To tam pojawia się księżna Daisy, a pod ziemią krąży złoty pociąg. Ciekawostki o zamku Książ
Poznaj najważniejsze informacje i ciekawostki o zamku Książ. To warto wiedzieć przed wycieczką do Wałbrzycha i „Perły Dolnego Śląska”.
W tym artykule:
Zamek Książ został wybudowany w XIII wieku. Na przestrzeni stuleci zamieszkiwało go wiele rodzin szlacheckich, w tym potężny ród Hochbergów. W latach 1509–1941 Hochbergowie rozbudowali zamek. To podniosło jego rangę świetności. W czasie II wojny światowej Książ został zajęty przez niemieckich okupantów, którzy zniszczyli część zabytkowych komnat. Naziści stworzyli pod zamkiem system tuneli. Ich zastosowanie do dziś jest owiane tajemnicą.
Nie tylko Niemcy mają na koncie grabieże. W następstwie za nimi poszła też Armia Czerwona. Dopiero w 1952 roku podjęto prace remontowe mające na celu przywrócenie zamkowi Książ dawnej świetności.
Obecnie turyści mogą odwiedzać liczne komnaty tarasy i ogrody. Zwiedzającym udostępniono również podziemny tunel. A kto chce spędzić w okolicy dłużej niż 1 dzień, może zatrzymać się w położonym niedaleko Hotelu Książ. Przed zaplanowaniem podróży warto poznać najważniejsze informacje i ciekawostki o zamku Książ.
Zamek Książ: to warto wiedzieć przed przyjazdem
Zamek Książ (Schloss Fürstenstein) jest jednym z największych zamków w Europie. To trzeci co do wielkości zamek w Polsce i największy zamek na Dolnym Śląsku.
Został zbudowany w latach 1288–1292, za panowania Bolka I Surowego. Pierwsze stulecia Książa upłynęły pod znakiem wielu burzliwych wydarzeń. Często przechodził z rąk do rąk, należał do różnych państw, był niszczony podczas licznych toczących się tu wojen.
Po wygaśnięciu Piastów z linii świdnicko-jaworskiej, właścicielami zamku na mocy traktatu sukcesyjnego zostali królowie czescy z dynastii luksemburskiej. Od 1463 r. Książ należał do czeskiego króla Jerzego z Podiebradów. Od 1497 do 1508 zamek należał do Władysława II (Władysława Jagiellończyka), króla czeskiego i węgierskiego. Później władca przekazał dobra książańskie swemu kanclerzowi Johannowi von Haugwitz.
Zapisy z tamtych czasów są jednak niekompletne, a miejscami nawet sprzeczne.
Zamek Książ po II wojnie światowej
Zamek popadał w ruinę, a ponieważ uważano go za dziedzictwo Niemców, przyciągał rabusiów. Dopiero w latach 1956–1962 Książ został objęty ochroną przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków we Wrocławiu. Uszkodzone i brakujące elementy zewnętrznych drzwi i okien zostały naprawione i wymienione, co uniemożliwiło włamania. W tym okresie pod Dziedzińcem Honorowym odkryto ogromny szyb windy wykopany przez hitlerowców. Zalano go 1967 roku.
W latach 70. ubiegłego wieku zespół artystów pod kierownictwem prof. Zofii Wnuk z Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku rozpoczął szeroko zakrojone prace renowacyjne barokowych pomieszczeń. Zaprojektowano piękne gobeliny ścienne w barokowych salonach. Obecnie uważa się je za najbardziej charakterystyczne pomieszczenia zamku Książ.
TOP 10 - najpiękniejsze zamki w Polsce. Które koniecznie trzeba zobaczyć?
Czy wiesz, że na terenie Polski znajduje się aż 419 zamków? Przeważnie zostały z nich same ruiny, jednak kilka z nich zachowało się w niemal nieskazitelnym stanie.
Ciekawostki o Zamku Książ
- Zamek odwiedziło wiele sławnych osób. Najbardziej znani goście to: Izabela Czartoryska, Zygmunt Krasiński, car Mikołaj I Romanow oraz Winston Churchill.
- W 2018 r. Zamek Książ został nazwany jednym z „7 cudów Polski” z okazji 100-lecia Niepodległości Polski.
- To jeden z 15 obiektów na Szlaku Zamków Piastowskich.
- Jak na historyczny zamek przystało, Książ też ma swojego ducha. Według legend, nawiedza go księżna Daisy. Żona Hansa Heinricha XV został zmuszona do opuszczenia posiadłości w 1940 r.
- Dawniej w podziemiach znajdowały się archiwa Głównego Urzędu Bezpieczeństwa III Rzeszy. Obecnie swoją siedzibę ma tam Dolnośląskie Obserwatorium Geofizyczne.
- Jedną z atrakcji na odremontowanym zamku jest palmiarnia. W jej ścianach znajduje się zastygła lawa z wulkanu Etna. Co ciekawe, palmiarnia została wybudowana ponad 100 lat temu, w latach 1908–1911.
- „Perła Śląska”, bo tak często nazywany jest zamek, położony jest na wysokim skalistym cyplu w zakolu Pełcznicy.
- Zamek Książ można zwiedzać zarówno za dnia, jak i nocą.
- Jako że pod zamkiem i w okolicy znajdują się podziemne tunele, wiele osób uważa, że to tam miał zostać schowany legendarny złoty pociąg. Do tej pory nie udało się go jednak odnaleźć.
- Na Zamku Książ powstawały zdjęcia do filmu „Stefa Interesów” w reż. Brytyjczyka Jonathana Glazera. W 2024 r. polsko-brytyjska-amerykańska koprodukcja otrzymała dwa Oscary w kategoriach najlepszy film międzynarodowy i najlepszy dźwięk.
Zamek Książ i palmiarnia
Turyści zwiedzający zamek Książ często zaglądają do palmiarni. Rośnie tam ponad 250 gatunków roślin z różnych stref klimatycznych i kontynentów. Są to między innymi bambusy, drzewa figowe, eukaliptusy, świerki i sosny czy kaktusy i agawy. Wielbicieli Dalekiego Wschodu zainteresuje jedyna w Polsce wystawa bonsai. Najstarszy w kolekcji jałowiec może mieć nawet 200 lat.
Dodatkowa atrakcja to tzw. ogrody światła. Wieczorami w palmiarni rozświetlają się instalacje w kształtach morskich stworzeń i wzburzonych fal. Kolorowy spektakl zachwyci dużych i małych.
Nasz ekspert
Mateusz Łysiak
Dziennikarz zakręcony na punkcie podróżowania. Pierwsze kroki w mediach stawiał w redakcjach internetowej i papierowej magazynu „Podróże”. Redagował i wydawał m.in. w gazeta.pl i dziendobrytvn.pl. O odległych miejscach (czasem i tych bliższych) lubi pisać nie tylko w kontekście turystycznym, ale też przyrodniczym i społecznym. Marzy o tym, żeby zobaczyć zorzę polarną oraz Machu Picchu. Co poza szlakiem? Kuchnia włoska, reportaże i pływanie.