Najstarsze miasta w Europie leżą w dwóch krajach uwielbianych przez Polaków. Nie każdy je zna

Najstarsze miasta w Europie wraz ze swoją historią i dziedzictwem mogą być inspiracją przy organizowaniu wypraw po Starym Kontynencie. Taka podróż pozwala odkryć korzenie współczesnej cywilizacji w naszej części świata. Nie jest to jednak typowa wycieczka, którą można zrealizować w kilka dni. Zwłaszcza jeśli planujemy odwiedzić kilka z tych miejsc w trakcie jednego wyjazdu. Wówczas najlepiej wziąć przynajmniej dwa tygodnie urlopu.

Dlaczego? Najstarsze miasta w Europie są często położone daleko od siebie. Każde z nich kryje unikalną historię i atmosferę, a więc dobrze jest przygotować się na spokojne, świadome podróżowanie.

Jakie są najstarsze miasta w Europie?

Na wstępie warto też podkreślić, że niełatwo jest jednoznacznie wskazać najstarsze miasta w Europie. Wszystko zależy od kryteriów, jakimi się posługujemy. Mogą być to na przykład: ciągłość zamieszkania, znaczenie historyczne czy wiek dowodów archeologicznych. Na ich podstawie kilka z europejskich miast regularnie jest nazywane najstarszymi. Coś, co może zaskoczyć wiele osób to fakt, że najstarsze miasta w Europie wcale nie są największymi metropoliami kontynentu. Te najbardziej wiekowe są czasami zaskakująco małe. Oto one.

Prowadija może być najstarszym miastem w Europie

W gronie najstarszych miast w Europie bardzo często wymieniana jest Prowadija. To malownicze miasteczko leży w północno-wschodniej Bułgarii, w obwodzie Warna. Zamieszkuje je około 14 000 osób. Bogata historia tego miejsca sięga czasów starożytnych. To też niezwykle ważne miejsce dla archeologów. Prowadija uchodzi za najstarsze miasto Europy właśnie dzięki odkryciu prehistorycznej osady Sołnicata, datowanej na około 5500 lat p.n.e. Osada była zamieszkiwana przez około 350 osób. Jej społeczność trudniła się pozyskiwaniem soli z pobliskiego źródła. W tamtych czasach był to niezwykle cenny surowiec używany jako środek płatniczy i konserwant.

Archeolodzy łączą Sołnicatę z kulturą Warna oraz cmentarzyskiem w Warnie, gdzie znaleziono najstarsze znane złote artefakty na świecie. To unikalne znalezisko świadczy o wysokim poziomie organizacji społecznej i gospodarczej tamtejszych mieszkańców.

Dziś Prowadija przyciąga turystów (głównie z kraju) takimi atrakcjami jak twierdza Owecz oraz skalny monastyr Szaszkanite.

Jak dotrzeć do Prowadii z popularnych miejsc turystycznych w Bułgarii?

Bułgaria jest dobrze znana turystom z Polski. Polacy od lat chętnie wypoczywają między innymi w Złotych Piskach czy Słonecznym Brzegu. Bardziej ciekawscy podróżni zaglądają też do Sofii czy Warny. Planując podróż do Bułgarii, warto uwzględnić jednodniową wizytę w Prowadii. Poniżej podpowiedzi, jak tam dotrzeć.

Z Warny: Prowadija znajduje się około 50 km na zachód od Warny. Najwygodniej dotrzeć tam samochodem, co zajmuje około 40 minut. Dostępne są również połączenia kolejowe i autobusowe między tymi miastami.

Z Burgas: Odległość między Burgas a Prowadiją wynosi około 150 km. Podróż samochodem zajmuje około 2 godzin. Można również skorzystać z połączeń autobusowych lub kolejowych, choć mogą one wymagać przesiadki w Warnie.

Ze Złotych Piasków: Złote Piaski leżą około 70 km na północny wschód od Prowadii. Podróż samochodem zajmuje około 1 godziny. Alternatywnie można skorzystać z transportu publicznego, najpierw dojeżdżając do Warny, a następnie przesiadając się na autobus lub pociąg do Prowadii.

Plowdiw, Bułgaria

Prowadiją to niejedyne miasto w Bułgarii uważane za jedno z najstarszych w Europie. O tytuł ten ubiega się również Plowdiw. Historia tego miejsca sięga około 6000 roku p.n.e. Później znajdowała się tu osada tracka znana jako Eumolpias. W IV wieku p.n.e. Plowdiw został zdobyty przez Filipa II Macedońskiego, ojca Aleksandra Wielkiego, i przemianowany na Filipopolis. Pod panowaniem rzymskim miasto było ważnym centrum handlowym i kulturalnym.

Współczesne Plowdiw zachowało wiele śladów swojej bogatej historii, w tym antyczny teatr rzymski i liczne zabytki z czasów trackich, rzymskich i osmańskich. O bogatej historii miasta przypomina dziś także muzeum archeologiczne. Ciekawą atrakcją turystyczną jest również stara dzielnica z domami w stylu renesansu bułgarskiego.

Ateny, Grecja

Mówiąc o najstarszych miastach w Europie, nie można nie wspomnieć o Atenach. Stolica Grecji słynie z bycia kolebką demokracji i zachodniej kultury. Historia miasta sięga co najmniej 3000 roku p.n.e. Archeologiczne dowody sugerują osadnictwo już w okresie neolitu.

Ateny były ważnym ośrodkiem cywilizacji mykeńskiej, co potwierdzają odkrycia grobowców z epoki brązu. W VIII wieku p.n.e. miasto stało się centrum greckiej kultury i polityki. Powstanie demokracji w Atenach w V wieku p.n.e. oraz rozwój filozofii, nauki i sztuki miały ogromny wpływ na rozwój świata zachodniego. Akropol, z Partenonem wzniesionym na cześć bogini Ateny, do dziś symbolizuje potęgę i wpływ tego miasta. Inne cenne atrakcje turystyczne Aten to między innymi Agora, centrum życia społecznego i politycznego w czasach antycznych czy Muzeum Narodowe, w którym znajdują się bezcenne artefakty z historii miasta.

Argos, Grecja

Argos, położone na Peloponezie, jest jednym z najstarszych ciągle zamieszkanych miast Europy. Pierwsze ślady osadnictwa w Argos sięgają 5000 roku p.n.e. Było to ważne centrum cywilizacji mykeńskiej i jedno z najpotężniejszych miast-państw starożytnej Grecji. Jego strategiczne położenie oraz żyzne ziemie przyczyniły się do rozwoju gospodarczego i kulturalnego. Argos było znane z doskonałych rzeźbiarzy i architektów, którzy wpłynęli na sztukę grecką. W czasach rzymskich miasto zachowało swoje znaczenie jako centrum regionalne.

Obecnie najważniejsze atrakcje turystyczne w Argos to m.in. ruiny Herajonu, monumentalnego sanktuarium bogini Hery, starożytne teatry, które świadczą o bogatym życiu kulturalnym miasta oraz muzeum archeologiczne z eksponatami z czasów mykeńskich i klasycznych.

Według historyków Argos ilustruje ciągłość osadnictwa i znaczenie kulturowe, które przetrwało przez tysiąclecia, czyniąc je jednym z filarów cywilizacji greckiej.

Chania, Grecja

Chania, położona na wyspie Kreta, również jest jednym z najstarszych miast Europy. Jej historia sięga około 4000 roku p.n.e. Miasto rozwijało się jako ośrodek cywilizacji minojskiej – pierwotnie będąc osadą o nazwie Kydonia. Rozkwit handlu i rolnictwa w tym regionie uczynił miasto kluczowym punktem na mapie starożytnego świata. Po upadku cywilizacji minojskiej Chania przeszła pod kontrolę Greków, Rzymian, Bizantyjczyków, Wenecjan i Osmanów, co znacząco wpłynęło na jej rozwój.

Z bogatych i burzliwych dziejów miasta do dziś zachowały się tam: stare miasto wraz z weneckimi murami oraz port wenecki z latarnią morską. Współcześnie Chania jest świadectwem mieszanki kultur i cywilizacji, które rozwijały się na przestrzeni tysiącleci na Krecie, czyniąc ją unikalnym miejscem na mapie historycznej Europy.

Źródło: National Geographic Polska

Nasz autor

Mateusz Łysiak

Dziennikarz zakręcony na punkcie podróżowania. Pierwsze kroki w mediach stawiał w redakcjach internetowej i papierowej magazynu „Podróże”. Redagował i wydawał m.in. w gazeta.pl i dziendobrytvn.pl. O odległych miejscach (czasem i tych bliższych) lubi pisać nie tylko w kontekście turystycznym, ale też przyrodniczym i społecznym. Marzy o tym, żeby zobaczyć zorzę polarną oraz Machu Picchu. Co poza szlakiem? Kuchnia włoska, reportaże i pływanie.