Ateny – co warto zobaczyć? Atrakcje, zabytki i ciekawostki o stolicy Grecji

W tym artykule:

1. Najważniejsze informacje o Atenach
2. Historia Aten
3. Atrakcje Aten
4. Co warto zobaczyć w Atenach?
5. Pogoda w Atenach
6. Kiedy najlepiej odwiedzić Ateny?
7. Ateny – jak dolecieć i dostać się do miasta?
8. Czy dolecimy bezpośrednio z Polski do Aten?
9. Ciekawostki o Atenach

Ateny są dzisiaj jednym z najważniejszych punktów turystycznych Europy, gdzie bogata historia przeplata się z nowoczesnym duchem czasu. To tutaj balansuje się między gwarem i bałaganem a dumą z monumentalnej kultury, która zrodziła demokrację i stała się kolebką cywilizacji. Aby ułatwić przemieszczanie się po greckiej stolicy, przygotowaliśmy krótki przewodnik po Atenach.

Najważniejsze informacje o Atenach

Ateny to stolica, a zarazem największe miasto w Grecji. Jego powierzchnia wynosi 412 km kw., czyli o 100 km kw. mniej niż Warszawa. Położone są w południowo-wschodniej części kraju, w regionie Attyka nad Zatoką Sarońską. Graniczą z dwoma regionami – Grecją Środkową oraz Peloponezem.

Cała aglomeracja, zwana Wielkimi Atenami, liczy blisko 4 miliony mieszkańców. W jej skład wchodzi miasto Pireus oraz poboczne miasta satelickie. Samo centrum stolicy liczy około 750 tys. osób. Region ten jest najgęściej zaludniony spośród wszystkich w kraju.

Nie tylko sałatka grecka. Podpowiadamy, co zjeść w Atenach [SMAKI ŚWIATA]

Kuchnia grecka uchodzi za jedną z najsmaczniejszych i najzdrowszych. Spacerując po Atenach dosłownie na każdym rogu natrafiamy na kolejną tawernę pełną ludzi. Nic dziwnego – chyba nigdzie...

Miasto z trzech stron otoczone jest przez góry – Ymettos, Parnitha i Pendeli. Zostało zbudowane na twardym, ale nadal aktywnym sejsmicznie górotworze skał osadowych, który przedzielony jest trzema uskokami tektonicznymi. Od prawie 100 lat w budownictwie obowiązują technologie antysejsmiczne. Przepisy zostały mocno zaostrzone po silnym trzęsieniu ziemi w 1999 roku.

Historia Aten

Historia Aten obejmuje wiele dziedzin życia, takich jak sztuka, nauka, filozofia czy sport. Dlatego ciężko o znalezienie drugiego miejsca na świecie z tak bogatą przeszłością. Poniżej przedstawiamy wybrane wydarzenia z dziejów stolicy Grecji.

1. Nazwa Ateny wywodzi się z greckiej mitologii. Miasto stało się punktem zapalnym sporu Ateny i Posejdona w czasach, gdy bogowie dzielili między sobą tereny. Wyznaczali regiony, w których każdy z nich będzie czczony w sposób szczególny. Rozwiązaniem konfliktu miał być dar od bogów dla mieszkańców. Wygrywa najbardziej przydatny podarunek. Posejdon obdarował miasto źródełkiem z wodą, natomiast Atena drzewkiem oliwnym. Wygrana bogini mądrości i sztuki uważana jest za etymologię nazwy miasta. Początki stolicy Grecji sięgają aż okresu mykeńskiego, czyli połowy II tysiąclecia p.n.e. W tych czasach miasto nie wyróżniało się niczym w porównaniu do innych.
2. Na przełomie VI i V wieku p.n.e nastąpił rozkwit Aten. W tym czasie zaczyna kształtować się demokracja ateńska, a jej ojcem był Klejstenes. Niestety, miasto ucierpiało podczas bitew pod Maratonem (490 r. p.n.e.) i Salaminą (480 r. p.n.e.), w której Ateńczycy zwyciężyli nad Persami. Odbudowa miasta udała się przy pomocy Temistoklesa.
3. Złoty wiek miasta przypada na okres panowania Peryklesa (443-429 r. p.n.e.). Wzmocniono wtedy wpływy Aten w Helladzie, umocniono demokrację, rozbudowano Akropol oraz dokończono budowę murów, dzięki którym do granic dołączono miasto Pireus. Polis stało się centrum ośrodków kulturalnych. Na złoty wiek składa się rozwój kultury i sztuki. W tym okresie żyli i tworzyli Sofokles, Eurypides, Fidiasz, Sokrates, Anaksagoras oraz Heredot. Ateny były największym i najpotężniejszym polis, które obejmowało wówczas całą Attykę i okoliczne wyspy. Perykles zmarł w czasie zarazy, gdy Ateny były oblężone przez Spartan.
4. W 431 r. p.n.e. rozpoczęła się 30-letnia wojna peloponeska. Szybki rozwój Aten zaczął niepokoić inne starożytne polis. Rywalizacja o hegemonię w Helladzie skończyła się zwycięstwem Sparty. Miasto zostało splądrowane i nie zdołało już wrócić do swojej świetności.
5. Na przestrzeni kolejnych dekad rola Aten malała. Miasto było często najeżdżane przez sąsiadujące mocarstwa, ale nie tylko. Grecką stolicę próbowali zdobyć Bizantyjczycy, germańskie plemiona Herulów czy Turcy osmańscy. Przez blisko 400 lat znajdowało się pod okupacją Imperium Osmańskiego.
6. W 1834 roku Otton Bawarski postanowił przywrócić blask Atenom, dlatego przeniósł tu stolicę państwa z Nafpilionu. Król Grecji wybudował pałac królewski, który teraz służy jako siedziba parlamentu.
7. W Atenach odbyły się pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie w 1896 roku. Stolica Grecji po raz drugi zorganizowała najważniejszą imprezę czterolecia w 2004 r.
8. W czasach II wojny światowej miasto było okupowane przez Niemcy. Po trzech latach Ateny zostały wyzwolone przez Brytyjczyków w 1944 roku.

Atrakcje Aten

• Wzgórze Akropol
• Teatr Dionizosa i Odeon Herodosa
• Starożytna Agora
• Stadion Panatenajski
• Świątynia Zeusa Olimpijskiego
• Łuk Hadriana
• Narodowe Muzeum Architektoniczne
• Plaka
• Wzgórze Lycabettus

Co warto zobaczyć w Atenach?

Atrakcje Aten nie ograniczają się wyłącznie do Akropolu czy słynnej Agory. Choć warto zaznaczyć, że są to miejsca najchętniej odwiedzane przez turystów. Jak przystało na jedno z najstarszych miast świata, Ateny skrywają w sobie niezwykłą historię, moc zabytków oraz wiele nowoczesnych atrakcji. Które z nich warto zobaczyć?

Akropol

Z pewnością Akropol uważany jest za najważniejszą i najsłynniejszą atrakcję w Atenach. Monumentalny kompleks starożytnych świątyń położony jest na wysokości 150 m. Miejsce można podziwiać z każdego punktu stolicy. Na wzgórzu znajduje się Partenon, czyli Główna Świątynia i dom Ateny, który należał kiedyś do grona cudów świata. Zobaczymy też Erechtejon (świątynia poświęcona bogini mądrości oraz Posejdonowi) i wejście do Akropolu, czyli Propyleje.

Trzysta metrów od wzgórza znajduje się Muzeum Akropolu. Można je potraktować jako uzupełnienie wiedzy po wizycie na najsłynniejszym wzgórzu Aten. Miejsce wypełnione jest licznymi artefaktami, znalezionymi na zboczach góra.

Teatr Dionizosa i Odeon Herodosa

Spacerując u stóp Akropolu natrafimy na Teatr Dionizosa i Odeon Herodosa, czyli jedno z najstarszych tego typu obiektów na Ziemi. Na początku wykonany był z drewna, w IV w. p.n.e. wymieniono je na marmur. Historycy szacują, że mógł pomieścić nawet 19 tysięcy widzów. W tym miejscu debiutowały dramaty Eurypidesa, Sofoklesa czy Ajschylosa.

Ze szczególną uwagą należy również spojrzeć na Odeon Heroda Attyka. Amfiteatr został wzniesiony w naszym wieku (161 r. n.e.) i jest wykorzystywany do dnia dzisiejszego. Wspaniałą akustyka sprzyja występom największych współczesnych artystów.

Agora Ateńska

Główny plac starożytnego polis na terenie którego koncentrowało się życie społeczne Ateńczyków. Miejsce handlu, rozmów, modlitw, zabaw oraz obrad Zgromadzenia Ludowego. Agora to centrum antycznego miasta, pełne starożytnych budynków, mennic i świątyń. Zaraz obok znajdziemy Forum Romanum. Tylko 150 metrów dzieli nas od rzymskiego odpowiednika greckiej Agory.

Tam warto zobaczyć ośmiokątną Wieżę Wiatrów (II w. p.n.e.). Dawniej na jej szczycie znajdował się ruchomy posąg Trytona. Jego zadaniem było wskazanie kierunku wiatru. Każda ze ścian wieży poświęcona była jednemu z bogów wiatru. Na ścianach wieży było też 8 zegarów słonecznych, a wewnątrz umieszczono klepsydrę wodną. Niedaleko znajduje się Biblioteka Hadriana, dawna ozdoba Forum rzymskiego.

W skład Agory greckiej wchodzi Świątynia Hefajstosa – najlepiej zachowana grecka świątynia na cześć boga kowali i złotników, pochodząca z V wieku p.n.e. W średniowieczu została przekształcona na kościół. Do kompleksu przynależy również zrekonstruowany starożytny budynek Stoa Attalosa, pełniący funkcję Muzeum Agory.

Stadion Panatenajski

Pozycja obowiązkowa dla fanów sportu i olimpijskich rywalizacji. Stadion gościł pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie w 1896 roku. Został zbudowany jako jedyny na świecie z białego marmuru w miejscu starożytnego stadionu z 329 p.n.e. Panathinaiko może pomieścić nawet do 80 tysięcy widzów.

Świątynia Zeusa Olimpijskiego

Największa świątynia starożytnej Grecji. Jej budowa trwała przez ponad trzy wieki i zakończona została dopiero w 132 roku. Niestety, współcześnie pozostały tylko ruiny. Z 108 kolumn przetrwało tylko 15 stojących. Resztk pozostałych przetrwały leżą na ziemi, powalone przez wichury i burze.

Łuk Hadriana

Łuk Hadriana potocznie można nazwać strażnikiem czasu.To jeden z nielicznych zabytków, który przetrwał tysiące lat, a jego stan został praktycznie nienaruszony. Oddziela starą część miasta od nowej. Łuk triumfalny został wzniesiony przez mieszkańców w ramach rozbudowy Aten i jest symbolem zasług rzymskiego cesarza Hadriana dla miasta.

Plaka

W poszukiwaniu malowniczych i urokliwych miejsc polecamy wybrać się do Plaki. Historyczna część stolicy stanowiła centrum Aten, wypełniona była agorami, łaźniami i bibliotekami. Dzisiaj jest mekką turystów. Znajdziemy tutaj kilkusetletnie kamienice, sklepy z pamiątkami, restauracje i muzea. Częścią Plaki jest osiedle Anafiotika. Nastrojowe miejsce, które tworzy labirynt mikrouliczek wijących się u podnóża Akropolu.

Wzgórze Lycabettus

Najwyższy punkt w Atenach. Na wysokości 277 metrów nad poziomem morza spotka nas zapierający dech w piersiach panoramiczny widok na całe miasto i Morze Egejskie. Na szczyt możemy dostać się pieszo lub kolejką linową.

Narodowe Muzeum Archeologiczne

Narodowe Muzeum Archeologiczne to najbardziej popularne muzeum w Atenach. Zalicza się do 10 największych muzeów na świecie. Oferuje bogatą kolekcję starożytnych przedmiotów i zawiera ponad 20 tysięcy eksponatów pochodzących nawet z VI tysiąclecia p.n.e. W Narodowym Muzeum zobaczymy skarby wydobyte z Myken, rzeźby z 2000 r. p.n.e., freski z Santorini czy słynną złotą Maskę Agamemnona.

Pogoda w Atenach

Pogoda w Atenach raczej nie powinna być dla nikogo zaskoczeniem. W stolicy Grecji panuje klimat subtropikalny typu śródziemnomorskiego. To oznacza, że zimy są tutaj łagodne i wilgotne, natomiast lato bardzo gorące i suche. Na taki klimat miasta ogromny wpływ ma jego położenie. Góry otaczające stolicę Grecji blokują wiatr, przez to letnie dni są jeszcze bardziej upalne i parne. Średnia temperatura na przestrzeni roku wynosi ok. 22 stopni Celsjusza.

Do grona najcieplejszych miesięcy zaliczamy czerwiec, lipiec oraz sierpień. Minimalna temperatura w okresie letnim wynosi 20 stopni Celsjusza, a średnia waha się od 29 st. C do 33 st. C. Jednak ze względu na globalne ocieplenie bywa, że termometry wskazują nawet do 40 st. C. Wyliczono, że w Atenach słońce świeci przez ponad 2700 godzin w ciągu roku.

Tak jak w Polsce, najzimniejszym miesiącem jest styczeń, luty oraz grudzień. Temperatura waha się wtedy w ciągu dnia w okolicach 12 st. C, a w nocy 7 st. C. Deszcz pada najczęściej od października do marca. Roczna suma opadów wynosi niecałe 400 mm. Od czerwca do września niemalże codziennie świeci słońce, deszczowe dni przypadają ewentualnie raz na miesiąc. Na 365 dni w ciągu roku, tylko 87 jest deszczowych. Śnieg jest zjawiskiem dość rzadkim, w okresie zimowym można zaobserwować opady na północnych przedmieściach miasta.

Ateny są drugim najcieplejszym miejscem w Europie. Liderem jest Valletta na Malcie, gdzie średnia dzienna temperatura wynosi 23,3 st. C. Podium zamyka Rzym z temperaturą 21,4 st. C.

Kiedy najlepiej odwiedzić Ateny?

Do Aten można się wybrać przez cały rok. Sezon turystyczny rozpoczyna się już w czasie Wielkanocy i kończy w październiku. Szczyt sezonu przypada na lipiec i sierpień, kiedy jest najcieplej. Największe miasto Grecji jest wtedy pełne turystów i ceny mogą być również wyższe.

Osoby, które stawiają na wypoczynek i korzystanie z okolicznych plaż, najlepiej niech skorzystają z warunków w okresie od maja do października. Termometry w tym czasie wskazują 30 st. C, a średnia temperatura wody wynosi 26 st. C. Taka pogoda sprzyja plażowaniu oraz kąpieli w morzu.

Jeżeli nie chcemy jechać w szycie sezonu, najlepszą opcją będzie czerwiec albo wrzesień. Wtedy warunki są identyczne i możemy się spodziewać mniejszej ilości turystów. Najlepsza pora na wizytę w Atenach to okres wczesnowiosenny oraz późnojesienny. Jest to znakomita opcja dla osób stawiających na eksplorację miasta i podziwianie starożytnej kultury.

Brak typowej zimy sprawia, że Ateny nadal są atrakcyjnym celem podróży. Co prawda, od listopada do lutego możemy spodziewać się najmniejszej liczby przyjezdnych, jednak niektóre zabytki mogą być niedostępne dla zwiedzających w tym okresie.

Dodajmy, że Ateny znalazły się na szczycie rankingu najtańszych lokalizacji w Europie w 2023 roku według magazynu „Conde Nast Traveller”. Z wyliczeń wynika, że za dwie noce w trzygwiazdkowym hotelu dla dwóch osób, niekiedy także ze śniadaniem, kosztuje ok. 500 złotych.

Siedem cudów świata starożytnego budziło powszechny zachwyt. Do dziś przetrwał tylko jeden z nich

Te budowle zostały uznane za najwspanialsze pomniki ludzkiego geniuszu. Siedem cudów świata starożytnego jednak nie przetrwało – wyjątkiem jest piramida Cheopsa. Co stało się z resztą, k...

Ateny – jak dolecieć i dostać się do miasta?

Ateny posiadają wyłącznie jeden port lotniczy. W porównaniu do Londynu, gdzie znajdziemy ich aż sześć, jest to stosunkowo niewiele jak na europejską stolicę. Lotnisko im. Elefteriosa Wenizelosa rozpoczęło swoją działalność dopiero w 2001 roku. Dzisiaj jest największym międzynarodowym portem w Grecji i stanowi bazę dla lokalnego przewoźnika Aegean Airlines.

Lotnisko obsługujące miasto Ateny i region Attyki, składa się z dwóch terminali: głównego oraz satelitarnego (między nimi kursuje linia metra). Rocznie obsługuje ponad 23 miliony pasażerów. Zajmuje 19. miejsce wśród najbardziej ruchliwych lotnisk w Europie, a pierwsze na Bałkanach.

„El. Venizelos” oddalony jest o 25 kilometrów od centrum Aten. Relatywnie niedawno zbudowany port w Grecji może pochwalić się komfortowym dojazdem wieloma środkami transportu. Dotrzemy tutaj samochodem, pociągiem, autobusem, taksówką oraz metrem. Niedaleko hali przylotów znajdziemy przystanek autobusowy. Ekspresowa linia X95 zawiezie nas na plac Syntagma.

Kurs zajmuje ponad godzinę. Bilety do nabycia u kierowcy kosztują od 2,70 do 5,50 euro. Busy kursują niezależnie od dnia i godziny. Dodatkowo możemy skorzystać jeszcze z 3 innych połączeń. X93 kursuje do dworca autobusowego Kifissos. X96 dowiezie nas do Pireusu, a X97 do stacji metra Elleniko.

Niebieska linia nr. 3 metra to opcja dla tych, którzy chcą zaoszczędzić na czasie. Do serca Aten dojedziemy w 30 minut. Przystanek początkowy znajduje się obok lotniska i jest bardzo dobrze oznakowany. Zabierze nas do stacji Agia Marina. Stacje znajdujące się najbliżej centrum to: Syntagma lub Monastiraki. Niestety, za komfort trzeba zapłacić. Na tej trasie obowiązuje specjalna taryfa i za bilet normalny zapłacimy 9 euro, a ulgowy 4,50. Za taką samą cenę na północne obrzeża Grecji zabierze nas pociąg. Jest to rozwiązanie dla osób, które podróżują poza stolicę.

Na poziomie przylotów, między wyjściami 3 i 4 znajduje się strefa dla taksówek. Ceny są już z góry ustalone. W zależności od pory dnia do centrum Aten dostaniemy się za 50–70 euro.

Czy dolecimy bezpośrednio z Polski do Aten?

Odpowiedź brzmi tak, dolecimy bezpośrednio z Polski do Aten. Starożytna kraina była jedną z najpopularniejszych destynacji w 2022 roku wśród turystów. Nie można się dziwić, kolebka greckiej kultury i współczesnej cywilizacji ma swój niepowtarzalny urok. Która oferta będzie najkorzystniejsza dla podróżujących znad Wisły?

Ateny z jednym portem lotniczym ograniczają lekko nasze możliwości. Jednak na pomoc zawsze przychodzi Ryanair, irlandzki przewoźnik oferujący tanie loty do blisko 40 państw. Do stolicy Grecji dolecimy z Katowic, Krakowa, Warszawy (lotnisko Modlin) oraz Wrocławia. Bilety w okresie letnim kosztują w okolicach 200–500 złotych. W zależności od terminu ceny mogą być jeszcze wyższe. Poza sezonem można dorwać okazję i zapłacić niecałe 100 zł za przelot w jedną stronę. Zdecydowanie jest to najlepsza opcja dla polskich turystów.

Grecki przewoźnik Aegean Airlines współpracuje przez cały rok z portem lotniczym im. Chopina w Warszawie oraz w sezonie wakacyjnym z lotniskiem w Krakowie. Bezpośrednio do Aten dolecimy w niecałe trzy godziny. Ceny nie należą do najniższych. W większości zaczynają się od 100 euro wzwyż. Katowice mają jeszcze jednego asa w rękawie – węgierskie tanie linie lotnicze Wizz Air. Z stolicy Śląska możemy się zatem dostać do Aten za pomocą dwóch tanich przewoźników. Ceny zaczynają się już od 20 euro w jedną stronę.

Połączeń do Aten nie realizują Polskie Linie Lotnicze LOT.

Ciekawostki o Atenach

• Ateny znalazły się na liście 10 najbardziej romantycznych miast Europy. Catamaran Charter Croatia umiejscowiły stolicę Grecji na 8. miejscu. Lider rankingu może zdziwić, bowiem nie jest to Paryż, tylko Lizbona.
• Polskie Ateny – taki przydomek zyskało miasto Puławy za sprawą rodziny Czartoryskich. W XVIII wieku miasto stało się ważnym punktem na mapie życia artystycznego. Magnacka rodzina z rozmachem zagospodarowała teren, wznosząc charakterystyczne budowle przypominające te greckie.
• Nowożytne Igrzyska Olimpijskie w Atenach zostało rozegrane dwukrotnie – w 1896 i 2004 roku. Sama idea olimpijska wywodzi się z Hellady, dlatego reprezentacja Grecji zawsze przewodzi na defiladzie, która otwiera olimpijską rywalizację.
• Pierwotną stolicą Grecji była miejscowość Nafplio. Dopiero w 1894 roku została ona przeniesiona do Aten, które liczyły wówczas tylko 10 tysięcy mieszkańców.
• W greckiej krwi płynie sztuka. W Atenach narodził się teatr. Właśnie tutaj znajduje się ich najwięcej na świecie - ponad 150. W sierpniu co cztery lata obchodzone były Wielkie Panatenaje. Święto na cześć Ateny, bogini mądrości i opiekunki polis było jednym z ważniejszych. Procesja mieszkańców kierowała się w stronę Akropolu, gdzie składane były dary. Uroczystości towarzyszyły konkursy taneczne i wyścigi rydwanów.
• Ateńskie metro nazywane jest potocznie podziemnym muzeum. Podczas realizacji prac, budowa była przerywana kilkukrotnie. Znaleziono ponad 50 tys. artefaktów, które są teraz częścią wielu stacji metra.
• Przez miasto stołeczne przepływa kilka rzek. Jednak zostały one skanalizowane i przepływają pod ulicami miasta. Podczas większych opadów drogi są zalane.

Nasz ekspert

Filip Nowek

Z wykształcenia dziennikarz, chociaż na co dzień zajmuje się komunikacją marketingową. Pasjonat podróżowania. Autor przewodników po europejskich krajach i ciekawostek o największych miastach świata. Prywatnie miłośnik tenisa i wypadów do kina.