Madagaskar - garść informacji praktycznych

■ Powierzchnia 587 tys. km2, czwarta pod względem wielkości wyspa na świecie. Najwyższy szczyt Maromokotro (2 876 m).
■ Malgasze są potomkami ludów malajo-polinezyjskich, które dotarły na wyspę ok. 2 000 lat temu. Żyje tu 19,5 mln ludzi z 18 odrębnych grup etnicznych – największe to Sakalava, Betsimisaraka, Merina. Religie – 52 proc. miejscowe wierzenia, 41 proc. chrześcijanie, 7 proc. muzułma-nie. Oficjalne języki – malgaski
i francuski.
■ Waluta – ariary; 1zł = ok. 670 ariarów

■ Maj–październik to pora sucha i najlepszy okres do podróżowania (noce bywają wtedy zimne, w centrum i na południu wyspy przyda się polar!).
■ Na luty i marzec przypada pora cyklonów. Na wysepkach
u północnych wybrzeży Madagaskaru podczas europejskiego upalnego lata temperatury rzadko przekraczają 28°C

■ W Polsce nie ma placówki dyplomatycznej Madagaskaru. Wiza na lotnisku w Antananarywie kosztuje ok. 120 zł (ważna maksymalnie 45 dni). Wizę ważną 3 miesiące można załatwić przed wyjazdem – najbliżej w ambasadzie w miasteczku Falkensee pod Berlinem (Seepromenade 92 Postfach 100168, 14601 Falkensee, Berlin, tel. 0049 332 223 1430, madagascar-botschaft@online.de) lub w Brukseli (www.ambassademadagascar.be).

■ Na wyspę latają Air France, Air Madagascar, Air Mauritius. Nie ma bezpośrednich połączeń z Polski. Przesiadka w Paryżu, Marsylii lub we Włoszech, np. w Mediolanie. Ceny za bilet w obie strony Paryż–Antananarywa ok. 4 000 zł. Co jakiś czas dostępne specjalne oferty. www.airfrance.com,
www.airmadagascar.com,
www.airmauritius.fr

■ Asfaltowe drogi łączą tylko najważniejsze miasta, aby dotrzeć do położonych na uboczu rejonów, trzeba korzystać z wozów terenowych lub ciężarówek.
■ Między miastami jeżdżą taxi-brousse. Ceny: Fianarantsoa–Tana 60 zł (10 godz.), Fiana–Ambalavao 15 zł. W miastach można sko- rzystać z pousse-pousse (riksze).
■ Wypożyczenie samochodu w Tanie (tylko z szoferem): Hertz
17 Lalana Rabefiraisana, Analakely 600 zł/dzień; Espace 4x4, espace4x4@dts.mg, 670 zł/dzień.
■ W rejon Parku Narodowego Andringitra najłatwiej dostać się z pomocą agencji Les Lezards de Tana (www.madamax.com
), która zapewnia transport, noclegi pod Tsaranoro i ofertę wycieczek w busz. Cena za przejazd Tana – P.N. Andringitra – Tana 400 zł.
■ Samolot – poza portem lotniczym w Tanie istnieją małe lotniska na prowincji. Bilet powrotny z Tany do Diego Suarez kosztuje 800–1 000 zł

■ Antsiranana: hotel Jardin Exotique Annexe – (bardzo polecamy), pokój dwójka 160 zł, hotel Belle Vue – dwójka 115 zł.
■ Antananarywa: hotel Raphia 190 zł z łazienką, hotel White Palace, dwójka 200 zł. www.vanilland.com/hotelcentremada.html

■ Wulkan ryżu i trochę mięsa (drób, wołowina, wieprzowina) w sosie to typowe danie Malgaszy w górzystym interiorze. Na wybrzeżu królują ryby (często przyrządzane z kokosem) i owoce morza – bez trudu zamówimy krewetki, langusty, ostrygi. W rejonach turystycznych dostępne europejskie dania, np. stek z frytkami. W przydrożnych knajpkach najbezpieczniej jeść kurczaka w sosie (akoho) lub rosół (akoho rony). W knajpkach na ulicy najtańszy posiłek kosztuje ok. 3 zł.
Z niedrogich jadłodajni w Tanie można polecić Kashmir – prowadzona przez muzułmanów, bardzo czysto.
■ Warto wybrać się na targ i kupić (w zależności od rejonu wyspy i pory roku) ananasy, banany (od zielonych po czerwone), pomarańcze, kokosy, papaje, avocado, flaszowce, kaki, owoce drzewa bochenkowego i inne.

■ Najlepiej wziąć ze sobą euro lub dolary. Wymiana po dość korzystnym kursie możliwa już na lotnisku w Antananarywie. Bankomaty i karty kredytowe tylko w największych miastach. Korzystniej niż w banku wymienia się walutę u cinkciarzy – im wyższy nominał, tym lepszy kurs. ZAWSZE trzeba przeliczyć otrzymane banknoty.
■ Na wsi ciągle przestrzega się tradycyjnych zwyczajów. Niegrzeczne jest zatem dawanie czegokolwiek jedną ręką. Nawet przy podawaniu ręki przytrzymuje się ją w nadgarstku drugą dłonią. Przechodząc blisko innej osoby, dobrze jest się lekko pochylić do przodu.

■ Jeśli ktoś zamierza podróżować taxi-brousse, niech się zaopatrzy w dobre stopery – muzyka ryczy bez przerwy, nawet w nocy.
■ Trzeba się targować, kupując pamiątki na bazarach – można zbić cenę nawet o dwie trzecie. Warto nabyć rękodzieło, rzeźby i wyroby z drewna i rafii, a także przyprawy (wanilię, goździki, cynamon, pieprz, gałkę muszkatołową), modele samochodów zrobione z puszek po napojach. Bardzo popularna jest gra solitaire (drewniana plansza i pionki w kształcie kuli zrobione z pięknych, miejscowych kamieni)

■ Zalecane szczepienie przeciw żółtaczce typu A i B, durowi brzusznemu, tężcowi. Konieczna profilaktyka przeciwmalaryczna (leki, moskitiera i repelenty). www.szczepienia.pl
■ Najlepiej pić wodę butelkowaną albo przegotowaną (w buszu najbezpieczniej jest gasić pragnienie ranonapango, czyli wodą po gotowaniu ryżu, smakującą trochę jak kawa zbożowa).
■ Podczas trekkingów w buszu przydadzą się filtry i tabletki oczyszczające wodę.
■ Uwaga na pchły piaskowe (wnikają pod skórę i składają jajeczka) – po plaży powinno się chodzić w klapkach.

■ Konsulat Honorowy RP w Antananarywie, Konsul honorowy Zbigniew Kasprzak, LOT II M 47 DA Analamahitsy, Antanetilava, Antananarivo 101, B.P. 3528, tel./faks: (00-261 20 2) 242 806. oceconsult@wanadoo.mg;
ocecon@simicro.mg
www.bbc.co.uk/weather
www.madagascar-tourisme.com www.madagascar-guide.com www.madagascarnews.com

salama – dzień dobry
veloma – do widzenia
misaotra betsaka – dziękuję bardzo
azafady – przepraszam
vazaha (wym. wazà) – biały człowiek
mora mora – spokojnie, bez pośpiechu
fanafody – lekarstwa
rano glace – woda schłodzona
tsy misy – nie ma, nie mam (np. do żebrzących dzieci)
tsy mila – nie chcę (np. do natrętnych sprzedawców)
maki, sifaka – lemur

■ Książki Arkadego Fiedlera, m.in. Madagaskar okrutny czarodziej oraz Gorąca wieś Ambinanitelo.
Przewodniki w języku angielskim – Lonely Planet Madagascar and Comoros, Bradt Guide to Madagascar oraz Madagascar Wildlife.