Jeziora, pustynia i górnictwo. Dąbrowa Górnicza: co warto zobaczyć?

Dąbrowa Górnicza: gdzie leży?

Dąbrowa Górnicza leży w województwie śląskim, a konkretnie na Wyżynie Śląskiej. Wraz z Sosnowcem, Będzinem, Czeladzią i pomniejszymi miastami wchodzi w skład Zagłębia Dąbrowskiego.

Dzielnice Dąbrowy Górniczej nie przegrywają liczebnością z największymi miastami Polski – miasto jest podzielone na 18 dzielnic, podobnie jak Warszawa czy Kraków. Co dokładnie ma do zaoferowania Dąbrowa Górnicza? Dzielnice takie, jak Gołonóg czy Reden to domena sklepów i restauracji, a na Preczowie czy Błędowie przeważa natura.

Miasto jest połączone linią tramwajową z Będzinem, Czeladzią i Sosnowcem, transport międzymiastowy jest więc dość dobrze rozwinięty. Autobusem można dostać się z kolei do Katowic i innych miast, do których nie dociera tramwaj.

Dąbrowa Górnicza: historia

Historia urbanizacji jest ściśle związana z rozwojem miast, w których skład z czasem zaczęły wchodzić wszystkie okoliczne miejscowości – jednym z takich miast jest właśnie Dąbrowa Górnicza. Huta Katowice, najnowocześniejszy zakład metalurgiczny w czasach PRL powstał właśnie z myślą o silnym rozwoju miasta – ale zacznijmy od początku.

Dąbrowa Górnicza, zwana początkowo Dąbrową, jeszcze w XVIII wieku liczyła zaledwie kilkaset mieszkańców. Była wsią o niskim statusie, dopóki nie odkryto na jej obszarze ogromnych złóż węgla – właśnie wtedy zaczęto silnie rozwijać przemysł miasta, budując kopalnię i zasiedlając kolonię górniczą – niedługo potem powstała również Szkoła Górnicza Sztygarka, przygotowująca młodzież do podjęcia pracy w górnictwie. Przez kilkadziesiąt następnych lat, Dąbrowa bogaciła się nie tylko o coraz to nowsze kopalnie i huty, ale także o nowe dzielnice, przyłączane do miasta.

W roku 1915, Dąbrowa składała się z kilkunastu dzielnic, zamieszkiwanych łącznie przez ok. 30 tysięcy mieszkańców. Mimo tego, władze carskie nie chciały przyznać gminie praw miejskich – zdobyto je dopiero na prawie austriackim, pod okupacją. 2 lata później miasto przybrało nazwę, którą znamy do dziś, doczepiając do istniejącej wcześniej nazwy człon ,,Górnicza".

Właśnie w wyniku ogromnego rozwoju przemysłowego na przestrzeni lat, w 1972r. wybudowano Hutę Katowice, nieodłączny symbol Dąbrowy Górniczej. Do dziś większość linii tramwajowych kończy swój kurs właśnie na przystanku ,,Dąbrowa Górnicza Huta Katowice" – choć obecnie kombinat działa pod zmienioną nazwą, nie zapomniano o tej pierwotnej.

Dąbrowa Górnicza: atrakcje

Jeziora, pustynia i górnictwo – to z nimi kojarzy się Dąbrowa Górnicza. Atrakcje są na tyle zróżnicowane, że każdy znajdzie coś dla siebie – a oto najpopularniejsze z nich:

Zbiorniki wodne ,,Pogoria"

Dąbrowa Górnicza ma unikalny klimat – wystarczy wyjechać z centrum w stronę kompleksu zbiorników wodnych ,,Pogoria", by poczuć się jak nad morzem. W okresie wakacyjnym, mieszkańcy wszystkich pobliskich miast zjeżdżają właśnie nad jeziora ,,Pogoria" i relaksują się na miękkim piasku. W skład zbiorników wchodzą:

• Pogoria I – to kąpielisko było niezwykle popularne kilkadziesiąt lat temu – dziś Zagłębianie wybierają chętniej Pogorię III. Właśnie z tego powodu miejsce jest uwielbiane przez plażowiczów nielubiących zbyt dużych tłumów – Pogoria I pozwala na spokojny wypoczynek nad wodą.
• Pogoria II – to malownicze, otoczone roślinnością jezioro jest dość płytkie i niewielkie, nie wolno jednak w nim pływać ani uprawiać sportów wodnych. Jest za to miejscem idealnym na spacer, wędkowanie czy obserwację ptaków.
• Pogoria III – najczęściej odwiedzane kąpielisko. Duże jezioro z piaszczystą plażą, molo i rzędem punktów gastronomicznym przyciąga miłośników plażowania i sportów wodnych. Niedoświadczeni pływacy nie muszą obawiać się wody – obszar, w którym spadek głębokości jest bardzo łagodny jest otoczony bojami. Na głębsze wody chętnie wypływają z kolei kajakarze i żeglarze.
• Pogoria IV – to największe z jezior ma piękne, dzikie otoczenie – miękki, złocisty piasek sięga znacznie poza linię brzegu, co pozwala plażowiczom na rozłożenie się w nieco bardziej ustronnym miejscu.

Pustynia Błędowska

Odkrywanie uroków Dąbrowy Górniczej zaczyna się z dala od centrum – obszar Pustyni Błędowskiej znajduje się bowiem aż 21 km za miastem. Choć ogromny, piaszczysty obszar nie jest z klimatycznego punktu widzenia pustynią, w żadnym innym miejscu w Polsce nie zobaczy się tak unikalnego krajobrazu.

Pustynia na obszarze Dąbrowy powstała w wyniku wyrębu lasów – drewno było niezbędne do intensywnego rozbudowywania obiektów przemysłowych w okresie rozwoju miasta.

Cały obszar pustyni rozciąga się od Błędowa do Klucz, leżących nieopodal Olkusza. Najlepiej rozpocząć zwiedzanie w Dąbrowie Górniczej (być może nawet urządzić sobie camping w wyznaczonym do tego miejscu), a zakończyć je na zwiedzaniu punktów widokowych już w małopolskiej części pustyni.

Muzeum Sztygarka

Atrakcje Dąbrowy górniczej związane są nie tylko z naturą, ale także z górnictwem, nieodłącznym elementem miasta. Muzeum Miejskie „Sztygarka” zaznajamia nas z historią rozwoju górnictwa w mieście nie tylko za sprawą wystaw edukacyjnych, ale także aktywnej wycieczki wgłąb kopalni ćwiczebnej, umiejscowionej 200 m od muzeum.

Podczas zwiedzania podziemnej trasy turystycznej, biegnącej wzdłuż prawdziwych kopalnianych korytarzy, napotkamy po drodze prawdziwe maszyny i wozy górnicze, a nawet – rozdzielnię elektryczną.

Dąbrowa Górnicza: ciekawostki

• W skład Dąbrowy Górniczej wchodziły wcześniej osady, stanowiące aktualnie odrębne miejscowości – np. Sławków, a także dzielnice należące obecnie do Sosnowca – jak Zagórze czy Sielec.
• Zabytki Dąbrowy Górniczej pamiętają czasy stalinizmu, na co nie są obojętni dąbrowianie. Mieszkańcy kilkukrotnie postulowali już o wyburzenie Pomnika Bohaterów Czerwonych Sztandarów, poświęconego robotnikom. Dyskusje nad jego przyszłością nadal trwają – jak na razie wciąż można zobaczyć go w centrum, obok Pałacu Kultury.
• Choć Katowice, Bielsko-Biała czy Rybnik liczą znacznie więcej mieszkańców, to właśnie Dąbrowa Górnicza zajmuje największą powierzchnie wśród wszystkich miast w województwie śląskim.
• Dąbrowa Górnicza była uwielbiana przez Marię Konopnicką – poetka poświęciła jej nawet kilka krótkich utworów (,,Dym", ,,Hanysek", ,,Ofiara pracy", ,,Jasełka").
• Z Dąbrowy Górniczej pochodzi Dawid Podsiadło.
• W samym centrum znajduje się ,,ławeczka Hendrixa", na której zasiada podobizna słynnego gitarzysty – ciężko nie usiąść obok i nie zrobić pamiątkowego zdjęcia!