Ile jest kontynentów i czy Zelandia stanie się jednym z nich? Cała prawda o naszym globie

Ile jest kontynentów?

Kontynenty świata to z geograficznego punktu widzenia olbrzymie obszary lądu otoczone z każdej strony morzami i oceanami. Dwa kontynenty może łączyć najwyżej przesmyk, tak jak jest to w przypadku Ameryki Północnej i Południowej. Ruch kontynentów odbywa się cały czas, choć ich powierzchnia i masa jest tak olbrzymia, że znaczne zmiany można obserwować tylko na przestrzeni wielu milionów, a nawet miliardów lat. Geograficznie kontynent obejmuje także wyspy leżące przy jego wybrzeżach.

Ile jest kontynentów na świecie? Obecnie wyróżniamy ich 6. W kolejności od największego do najmniejszego są to:

• Eurazja (podzielone zwyczajowo na Europę i Azję),
• Afryka,
• Ameryka Północna,
• Ameryka Południowa,
• Antarktyda,
• Australia (nazywana też Australią i Oceanią).

Toczą się też intensywne dyskusje nad wydzieleniem siódmego kontynentu - Zelandii, która oderwała się od Australii już ponad 70 milionów lat temu. Jest to kontynent niezwykły, ponieważ zaledwie 6% jego powierzchni znajduje się nad powierzchnią morza (Nowa Zelandia oraz otaczające ją wyspy). Ciekawym zagadnieniem są też nazwy kontynentów. Ameryka Północna i Południowa bywają traktowane jako jedność, z kolei Australia i Oceania w rzeczywistości są jednym kontynentem - podobnie, jak Eurazja.

Kontynenty: z czego słynie Europa?

Kontynenty Europa oraz Azja tworzą w rzeczywistości jeden kontynent, Eurazję i można nazwać jedynie odrębnymi "częściami świata". Europa to obszar tradycyjnie traktowany jako osobny. To, jakie są kontynenty na świecie można więc rozpatrywać z punktu widzenia geografii lub z punktu widzenia zwyczajowego nazewnictwa. Europa zajmuje powierzchnię około 10,523,000 km² i niemal w całości jest w strefie klimatów umiarkowanych. Na północy i wschodzie Europy jest zdecydowanie chłodniej niż w pozostałych jej częściach.

Europa jest niekiedy nazywana "Starym Kontynentem". W epoce odkryć geograficznych stanowiła część "Starego Świata", czyli regionów znanych Europejczykom. W okolicach basenu Morza Śródziemnego już od czasów starożytności rozwijała się europejska kultura. Europa, choć nie jest wielkim powierzchniowo kontynentem (stanowi jedynie 15% powierzchni lądów na Ziemi), jest niezwykle zróżnicowana - od krajów północnych aż po południowe o całkiem innym sposobie życia i kulturze. Dawniej Europę łączył jeden język literacki - w większości jej zakątków była nim łacina.

Sam termin "Europa" oznacza po prostu "zachód" i pochodzi z języka fenickiego. To właśnie z kultury fenickiej wywodzi się mit o księżniczce Europie porwanej przez boga Zeusa, który przybrał postać byka. W Europie znajduje się jeden czynny wulkan (Etna na Sycylii), nie licząc wulkanów na zaliczanej w granice Europy Islandii. Największą wyspą kontynentu jest Wielka Brytania.

Kontynenty: z czego słynie Ameryka?

Kontynenty Ameryka Południowa oraz Ameryka Północna są z kolei często traktowane jako jeden: Ameryka. Tak potraktowana, Ameryka jest niezwykle różnorodnym "kontynentem", zarówno pod względem klimatu, jak i kultury. Warto jednak opisać je osobno, ze względu na znaczne różnice pomiędzy nimi.

Ameryka Północna ma powierzchnię około 24 200 000 km², co oznacza, że jest niewiele większa niż Europa. Największym państwem na tym kontynencie jest Kanada, na drugim miejscu znajdują się niewiele mniejsze Stany Zjednoczone Ameryki, natomiast na trzecim jest wyspiarski kraj Grenlandia. Kontynent tworzą łącznie 24 państwa. Także Ameryka Środkowa zalicza się terytorialnie do Ameryki Północnej. Nie brakuje tutaj bardzo zaludnionych miast (prym pod tym względem wiedzie oczywiście Nowy Jork). Klimat jest niezwykle różnorodny - od okołobiegunowego na północy aż po zwrotnikowy na południu. Ameryka Północna to także znane wyspy, takie jak Barbados czy Bahamy. W Ameryce Północnej dominują języki angielski, francuski oraz hiszpański.

Ameryka Południowa ma powierzchnię około 17 800 000 km². Występują tutaj wszystkie strefy klimatyczne, od klimatu zwrotnikowego aż do klimatu subpolarnego na południu. Można tu znaleźć także dość rozległe tereny pustynne. Ludność Ameryki Południowej jest niezwykle zróżnicowana etnicznie i kulturowo, zwłaszcza na obszarze Ameryki Łacińskiej. W Ameryce Południowej znajduje się jedno terytorium zależne, Gujana Francuska. Przez niemal cały kontynent płynie słynna rzeka Amazonka. Słynne skojarzenia powiązane z tym kontynentem to plantacje kawy, piłka nożna, a także piękne plaże.

Kontynenty: z czego słynie Azja?

Kontynenty Azja i Europa tworzą razem Eurazję, jednak Azja często bywa traktowana oddzielnie. Pierwsze skojarzenia, które przychodzą na myśl po usłyszeniu "Azja" to prawdopodobnie plantacje ryżu, Wielki Mur Chiński i pyszna, orientalna kuchnia. W rzeczywistości ten ogromny kontynent ma do zaoferowania o wiele więcej. Eurazja jest większa niż wszystkie kontynenty świata, a Azja jest największą spośród części świata. Siłą rzeczy musi więc być niezwykle różnorodna.

Azja to najbardziej zaludniona część świata. Zróżnicowanie etniczne jej mieszkańców jest duże. Klimaty panujący w Azji to na ogół klimaty gorące - zwrotnikowy, monsunowy, równikowy. Oprócz malowniczych pól ryżowych, nie brakuje tutaj także rozległych upraw herbaty. Azja jest też kontynentem, który pobił liczne rekordy. Znajduje się tutaj największa wyspa (Borneo), największe państwo świata (Rosja), najwyższy szczyt (Mount Everest), najludniejsze państwo (Chiny), a także najgłębsze jezioro (Bajkał).

Współcześnie Azja kojarzona jest także z najszybciej rozwijającym się regionem świata. To tutaj produkowane są i obmyślane najnowsze technologie. Niestety, przemysł ma także swoje ciemne strony - to właśnie w Azji znajduje się wiele zakładów pracy zatrudniających pracowników na skandalicznych warunkach. Dlatego Azja jest kontynentem kontrastów. Z jednej strony rozwojowa, bogata, barwna, z drugiej uboga, nie zawsze zapewniająca dobrobyt swoim licznym mieszkańcom.

Kontynenty: z czego słynie Afryka?

Kontynenty takie jak Afryka owiane są licznymi mitami i legendami. To drugi pod względem wielkości kontynent świata (zajmuje powierzchnię 30 370 000 km²).
Klimat jest tu szczególny - gorący i w wielu regionach bardzo suchy, co sprawia, że rozwój przemysłowy i technologiczny kontynentu jest znacznie utrudniony. Dawniej Afryka była nazywana "Czarnym Lądem" ze względu na pochodzenie etniczne większości jej mieszkańców. Do dziś zachowały się tu miejsca, gdzie ludzie żyją tak samo, jak setki lat temu.

Afryka to także jedna z kolebek ludzkości. To tutaj zachowały się ślady najstarszych cywilizacji, stąd też według naukowców wywodzi się gatunek ludzki. To kontynent niezwykle bogaty przyrodniczo, pomimo trudnego, upalnego klimatu. Podobnie jak w Azji, nie brakuje tu przyrodniczych rekordów. Na terenie kontynentu znajduje się między innymi najdłuższa rzeka świata (Nil) oraz największa pustynia (Sahara). Bardzo charakterystyczna jest polityczna mapa Afryki - granice państw zostały wyznaczone równo, jak od linijki, czego do dziś nie uznaje wiele rdzennych plemion.

Kontynenty: z czego słynie Australia?

Kontynenty najbardziej dla nas egzotyczne i najmniej poznane to zdecydowanie Antarktyda oraz Australia - najmniejszy kontynent świata. Powierzchnia Australii to zaledwie 7,7 mln km². Dawniej była nazywana Południowym Nieznanym Lądem. Dziś jest już w dużej mierze znana, choć jej wyjątkowy klimat i przyroda niejednokrotnie budzą zdziwienie wśród podróżujących.

Potoczne skojarzenia z Australią to z pewnością bezkresne pustynie, obszary półpustynne oraz... kangury. Roślinność i żyjące tutaj zwierzęta są naprawdę niezwykłe. Aż 75% gatunków żyjących tu roślin to endemity, czyli gatunki, które spotkać można tylko na tym konkretnym obszarze. Świat zwierząt także jest wyjątkowy. Żyją tu liczne torbacze i stekowce, a także dużo gatunków owadów i stawonogów. Australijska przyroda w całej swej urodzie jest też dość niebezpieczna. Można tu spotkać między innymi jadowite węże, pająki oraz skorpiony.

Kontynenty: z czego słynie Antarktyda?

Kontynenty takie jak Antarktyda są dość trudne do zwiedzania i poznawania ze względu na panujące tak, bardzo surowe warunki atmosferyczne. Spośród kontynentów świata Antarktyda jest zdecydowanie najzimniejszym i najmniej poznanym. Znajduje się tutaj geograficzny Biegun Południowy. Jest to w dużej mierze kontynent pustynny, pokryty lodem. Temperatura może tu osiągać nawet -90°C.

Na Antarktydzie żyją unikalne gatunki zwierząt - są to między innymi endemiczne foki i pingwiny cesarskie. Przyroda tego kontynentu jest zachwycająca, ale naprawdę groźna. Ludzie żyją tutaj tylko w stacjach badawczych (utrzymuje je 30 państw, w tym Polska). Niektóre stacje badawcze na Antarktydzie są stałe, inne sezonowe.Niemal nikt nie pozostaje tutaj na stałe - załogi stacji wraz z rodzinami zmieniają się co roku lub co kilka lat.