Samos uderza do głowy wybornym winem. Nie brak tam też zabytków i atrakcji turystycznych
W kompleksie Północnych Wysp Egejskich położona jest wyspa Samos. Pozwala oddawać się przyjemności pieszych wędrówek i popijać słodkie wino o tej samej nazwie. Jest ono znakiem rozpoznawczym wyspy.
- Radosław Żydonik
Spis treści:
Umiejętność rachowania jest na Samos niezbędna! – śmieje się Nikos, przewodnik po tej greckiej wyspie. – Można ją objechać w jeden dzień, ale nie sposób zliczyć wszystkich atrakcji – dodaje i zaczyna wyliczankę: – Antyczne ruiny na południowym wybrzeżu. Tradycyjne wioski na zboczu góry Kerkis. Wąwóz Potami z trasami wspinaczkowymi. Do tego szlaki wiodące do bizantyjskich kościołów oraz plaże z bajecznymi widokami na Chios i Ikarię (sąsiadki z archipelagu Wysp Egejskich Północnych).
Wino z Samos
No i wino! Od niego trzeba zacząć – oświadcza, prowadząc mnie do winnicy Chatziioannou na obrzeżach dawnej stolicy wyspy – Pithagorio. Słynny samijski muskat uczynił towarem eksportowym tyran Polikrates, władający wyspą w VI w. p.n.e. Okrutnik, wizjoner i… cudotwórca. Dowodem na tę ostatnia cechę jest podziemny akwedukt – tunel wyrąbany w górze Kastro. Ów majstersztyk starożytnej inżynierii doprowadzał niegdyś wodę do stolicy. Dziś płynie nim rzeka turystów.
Atrakcje Samos
U jego wylotu czeka na mnie kolejna atrakcja – ruiny Herajonu, największego dzieła Polikratesa. W miejscu tym wznosiła się pierwotnie skromna świątynia poświęcona Herze, którą tyran rozbudował do niespotykanych wcześniej w świecie greckim rozmiarów. Przy wiodącej do niej Świętej Drodze znaleziono najwyższy w Helladzie (a jakże!) posąg Apolla (kuros). Przeniesiony do muzeum w Vathi spogląda tęskno na uchylone drzwi. Nic dziwnego – nabrzmiały zapachem tamaryszku pejzaż kusi dzikim pięknem pieszych szlaków.
Jednym z nich docieram do kaplicy Panagia Spiliani ukrytej w grocie, w której nauczał Pitagoras. Pamiątką po nim jest „kielich umiaru” wciąż wytwarzany przez garncarzy w wiosce Mavratzi. Filozof zaprojektował go tak, by po zbyt obfitym napełnieniu cała zawartość wypływała przez ukryty otwór, pozbawiając zachłannego biesiadnika trunku. – Sekret budowy zdradził mi osobiście sam Pitagoras – żartuje wiekowy sklepikarz oferujący ów ceramiczny psikus w różnych wariantach. – Picie z niego gwarantuje długie życie! 20 euro to doprawdy niewielka cena za Świętego Graala.
Ciekawostki o Samos
- Na Samos mieszkał najsłynniejszy matematyk antyku – Pitagoras.
- Tu mieszkał początkowo również Herodot, zwany ojcem historii.
- Na Samos poza winem produkowane jest ouzo – wódka destylowana z zacieru winogronowego pochodzącego z produkcji wina, doprawiana anyżem oraz koprem.
Samos – informacje praktyczne
Dojazd
- Samolotem z lotniska w Atenach. Na Samos oraz Chios latają również czartery z Polski.
- Promy na Chios, Samos i Ikarię wypływają z codziennie z Pireusu, rejs trwa 7–10 godz.
Nocleg
Na Samos nowocześnie urządzone pokoje z widokiem na port oferuje Hotel Polyxeni w Pitagorio.
Jedzenie
Samos kontynuuje winiarskie tradycje sięgające antyku. Dowodem jest np. winnica Vakakis, gdzie gospodarze dzielą się tajnikami organicznej uprawy i częstują gości rozmaitymi wariantami muskatu.
Atrakcje
- Wyspa jest ceniona przez wspinaczy. Pond trzydzieści ocienionych tras o różnych stopniu trudności wytyczono w okolicy plaży Potami (wyprawy skałkarskie organizuje Samos Outdoors).
- Ruiny świątyni Hery na Samos (Heraion) znajdują się w miejscu mitycznych narodzin bogini. Wzniesiony przez Polikratesa przybytek ku jej czci (525 r. p.n.e.) był czterokrotnie większy od ateńskiego Partenonu!
- Ze szczytu Vigli (1433 m n.p.m.) w masywie Kerkis na Samos roztacza się wspaniały widok na sąsiednie wyspy oraz pobliskie wybrzeże Turcji.
- Muzeum Archeologiczne w Pithagorio zgromadziło 3 tys. eksponatów. Spośród nich wyróżnia się posąg Ajakesa – ojca tyrana Polikratesa, datowany na 540 r. p.n.e. oraz nadnaturalnej wysokości (271 cm) posąg cesarza rzymskiego Trajana.