Pojawiają się nowe, zadziwiające kształtami i kolorami gatunki. Najbardziej typowe, niepozorne i od lat znane to: rozdętka, zatoczek czy popularne „świderki” bezustannie ryjące w podłożu. Ale nawet wśród tych „ogranych” gatunków pojawiają się nowe odmiany – zatoczek występuje już w wersji różowej oraz niebieskiej.

Przy zbyt wielkiej ilości ślimaków warto do akwarium wprowadzić ich drapieżnego pobratymca – ślimaka Anentome helena, zwanego potocznie „helenką”. Miłośnicy akwariów roślinnych do kontroli glonów używają trzech gatunków ślimaków: Clithon corona o charakterystycznej „rogatej” muszli oraz wzorzystej lub całkiem czarnej neritiny. Pojawiły się też kolorowe ślimaki ozdobne:

• Tylomelania o jaskrawopomarańczowym lub żółto nakrapianym ciele,
• Vittina „red onion” o czerwonej muszli,
• Brotia pogodula ze spiralną, pełną wyrostków muszlą.

Nasz ekspert

Magdalena Rudzka

Dziennikarka „National Geographic Traveler" i „Kaleidoscope". Przez wiele lat również fotoedytorka w agencjach fotograficznych i magazynach. Lubi podróże po nieoczywistych miejscach, mięso i wino.