Kraje Bliskiego Wschodu – co warto wiedzieć, zanim ruszysz w podróż

Spis treści:

1. Gdzie leży Bliski Wschód?
2. Kim są mieszkańcy Bliskiego Wschodu?
3. Co warto zobaczyć w krajach Bliskiego Wschodu?
4. Ile krajów leży na Bliskim Wschodzie?
5. Skąd pochodzi nazwa „Bliski Wschód”?
6. O czym warto pamiętać, podróżując na Bliski Wschód?

Bliski Wschód to kolebka cywilizacji. To w tym regionie, a dokładniej w dorzeczu Tygrysu i Eufratu, rozwinęły się pierwsze miasta-państwa Mezopotamii. Starożytne imperia, takie jak Babilonia, Asyria czy Persja, odegrały kluczową rolę w kształtowaniu historii świata. To tu powstały jedne z najsłynniejszych budowli na Ziemi – egipskie piramidy czy Świątynia Salomona w Jerozolimie. Znajdująca się na półwyspie Synaj góra, gdzie według tradycji Mojżesz otrzymał tablice z Dziesięcioma Przykazaniami, jest jednym z najważniejszych miejsc dla religii monoteistycznych. Dziś serce Bliskiego Wschodu bije w Dubaju, Dosze czy Rijadzie, miastach, które łącząc ultranowoczesne wieżowce z zabytkowymi starówkami, stały się nowymi symbolami regionu.

Gdzie leży Bliski Wschód?

Region Bliskiego Wschodu rozciąga się od wschodnich wybrzeży Morza Śródziemnego po Zatokę Perską oraz od Półwyspu Arabskiego po góry Iranu. Przyglądając się fizycznej mapie świata, zobaczymy w tej części świata duże obszary obejmujące góry, pustynie, wyżyny i wybrzeża.

Niektóre z tych miejsc są szczególnie znane. W Jordanii znajduje się majestatyczna pustynia Wadi Rum, zwana „marsjańską doliną”. To tu powstało wiele popularnych filmów fantastycznonaukowych, jak „Lawrence z Arabii” czy „Diuna”. W Libanie można z kolei jednego dnia zjeżdżać na nartach w Górach Libanu i kąpać się w Morzu Śródziemnym. Wielu turystów przyciąga położone na granicy Izraela i Jordanii Morze Martwe. To najniżej położony punkt na Ziemi. Woda tego niezwykłego akwenu jest tak słona, że nie sposób w niej utonąć.

Kim są mieszkańcy Bliskiego Wschodu?

Bliski Wschód zamieszkują Arabowie, Persowie, Kurdowie, Turcy, Ormianie i wiele innych grup etnicznych. Każda z nich ma swoje tradycje, język i kuchnię. Dominującą religią w większości krajów Bliskiego Wschodu jest islam wyznawany przez ponad 90% ludności, z wyjątkiem Izraela, gdzie większość mieszkańców wyznaje judaizm, religijnie zróżnicowanego Libanu oraz chrześcijańskiego Cypru. Muzułmanie stanowią 18% mieszkańców Izraela, około 45% ludności Libanu i 25% populacji Cypru (około 2%, jeśli wyłączyć Cypr Północny).

Na Bliskim Wschodzie występują także mniejszości religijne, takie jak bahaici, druzowie, jazydzi, mandejczycy, samarytanie czy zaratusztrianie. Chociaż współczesne religie regionu są głównie monoteistyczne, w czasach starożytnych dominowały wierzenia politeistyczne, m.in. religie semickie, egipskie, greckie i irańskie.

Dziś kraje Bliskiego Wschodu słyną z wielu wyjątkowych produktów. Jednym z najbardziej znanych dań pochodzących z tego regionu jest hummus – pasta z ciecierzycy i tahini – popularna od Libanu po Irak. O to kto, wymyślił hummus, do dzisiaj trwają spory. Iran słynie z ręcznie tkanych dywanów, a Syria była przez stulecia jednym z najważniejszych ośrodków produkcji jedwabiu. Liban zasłynął jako ojczyzna wina – uprawa winorośli sięga tam bowiem czasów Fenicjan. Natomiast Turcja i jej „bazarowa kultura” to raj dla smakoszy i poszukiwaczy orientalnych przypraw.

Co warto zobaczyć w krajach Bliskiego Wschodu?

Oto przygotowana przez dziennikarzy National-Geographic.pl lista 4 najpopularniejszych kierunków podróżniczych na Bliskim Wschodzie.

1. Petra, Jordania – starożytne miasto wykute w różowym piaskowcu, znane jako „Różowe Miasto”. Najbardziej znana z ikonicznego widoku na Skarbiec Faraona (Al-Chazna), czyli monumentalną fasadę o wysokości ponad 40 metrów.
2. Dubaj, Zjednoczone Emiraty Arabskie –nowoczesna metropolia znana z nowoczesnego centrum zbudowanego na pustyni oraz Burdż Chalifa – jednego z najwyższych budynków na świecie.
3. Isfahan, Iran – miasto znane z perskiego powiedzenia, że „Isfahan to połowa świata”, słynie z architektury z epoki Safawidów. Otoczony meczetami i pałacami Plac Imama został wpisany na listę UNESCO.
4. Jerozolima, Izrael – miasto trzech religii, z takimi miejscami jak Ściana Płaczu, Kopuła na Skale i Bazylika Grobu Świętego.

Ile krajów leży na Bliskim Wschodzie?

Przyjmuje się, że Bliski Wschód tworzy 17 państw. Oto ich lista.

• Arabia Saudyjska (stolica: Rijad)
  Żyje tu ok. 36 mln ludzi. Od czerwca tego roku do Rijadu można bezpośrednio dolecieć z Warszawy LOT-em.
• Bahrajn (stolica: Manama)
  Bahrajn to wyspiarski kraj o powierzchni zaledwie około 780 km², co czyni go najmniejszym państwem regionu.
• Cypr (stolica: Nikozja)
  Choć jest częścią Unii Europejskiej, Cypr bezsprzecznie stanowi część Bliskiego Wschodu.
• Egipt (stolica: Kair)
  Kair to największe miasto na kontynencie afrykańskim i w całym świecie arabskim. Mieszka tu ponad 10 mln ludzi.
• Izrael (stolica: Jerozolima)
  Jerozolima jest jednym z najdłużej nieprzerwanie zamieszkałych miast na świecie. Dziś to miasto szczególnie ważne dla wyznawców judaizmu, islamu i chrześcijaństwa.
• Jordania (stolica: Amman)
  To jedno z kilku bliskowschodnich królestw. W Jordanii znajduje się starożytne miasto Petra, wpisane na listę UNESCO.
• Iran (stolica: Teheran)
  W Iranie mówi się po persku (farsi), a alfabet perski oparty jest na zmodyfikowanym piśmie arabskim, ale języki są zupełnie różne.
• Irak (stolica: Bagdad)
  W średniowieczu Bagdad był jednym z najważniejszych centrów nauki i kultury. Dziś to niezwykłe miasto jest na nowo odkrywane przez turystów z całego świata.
• Jemen (stolica: Sana)
  Jest często identyfikowany jako królestwo legendarnej Królowej Saby. Ruiny starożytnego miasta Marib są uważane za część jej dziedzictwa.
• Katar (stolica: Doha)
  Był pierwszym krajem arabskim, który zorganizował Mistrzostwa Świata FIFA w piłce nożnej. Działo się to w 2022 roku.
• Kuwejt (stolica: miasto Kuwejt)
  To niewielkie państwo jest znane z restrykcyjnych przepisów dotyczących spożywania alkoholu – jest on tu całkowicie zakazany.
• Liban (stolica: Bejrut)
  Bejrut przed zniszczeniem był nazywany „Paryżem Bliskiego Wschodu” ze względu na kosmopolityczny charakter.
• Oman (stolica: Maskat)
  Ten bliskowschodni kraj słynie z niezwykłych systemów nawadniania – faladż – które w 2006 r. wpisano na listę UNESCO.
• Palestyna (stolica: Jerozolima)
  Flaga Palestyny składa się z trzech poziomych pasów (czarnego, białego i zielonego) oraz czerwonego trójkąta – symbolizuje jedność arabską.
• Syria (stolica: Damaszek)
  Syria jest krajem o dużej różnorodności religijnej. Obok sunnitów żyją tam szyici, alawici, chrześcijanie i druzowie.
• Turcja (stolica: Ankara)
  Choć Ankara jest stolicą, to Stambuł jest największym i najważniejszym miastem kraju.
• Zjednoczone Emiraty Arabskie (stolica: Abu Zabi)
  Ten bliskowschodni kraj tworzy 7 emiratów: Abu Zabi, Dubaj, Szardża, Ajman, Umm al-Kajwajn, Ras al-Chajma i Fudżajra.

Skąd pochodzi nazwa „Bliski Wschód”?

Po raz pierwszy termin „Bliski Wschód” pojawił się na początku XX wieku i został spopularyzowany przez brytyjskich geopolityków, którzy opisywali region leżący na wschód od Europy, ale bliżej niż Daleki Wschód. Wcześniej ten obszar był określany jako „Lewant” lub „Orient”.

Obecnie w niektórych językach używa się również terminu „Azja Zachodnia”, co podkreśla geograficzne położenie tego regionu względem kontynentu azjatyckiego. Bliski Wschód z grubsza odpowiada też anglosaskiemu „Middle East”.

O czym warto pamiętać, podróżując na Bliski Wschód?

Dotarcie do krajów Bliskiego Wschodu z Polski jest łatwiejsza niż się wydaje. Bezpośrednie loty z Warszawy oferowane są m.in. do Dubaju, Tel Awiwu, Rijadu czy Bejrutu. Do innych krajów, takich jak Jordania czy Oman, można dotrzeć z przesiadką w dużych europejskich hubach, takich jak Stambuł czy Frankfurt. Z powodu napiętej sytuacji międzynarodowej w regionie należy jednak liczyć się ze zmianami rozkładów lotów lub tymczasowymi zawieszeniami połączeń. Przed zaplanowaniem podróży należy zapoznać się z bieżącymi komunikatami i zaleceniami MSZ.

Wybór noclegów jest szeroki, a oferta różni się w kolejnych krajach. W Dubaju dominują światowe sieci hotelowe, natomiast w Iranie czy Jordanii dużą popularnością cieszą się tradycyjne „domy gościnne”.

Źródło: National Geographic Traveler