Belgrad. Co warto zobaczyć w stolicy Serbii? [PRZEWODNIK]
Belgrad, podobnie jak wiele innych bałkańskich miast, został boleśnie doświadczony na przestrzeni wieków. Miasto przechodziło z rąk do rąk, czemu zawsze towarzyszyły zbrojne walki, których świadkami byli mieszkańcy. Krwawe piętno wciąż jeszcze nie daje o sobie zapomnieć. Nie oznacza to jednak, że stolica Serbii powinna być traktowana jako jeden z ostatnich wyborów spośród turystycznych destynacji Starego Kontynentu, przeciwnie. Niepowtarzalny klimat tego miejsca sprawia, że spędzony tam czas wspomina się z uśmiechem na twarzy. Atmosfera to jedno, ale z punktu widzenia odwiedzających tak samo ważne są też zabytki i inne atrakcje, a tych w mieście nie brakuje. Co warto zobaczyć w Belgradzie? Zapraszamy na wycieczkę śladem największych atrakcji stolicy Serbii.
W tym artykule:
Mówiąc o Bałkanach, większość osób na myśli ma Chorwację i czarnogórskie kurorty. Bądźmy szczerzy, Belgrad nie jest najtłumniej obleganym miastem tamtego regionu. Powoli zaczyna się to zmieniać, ale stolica Serbii wciąż jeszcze pozostaje wolna od turystycznego zgiełku, co w oczywisty sposób przekłada się na dość niski koszt pobytu w tym miejscu. Szukając niedrogiej destynacji, warto wziąć pod uwagę właśnie Belgrad. Nie można jednak oceniać tego miasta wyłącznie przez pryzmat niskich cen, bo to jedynie przyjemny bonus do atrakcji, jakie zapewnia przyjezdnym. O jego walorach decyduje przede wszystkim historia - barwna, ale także krwawa.
Belgrad - historia
Badania archeologiczne potwierdzają, że człowiek żył na terenie dzisiejszego Belgradu już w okresie paleolitu. Później na tamtejszych ziemiach osiedlili się Trakowie i Celtowie. Celtycka osada zapisała się na kartach historii jako Singidunum. Jej upadek przypada na czasy Bizancjum, kiedy padła łupem Serbów. Mniej więcej w tym okresie pojawiła się nazwa Belgrad, co można przetłumaczyć jako Białe Miasto. Dynamiczny rozwój osady sprawił, że stała się obiektem zainteresowania sąsiednich mocarstw. Jedna z najbardziej heroicznych walk o Belgrad jest datowana na rok 1456, kiedy połączone oddziały Serbów i Węgrów stawiły czoła sile tureckiej.
65 lat później, miasto dostało się pod panowanie Turków. Wątłe siły obronne nie były w stanie przeciwstawić się sile najeźdźcy. Panowanie tureckie trwało kilkaset lat. Wypada jednak podkreślić, że był to jeden z najlepszych okresów w historii Belgradu, który już w XVII wieku miał status jednego z największych i najważniejszych miast Imperium Osmańskiego. XVIII wiek nie był już jednak tak łaskawy. Tureckie mocarstwo powoli uginało się pod austro-węgierską siłą.
W 1841 roku Belgrad został wcielony do Księstwa Serbii. W trakcie działań frontowych I wojny światowej, miasto zostało przejęte przez Niemców i Austriaków. Wyzwolenie nastąpiło dopiero pod koniec wielkiego konfliktu. Belgrad stał się stolicą Królestwa Jugosławii, jednak już w trakcie II wojny światowej, niemieckie naloty obróciły go w pył. Wyzwolenie miasta nastąpiło 20 października 1944 roku, kiedy jego granice przekroczyły oddziały Armii Czerwonej i partyzanckie jednostki pod dowództwem Josipa Tity. W 1945 roku dyktator ogłosił powstanie Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii ze stolicą w Belgradzie. W latach 1991-1995 toczona była krwawa wojna na tle etnicznym. Od czerwca 2006 roku miasto pełni funkcję stolicy Republiki Serbii.
Zwiedzanie Belgradu
Piętno przeszłości wciąż jeszcze rzuca cień na życie mieszkańców miasta, jednak Belgrad powoli wraca do świetności. Współczesna stolica Serbii to wielkie miasto, które kusi przyjezdnych licznymi zabytkami. Właśnie tak wygląda dzisiejszy Belgrad. Co warto zobaczyć, będąc na miejscu?
Stare Miasto
To właśnie w starej części miasta znajdziemy najbardziej niesamowite budynki w Belgradzie. Cerkiew św. Aleksandra Newskiego, meczet Bajrakli, sobór św. Michała Archanioła, utrzymany w neorenesansowym stylu budynek Fundacji Mikołaja Spasica czy XX-wieczny Pałac Albania - to tylko kilka pozycji z długiej listy przykładów.
Zemun
Na drugim brzegu Dunaju znajdziemy jedną z najstarszych części miasta, która przez długi czas funkcjonowała jako niezależny ośrodek. To dzielnica kontrastów, gdzie luksusowe domy bogatych Serbów sąsiadują z chatami pamiętającymi jeszcze XVIII wiek. Będąc na miejscu, warto udać się do Muzeum Tradycji Zemunu.
Twierdza Kalemegdan
Dawna twierdza mieści się w najbardziej malowniczej części miasta - w okolicy ujścia Sawy do Dunaju. Obecnie działa tam Muzeum Wojska, w którym zgromadzono liczne eksponaty militarne z różnych okresów.
Cerkiew św. Sawy i cerkiew św. Marka
Cerkiew św. Sawy to jeden z największych obiektów sakralnych w Belgradzie i jedna z największych świątyń prawosławnych na świecie. Piękne kopuły są widoczne już ze znacznej odległości. Nieopodal mieści się kolejna piękna świątynia - cerkiew św. Marka, w której zgromadzono bogatą kolekcję serbskich ikon.
Belgrad - ciekawostki
Jedną z belgradzkich atrakcji, którą turyści odwiedzają najchętniej, jest niewielka kawiarnia o dość nietypowej nazwie - "?". Skąd wziął się pomysł na umieszczenie na szyldzie lokalu znaku zapytania? Historia tego miejsca nie jest tak intrygująca, jak mogłoby się wydawać. Pierwotnie lokal miał nosić nazwę "Kawiarnia katedralna". To jednak spotkało się z protestem dostojników kościelnych. Do czasu rozstrzygnięcia sporu, właściciel powiesił nad drzwiami wejściowymi pytajnik. Tajemnicza i nieco intrygująca nazwa przyjęła się tak dobrze, że na stałe przylgnęła do tego miejsca.
W Belgradzie mieszka lub mieszkało wiele znanych osobistości, których sława wykracza dalece poza Bałkany. W tym gronie należy wymienić Anę Ivanowić - utalentowaną tenisistkę, która wielokrotnie triumfowała w najbardziej prestiżowych turniejach - oraz Ivo Andrića - pisarza i laureata Literackiej Nagrody Nobla.
Skoro o wybitnych osobistościach mowa, w Belgradzie (a właściwie w Singidunum, bo tak w czasach starożytnych nazywano to miasto) urodził się Jowian - cesarz Imperium Rzymskiego z dynastii Flawiuszy.
Belgrad jest jednym z najstarszych miast, nie tylko w skali Europy, ale i całego świata. Jego historia rozpoczęła się ponad 7000 lat temu, ale tamtejsze ziemie były zamieszkiwane już w okresie paleolitu.
Przez wiele wieków, osada mieszcząca się na terenie dzisiejszego miasta była jednym z kluczowych ośrodków handlowych w tej części świata. Zadecydowało o tym niezwykle korzystne położenie geograficzne - już wiele tysięcy lat temu Dolina Morawska była jednym z ważniejszych traktów kupieckich, który stanowił łącznik między Turcją a Azją Południową.
Korzystna lokalizacja sprzyjała rozwojowi miasta, ale jak na ironię była też przekleństwem jego mieszkańców. Dynamicznie rozwijająca się osada szybko umacniała swoją pozycję ekonomiczną, stając się w ten sposób naturalnym celem ataków.
Kiedy jechać do Belgradu i na ile?
Planując wycieczkę do Belgradu, warto uwzględnić panującą tam pogodę. Już w kwietniu temperatura staje się przyjemnie wysoka. Szczyt upałów przypada na lipiec i sierpień, przy czym należy zaznaczyć, że nawet wtedy słupek rtęci rzadko przekracza granicy 30 stopni Celsjusza, więc o dużych niedogodnościach raczej nie ma mowy. Pod względem temperatury powietrza, najbardziej komfortowe miesiące to maj i czerwiec - słupek rtęci wskazuje średnio 22-25 stopni Celsjusza. Warto jednak pamiętać, że w tych miesiącach pojawia się największe prawdopodobieństwo wystąpienia opadów, więc sezon letni będą lepszym wyborem.
Belgrad nie jest miastem, które odwiedza się na jeden dzień, na kilkugodzinną wycieczkę objazdową. 2-3 dni to absolutne minimum, by móc zapoznać się z atmosferą tego miejsca i zwiedzić wszystkie kluczowe atrakcje. Zachęcamy jednak do dłuższego pobytu, nawet tygodniowego, bo stolica Serbii ma naprawdę wiele do zaoferowania.