Muzeum Przemysłu Naftowego w Bóbrce. Poznaj fascynującą historię pierwszej na świecie kopalni ropy

W tym artykule:

1. Najstarsza kopalnia ropy naftowej na świecie – historia Bóbrki
2. Ignacy Łukasiewicz – prekursorskie osiągnięcia w przemyśle naftowym
3. Muzeum Przemysłu Naftowego – wyjątkowe urządzenia i eksponaty

W XIX w. niewielka wieś Bóbrka na południu Polski stała się światowym centrum wydobycia ropy. To właśnie tutaj, dzięki staraniom Ignacego Łukasiewicza, pioniera w tej dziedzinie, powstała pierwsza na świecie kopalnia naftowa. Obecnie pełni ona nie tylko funkcję historyczną, ale po dziś dzień umożliwia pozyskiwanie tego cennego surowca, co czyni ją prawdziwym unikatem w skali globalnej.

W kopalni ropy naftowej w Bóbrce poznacie historię czarnego złota z Podkarpacia i wynalazcy lampy naftowej.

Najstarsza kopalnia ropy naftowej na świecie – historia Bóbrki

Chłopi z Podkarpacia znali ropę. Smarowali nią wozy, czasami rany po odmrożeniach, robili z niej okłady, kiedy rwało ich w kręgosłupie. Wiedzieli, że jest dobra, by pozbyć się robactwa. Ale to dopiero Ignacy Łukasiewicz po raz pierwszy wydestylował z ropy naftowej naftę i zastosował ją do oświetlenia ulic i domów. To dzięki niemu Polska w XIX w stała się znaczącym w świecie ośrodkiem wydobycia ropy naftowej, a Polak – pionierem tej dziedziny.

Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza, w którym można poznać historię odkrywcy lampy naftowej, a także zobaczyć, jak działa przemysł naftowy, znajduje się na terenie najstarszej na świecie czynnej kopalni ropy naftowej. To właśnie do niewielkiej Bóbrki przed wiekami przyjeżdżali przedsiębiorcy z całego świata, by poznać technologię wymyśloną przez Polaka. Wśród nich był ponoć sam John Rockefeller, który miał nawet nazwać Łukasiewicza wariatem, który dzieli się swoją wiedzą za bezcen.

Ignacy Łukasiewicz – prekursorskie osiągnięcia w przemyśle naftowym

Teren kopalni w Bóbrce został uznany w 2018 r. za Pomnik Historii i dziś jest jednym z najciekawszych polskich zabytków. To muzeum inne niż wszystkie. I nie tylko dlatego, że kopalnia ropy, na której powstało, wciąż działa. Położone jest na pięknym terenie, wśród lasów, gdzie wciąż wydobywa się czarne złoto. Unikatowe urządzenia, pochodzące z XIX i XX w., przenoszą nas w czasy, kiedy wydobycia doglądał sam Ignacy Łukasiewicz, kierownik fabryki.

Mijamy drewnianą kuźnię kopalnianą z 1856 r., gdzie wciąż na palenisku tli się ogień, gdzie obejrzeć można miechy i narzędzia kowalskie, dalej jest zakład mechaniczny: wiertnice i pompy, które prowadzą w środek ziemi. Dobrze zacząć zwiedzanie od historii człowieka, który całą naftową machinę rozkręcił. Dzięki zdjęciom i materiałom muzealnym poznamy postać Łukasiewicza, który urodził się w 1822 r., był magistrem farmacji i zaczął wraz z Janem Zehem eksperymenty z ropą.

Udało im się dzięki nim otrzymać naftę, którą Łukasiewicz zastosował do oświetlenia. Pierwsza nocna operacja w lwowskim szpitalu, która miała miejsce 31 lipca 1853 r., udała się tylko dzięki lampom naftowym Łukasiewicza. I właśnie ta data stała się symbolicznym momentem początku rozwoju przemysłu naftowego.

Pod koniec 1853 r. Łukasiewicz przeniósł się do Gorlic, gdzie wkrótce dzięki niemu zapłonęła pierwsza na świecie lampa uliczna. Stała na skrzyżowaniu dróg i oświetlała kapliczkę z Chrystusem Frasobliwym. Łukasiewicz nie poprzestał jednak na oświetlaniu ulic. Wiedział, że w lesie bobrzeckim istniały złoża ropy, trzeba było wpierw zbudować kopalnię, by móc je wydobywać. Założycielami najstarszej kopalni na świecie byli: Ignacy Łukasiewicz, Tytus Trzecieski – ziemianin i inicjator założenia kopalni, oraz Karol Klobassa-Zrencki – właściciel wsi Bóbrka.

Muzeum Przemysłu Naftowego – wyjątkowe urządzenia i eksponaty

Dziś, kiedy spacerujemy po muzeum, możemy poznać krok po kroku jak rozrastał się przemysł naftowy w Polsce. Zaglądając do wnętrza maszyn wydobywczych, usłyszymy, jak bulgocze ropa i jak pachnie. Na terenie obiektu wciąż podziwiać można XIX-wieczne kopanki (studnie z ropą naftową) o imionach Franek i Janina, które nadal pracują.

Zabytkowe eksponaty uzupełnia multimedialna część muzeum, która przybliża eksperymenty Łukasiewicza, jest też sala, która została zamieniona w dawne laboratorium, co umożliwia poznanie działania lampy naftowej, a także miejsce, w którym zgromadzono sporą kolekcję historycznych lamp. W Bóbrce odbędziecie więc fascynującą podróż nie tylko w przeszłość, ale także w głąb ziemi.

Przypomnijmy, że w 2023 r. Muzeum Przemysłu Naftowego w Bóbrce zostało okrzyknięto jednym z 16 „Cudów Polski” w plebiscycie magazynu National Geographic Traveler. Łącznie o miano „nowego cudu” walczyły trzy miejsca z woj. podkarpackiego. Oprócz zwycięskiej kopalni wśród nominowanych znalazły się także Lasumiła, czyli najgrubsza jodła w Polsce oraz Park Gwiezdnego Nieba, gdzie bez teleskopu dostrzec można 7 tys. gwiazd

„Polska jest najpiękniejsza” to stały cykl podróżniczy redakcji magazynu „National Geographic Traveler” i serwisu National-Geograpic.pl, w którym odkrywamy mniej znane, ale równie fascynujące miejsca w naszym kraju.

Źródło: National Geographic Traveler.