Thingvellir to najstarszy park narodowy w Islandii. Obnaża zjawisko, które trwa od milionów lat

Spis treści:

1. Gdzie znajduje się Thingvellir?
2. Historia Parku Narodowego Thingvellir
3. Charakterystyka Parku Narodowego Thingvellir
4. Przyroda Parku Narodowego Thingvellir
5. Co warto zobaczyć w Parku Narodowym Thingvellir?

Islandia to kraina niezliczonych cudów natury. Do miana największego bez wątpienia pretenduje Thingvellir – jeden z pięciu tamtejszych parków narodowych. Obszar położony na styku płyt kontynentalnych – eurazjatyckiej i północnoamerykańskiej – był świadkiem „narodzin” wyspy, ale nie tylko. Nie można bowiem nie wspomnieć, że na „polach parlamentu” narodziła się też państwowość islandzka.

Gdzie znajduje się Thingvellir?

Obszar Parku Narodowego Thingvellir rozciąga się w południowo-zachodniej Islandii, na północnym brzegu jeziora Thingvallavatn, w regionie Höfuðborgarsvæðið. Od Reykjaviku, stolicy kraju, jest oddalony o zaledwie kilkadziesiąt kilometrów.

Do parku można łatwo dotrzeć ze stolicy kraju. Z Reykjaviku do Thingvellir prowadzi droga nr 36. Tą samą trasą można dotrzeć do parku od strony Selfoss.

Historia Parku Narodowego Thingvellir

Dla Islandczyków Park Narodowy Thingvellir ma szczególne znaczenie historyczne. Nazwa tego obszaru – „pola parlamentu” – nawiązuje do 930 roku. Wtedy powstał tam Althing – jedna z pierwszych na świecie instytucji parlamentarnych, która funkcjonuje do dziś.

Znaczenie historyczne

W X wieku Islandię zamieszkiwało ok. 30 plemion. Każda społeczność miała własnego przywódcę, ale surowe warunki panujące w dziewiczym kraju wymusiły reorganizację systemu władzy. Zadecydowano o zwoływaniu corocznego parlamentu, który miał decydować o sprawach kluczowych dla ludności zamieszkującej wyspę. Jedną z najważniejszych podjęto w 1000 roku, gdy lud zdecydował się przyjąć chrześcijaństwo.

Parlament obradował tam do 1799 roku, gdy został zniesiony. Instytucję przywrócono dopiero w 1844 roku i przeniesiono do Reykjaviku, gdzie do dziś odbywają się obrady.

Utworzenie parku narodowego

W 1930 roku, w tysięczną rocznicę powołania parlamentu, zadecydowano o utworzeniu na tym obszarze parku narodowego, upamiętniającego to podniosłe wydarzenie. Na początku XX wieku do Islandczyków dotarła informacja na temat amerykańskich parków narodowych, chroniących miejsca o szczególnej wartości przyrodniczej i historycznej. W 1907 roku pojawił się pierwszy artykuł, którego autor wskazał na konieczność pielęgnowania obszaru, na którym narodziła się islandzka państwowość.

Debata na temat objęcia tego obszaru ochroną rozpoczęła się już w 1913 roku. Siedemnaście lat później powstał pierwszy na wyspie park narodowy, który dziś jest jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc turystycznych w kraju. Ze względu na swoją wartość historyczną, w 2004 roku Park Narodowy Thingvellir został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Charakterystyka Parku Narodowego Thingvellir

Nie tylko walory historyczne, ale także przyrodnicze i krajobrazowe decydują o wyjątkowości tego miejsca. W Parku Narodowym Thingvellir wysuszone pola magmowe, które obficie porasta trawa i mech, spotykają się ze szczytami odbijającymi się w krystalicznie czystej wodzie. Nie brakuje tam głębokich wąwozów, których dno jest usiane olbrzymimi głazami. Całość tworzy niesamowity krajobraz – surowy i pierwotny, zupełnie odmienny od kontynentalnego.

Geologia Thingvellir

wzmożona aktywność wulkaniczna i sejsmiczna i wynikające z tych zjawisk niesamowite widoki są zasługą położenia parku, którego obszar obejmuje miejsce styku dwóch płyt tektonicznych: eurazjatyckiej i północnoamerykańskiej. W następstwie rozchodzenia się płyt kontynentalnych powstał Grzbiet Śródatlantycki – najdłuższy ze wszystkich grzbietów śródoceanicznych, ciągnących się od Islandii po Antarktydę.

Większa część grzbietu skrywa się pod powierzchnią wody. Islandia jest jednym z niewielu miejsc, gdzie z poziomu lądu na własne oczy można zobaczyć odsłonięte płyty tektoniczne, a Thingvellir stanowi najlepsze miejsce do ich obserwacji.

Przyroda Parku Narodowego Thingvellir

Może się wydawać, że w tak surowym miejscu próżno szukać bogatej flory i fauny. Jest w tym sporo racji, jednak należy podkreślić, że ze względu na panujące warunki, odizolowanie od lądu i stosunkowo krótki czas, który upłynął od ostatniego zlodowacenia, przyroda jest dość uboga na całej Islandii.

Flora Thingvellir

W Parku Narodowym Thingvellir stwierdzono występowanie 172 gatunków roślin wyższych, co stanowi 40 proc. islandzkiej flory. W surowym krajobrazie tego miejsca wyróżniają się brzozy karłowate, wrzosy, wierzby i olsze.

Fauna Thingvellir

Jezioro Thingvallavatn jest domem dla ok. 82 gatunków ptaków, z czego ok. 52 to gatunki gniazdujące. Jednym z najbardziej charakterystycznych mieszkańców parku jest nur lodowiec. Żyją tam także różne gatunki kaczkowatych, siewki złote, kszyki, a na stokach gnieżdżą się bieliki.

W wodach jeziora żyją trzy gatunki ryb słodkowodnych: pstrąg potokowy, ciernik i golec zwyczajny. Z ssaków zamieszkujących przybrzeżne tereny warto wymienić lisa arktycznego i norkę.

Co warto zobaczyć w Parku Narodowym Thingvellir?

W miejscu, w którym historia, kultura i przyroda splatają się w spójną całość, nie brakuje atrakcji. Park Narodowy Thingvellir to raj dla miłośników pieszych wycieczek. Liczne szlaki turystyczne prowadzą najbardziej malowniczymi zakątkami tego niezwykłego obszaru, wzdłuż największych atrakcji, które po prostu trzeba zobaczyć.

Szczeliny tektoniczne

Najbardziej wyjątkowymi okazami przyrody nieożywionej w Thingvellir są szczeliny tektoniczne. Do najbardziej znanych należy Almannagjá, czyli „wąwóz wszystkich ludzi”. To właśnie tam gromadził się islandzki parlament Althing. Pomiędzy pionowymi ścianami ryftu kontynentalnego wiedzie szlak turystyczny.

Kolejną interesującą szczeliną tektoniczną jest Flosagiá. To miejsce jest znane przede wszystkim ze swojej wschodniej części, którą tworzy szczelina Peningagjá, czyli „szczelina monet”. Nazwa ta pochodzi od popularnego wśród turystów zwyczaju wrzucania monet do wody.

Niemałą ciekawostką jest szczelina Silfra. To jedno z ulubionych miejsc nurków. Można tam zanurzyć się między pionowymi ścianami, pomiędzy którymi rozlewa się krystalicznie czysta woda, zapewniająca widoczność na ok. 100 m.

Wodospad Öxarárfoss

W północnej części parku można znaleźć wysoki na 22 metry wodospad Öxarárfoss na rzece Öxará, która zasila w wodę szczelinę Almannagjá. Należy wspomnieć, że powstał po zmianie biegu rzeki, jednak nie zmienia to faktu, że prezentuje się wyjątkowo malowniczo.

Skała Lögberg

Thingvellir to nie tylko cuda natury, ale także zabytki. Miejscem, w którym przyroda łączy się z historią, jest Lögberg, czyli „skała prawa”. To dawne miejsce obrad parlamentu, gdzie przemawiał przewodniczący. Dziś znajduje się tam platforma widokowa.

Basen Drekkingarhylur

Drekkingarhylur to malowniczy fragment rzeki Öxará, jednak to miejsce jest warte odwiedzenie nie tylko ze względu na swoje piękno, ale także ze względu na mroczną historię, którą skrywa. Od XVI do XVIII wieku odbywały się tam egzekucje kobiet, które uznano winnymi czarów, dzieciobójstwa, cudzołóstwa czy kazirodztwa. Śmierć następowała przez utopienie. Ostatni wyrok wykonano tam w 1749 roku.

Nasz autor

Artur Białek

Dziennikarz i redaktor. Wcześniej związany z redakcjami regionalnymi, technologicznymi i motoryzacyjnymi. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o historii, kosmosie i przyrodzie, ale nie boi się żadnego tematu. Uwielbia podróżować, zwłaszcza rowerem na dystansach ultra. Zamiast wygodnego łóżka w hotelu, wybiera tarp i hamak. Prywatnie miłośnik literatury.