5 tajemnic Syberii

Po pierwsze, Święte Morze Syberii

Jest tak duże, że miejscowi nazywają je morzem. Właściwie Świętym Morzem. Buriaci i Ewenkowie – rdzenni mieszkańcy Pribajkala oddają mu religijną cześć. Nic dziwnego, Bajkał budzi zarówno podziw jak i grozę.
Z brzegu nie widać ani początku, ani końca. Długość tego kolosa wynosi 636 km, szerokość 79 km. Po raz pierwszy w XIX wieku, na siedmiometrowej łodzi opłynął go polski uczony – Jan Czerski. Zajęło mu to cztery lata.

To najgłębsze jezioro świata ( jego głębokość szacuje się na 1637 m). Zawiera jedną dwudziestą zapasu słodkiej wody na ziemi. Jego półksiężycowy kształt otaczają wysokie górskie masywy. Mówi się, że jego woda jest najbardziej przejrzysta na świecie. Mieszka w niej 3,5 tys. gatunków zwierząt, z czego 2,6 tys. ma charakter endemiczny.

Jeśli chciałbyś wziąć udział w wyprawie na Syberię z ekspertem National Geographic, sprawdź ofertę NO LIMITS.

(Fot. Shutterstock)

Po drugie, wielka rzeka

W języku ewenkijskim jej nazwa to Elju Ene, co oznacza „wielką rzekę”. Rzeczywiście, Lena to najdłuższa wschodniosyberyjska rzeka (dziesiąta na świecie). Liczy 4400 kilometrów. Wypływa z Gór Bajkalskich, potem wije się między Górami Wierchojańskimi i Górami Czekanowskiego. To jeden z najważniejszych szlaków komunikacyjnych Syberii.
Łączy Jakuck na południu z Czekurowką na północy. Rosjanie dotarli do niej po raz pierwszy na początku XVII wieku. Dorzecze z kolei zbadali Polacy: Aleksander Czekanowski i Jan Czerski.

Jednym z jej najbardziej zachwycających zakątków jest skalna kraina, położona koło Jakucka – najzimniejszego miasta na Ziemi. Kraina w 2006 roku została wpisana na listę UNESCO. Powstała około 80 miliona lat temu. Wygląda jak zbiór skalnych baszt i filarów, które składają się z kambryjskich wapieni, łupków i dolomitów. Skalne wieże liczą od 150 do 300 metrów wysokości. To miejsce przyciąga naukowców – zachowały się tu liczne skamieniałości i prehistoryczne malowidła.

Lena przepływa również przez okolice miejscowości Szyszkino, gdzie zachowały się liczące około 6 tys. lat rysunki naskalne. Na urwiskach skalnych erozja odsłoniła jaskiniowe malowidła. Prehistoryczni malowali zwierzęta, łodzie i magiczne znaki.

(Fot. Shutterstock)

Po trzecie, pustynie arktyczne

Wyobrażacie sobie, że noc może trwać pół roku? Na syberyjskiej pustyni arktycznej noc polarna trwa 145 dób. Dzień polarny – do 150 dób. Temperatury ekstremalne sięgają -70oC. Szansę aby urosnąć mają tam jedynie porosty, które chowają się pod warstwą śniegu i lodu.
Można trafić na skupiska mchu. Czasu, na to, żeby urosnąć mają mało – okres wegetacyjny trwa od 4 do 6 tygodni. Z kolei ocean tętni życiem.
Od planktonu po ryby, foki, walenie, niedźwiedzie i wiele gatunków ptaków.
Żyją tam również ludzie: Czukcze, Nieńcy, Dołganie, Nganasanie, Koriacy.

Na pustyni arktycznej występuje przede wszystkim wieczna zmarzlina, która latem może rozmarznąć jedynie do głębokości kilkudziesięciu centymetrów. Tyle wystarczy, by naukowcy dokonywali coraz to nowych odkryć. Ostatnio w wiecznej zmarzlinie odnaleźli liczącego 30 tysięcy lat "wirusa-giganta".
Nazwali go Mollivirus sibericum. Liczy pół mikrometra, czyli jest tak duży, że można obserwować go pod zwykłym mikroskopem optycznym. Francuskim badaczom udało się przywrócić go do życia, aby zbadać jego zachowanie.

Jeśli chciałbyś wziąć udział w wyprawie na Syberię z ekspertem National Geographic, sprawdź ofertę NO LIMITS.

(Fot. Shutterstock)

Po czwarte, święta góra

Ałtaj swoją wielkością przypominają Alpy.
Ich nazwa pochodzi z języka mongolskiego i oznacza "złotodajne góry". Biełucha to najwyższy szczyt Ałtaju i Syberii. Ma dwa wierzchołki, wschodni - 4506 m n.p.m. oraz zachodni - 4400 m n.p.m.

Dla miejscowych to święta góra. U jej stóp żyją szamani. Wierzą, że właśnie tutaj, w górach Ałtaju znajduje się pole energetyczne, poprzez które można przedostać się do Szambali – stolicy mitycznej krainy. Według legendy w ciągu stu lat, może udać się tam jedynie siedmiu wybrańców o czystym sercu.

(Fot. Shutterstock)

Po piąte, dziewiczy las

Tajga to niezwykły ekosystem. Ciągnie się przez 9 tysięcy kilometrów. Obejmuje nie tylko obszar Syberii, ale też Alaski, Kanady i Półwyspu Skandynawskiego. W jej syberyjskiej części jest szeroka na ponad dwa tysiące kilometrów. Mimo, że badana przez rosyjskich naukowców przez wieki, wciąż pozostaje nieodkryta w pełni.

Od 1908 roku wyobraźnię badaczy rozbudzała w szczególności katastrofa, w wyniku której 200 tys. hektarów syberyjskiej tajgi, nad rzeką Podkamienną Tunguską, zostało powalonych i zwęglonych. Ponadstuletnia zagadka została w końcu rozwiązana. Ukraińscy naukowcy znaleźli mikroskopijne fragmenty żelazno-kamiennej asteroidy.

Jesteś zaintrygowany? Możesz tam pojechać z ekspertami „National Geographic”. Na wyprawę NO LIMITS po Syberii zaprasza podróżnik i przewodnik Romuald Koperski, który zjeździł ją wzdłuż i wszerz.

(Fot. Shutterstock)