Grób Chopina nie znajduje się w Polsce. Trudno przejść obok niego obojętnie
Mimo że od śmierci wybitnego kompozytora minęło już 175 lat, pamięć o nim, jak i o jego twórczości, jest wciąż żywa. Świadczą o tym liczne znicze i kwiaty złożone w miejscu pochówku wirtuoza fortepianu. Jak dziś wygląda grób Chopina?
W tym artykule:
- Kiedy i gdzie zmarł Fryderyk Chopin?
- Tak dziś wygląda grób Chopina
- Serce Chopina
- Pomniki Chopina za granicą
Początek listopada to szczególny czas w roku, kiedy odwiedzamy groby naszych bliskich, by w ten sposób uczcić ich pamięć i oddać się modlitwie. W tym wyjątkowym okresie warto wspomnieć także tych, którzy na trwałe zapisali się na kartach historii Polski. Tak jak Fryderyk Chopin, jeden z najwybitniejszych pianistów i kompozytorów wszech czasów.
Kiedy i gdzie zmarł Fryderyk Chopin?
Fryderyk Chopin w 1830 roku opuścił Polskę i na stałe osiedlił się w Paryżu, który uchodził wówczas za artystyczną stolicę świata. To właśnie tutaj, w mieszkaniu przy placu Vendôme 12, kompozytor spędził ostatnie dni swojego życia. „Poeta fortepianu” odszedł 17 października 1849 r., w otoczeniu najbliższych.
Powodem śmierci artysty było najprawdopodobniej gruźlicze zapalenie osierdzia, co potwierdziły przeprowadzone przed kilkoma laty badania polskich naukowców. Nie brakuje jednak głosów, że Chopin cierpiał na więcej niż jedną chorobę przewlekłą. Mowa o mukowiscydozie, na którą wskazywać mają zaobserwowane zmiany w stawach i funkcjonowaniu jelit kompozytora.
Tak dziś wygląda grób Chopina
Uroczystości pogrzebowe Fryderyka Chopina odbyły się 30 października 1849 r. Ciało kompozytora zostało pochowane na największym i zarazem najsłynniejszym cmentarzu Paryża, Père-Lachaise. Grób wraz z pomnikiem nagrobnym autorstwa Auguste'a Clésingera odsłonięto w pierwszą rocznicę śmierci kompozytora. Posąg upamiętniający twórczość i międzynarodowy dorobek artysty przedstawia grecką muzę Euterpe, symbolicznie pochyloną nad złamaną lirą. Rzeźba wyraża nie tylko głęboki żal i smutek, ale także podziw i szacunek dla twórczości Chopina.
Poza tym na nagrobku można znaleźć także trzy napisy: „Fryderykowi Chopinowi, jego przyjaciele” (ściana frontowa), „Fryderyk Chopin, urodzony w Polsce, w Żelazowej Woli pod Warszawą” (prawa ściana boczna) oraz „Syn emigranta francuskiego ożenionego z panią Krzyżanowską, córką polskiego szlachcica” (lewa ściana boczna).
Grób Chopina, choć z dala od ojczyzny i mimo upływu kolejnych dekad, tonie wciąż w świeżych kwiatach, a wokół palą się nowo postawione znicze. Warto wspomnieć, że Fryderyk Chopin nie jest jedynym Polakiem, który spoczął na cmentarzu Père-Lachaise. Na paryskiej nekropolii znajduje się ponad 60 grobów naszych rodaków. Wśród nich m.in. grobowiec Klementy Hoffmanowej, gen. Józefa Wysockiego czy Jarosława Dąbrowskiego.
Serce Chopina
Fryderyk Chopin został pochowany na paryskim cmentarzu Père-Lachaise. Jednak zgodnie z jego wolą, serce kompozytora zostało przetransportowane do Polski przez jego siostrę, Ludwikę. Spoczęło w Kościele Świętego Krzyża na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.
W czasie II wojny światowej serce Chopina – w obawie przed jego zniszczeniem – zostało przewiezione z ogarniętej walkami i okupowanej przez Niemców stolicy do podwarszawskiego Milanówka. Uznawane za narodową relikwię serce kompozytora powróciło do Warszawy w 1945 r. Ponownie umieszczono je w krypcie Kościoła Św. Krzyża, gdzie spoczywa do dziś.
Przypomnijmy, że w 2014 r. naukowcy pod kierunkiem prof. Tadeusza Dobosza przeprowadzili oględziny serca Chopina, które pozwoliły ustalić prawdopodobną przyczynę śmierci pianisty. – Wiemy, że serce jest w doskonałym stanie, a nasza wiedza o Chopinie nieco się powiększyła. Ze względu na kolor płyn, nie wykluczamy, że serce znajduje się w koniaku. Najprawdopodobniej bezpośrednią przyczyną śmierci kompozytora była gruźlica – na sercu widoczne są pewne zmiany anatomiczne, które na to wskazują – mówił wówczas prof. Dobosz z Katedry Medycyny Sądowej Akademii Medycznej we Wrocławiu.
Kolejne badania zaplanowano na rok 2064.
Pomniki Chopina za granicą
– Rodem Warszawianin, sercem Polak, a talentem świata obywatel Fryderyk Chopin, zszedł z tego świata – pisał dzień po śmierci pianisty w 1849 r. Cyprian Kamil Norwid. O niezwykłości twórczości Fryderyka Chopina niech świadczy fakt, że nasz wybitny rodak doczekał się wielu pomników w niemal każdym zakątku globu. Najwyższy z nich, liczący 7 metrów wysokości, został odsłonięty w Szanghaju w 2007 r. Autorką zwycięskiego projektu monumentu była Lu Pin, pochodząca z Chin absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Z kolei w Japonii, a dokładniej w Hamamatsu, na południowy-zachód od Tokio, znajduje się kopia pomnika pianisty z warszawskich Łazienek Królewskich. Posąg stanął tu nieprzypadkowo, bowiem położone w środkowej części wyspy Honsiu miasto i stolica Polski od roku 1990 pozostają w ścisłej współpracy w obszarze kultury. Ponadto w 150. rocznicę urodzin polskiego kompozytora swoją działalność rozpoczęło tutaj Japońskie Towarzystwo Chopinowskie.
Na pomnik Chopina natrafić można także w Wiedniu, Tiranie, a nawet Rio de Janeiro.
Źródło: National Geographic Polska.
Nasz ekspert
Igor Szulim
Od zawsze wiedziałem, co chcę robić w życiu. Dlatego z pasji i z wykształcenia jestem dziennikarzem. W National-Geographic.pl zajmuje się tematyką podróżniczą. Szczególnie bliskie są mi kraje niemieckojęzyczne. Po godzinach najchętniej spędzam czas na korcie tenisowym.