Wyspy Komodo zachwycają niesamowitą przyrodą. Powstał tam jeden z najwspanialszych parków narodowych

Spis treści:

1. Gdzie znajdują się wyspy Komodo?
2. Charakterystyka Parku Narodowego Komodo
3. Przyroda na wyspach Komodo

Sawanny, namorzyny, lasy deszczowe i wiele innych formacji roślinnych – tak w skrócie wygląda Park Narodowy Komodo. Wyspy, które swoimi granicami obejmuje ten obszar, wydają się być innym światem – pierwotnym i dzikim. Nic dziwnego. To słabo zaludnione miejsce, gdzie człowiek tylko w minimalnym stopniu ingeruje w naturę.

Gdzie znajdują się wyspy Komodo?

Komodo jest położoną na wschód od Jawy wyspą w Indonezji, należącą do archipelagu Małych Wysp Sundajskich. Znajduje się między Sumbawą a Flores.

Skoro mowa o jednej wyspie, dlaczego gdy mowa o Komodo, najczęściej używa się liczby mnogiej? Odpowiedź jest prosta – ponieważ Park Narodowy Komodo obejmuje swoimi granicami nie tylko wyspę główną, ale także kilka większych i dziesiątki mniejszych.

Charakterystyka Parku Narodowego Komodo

Park Narodowy Komodo powstał 6 marca 1980 roku. Od tego czasu jego nadrzędną misją jest ochrona najsłynniejszych mieszkańców Komodo i okolicznych wysp – waranów z Komodo – oraz innych gatunków składających się na tamtejszą biosferę.

Park obejmuje swoimi granicami Komodo, wyspy Rinca i Padar, część wyspy Flores i dziesiątki niewielkich wysepek archipelagu Małych Wysp Sundajskich. Zajmuje obszar o powierzchni 1733 kilometrów kwadratowych. Około 35 proc. tej wartości (603 kilometry kwadratowe) przypada na obszar lądowy. Żeby lepiej zobrazować ogrom PN Komodo, wystarczy wspomnieć, że Biebrzański Park Narodowy (największy PN w Polsce) zajmuje „zaledwie” 592 kilometry kwadratowe.

Rzeźba terenu

W Parku Narodowym Komodo dominują obszary pochodzenia wulkanicznego, cechujące się pofałdowaną, chropowatą powierzchnią. W rzeźbie terenu wyróżniają się okrągłe wzniesienia, których wysokość przekracza 800 m n.p.m. Poszczególne wyspy są oddzielone systemem cieśnin.

Przyroda na wyspach Komodo

Ze względu na unikatowość tamtejszej przyrody i jej znaczenie, w 1991 roku Komodo i wyspy tworzące park zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. O ogromnej bioróżnorodności tego obszaru decyduje jego położenie – Park Narodowy Komodo znajduje się w strefie równikowej. To przekłada się na bogactwo flory i różnorodność siedlisk, a tamtejsza fauna stanowi formę przejściową między azjatycką a australijską.

Flora wysp Komodo

Znaczną cześć parku porastają gęste lasy deszczowe. Należy jednak podkreślić, że na wyspach Komodo pojawiają się także inne formacje roślinne. Występują tam między innymi trawiaste sawanny, a osłonięte zatoki stwarzają doskonałe warunki dla przybrzeżnych lasów namorzynowych.

Fauna wysp Komodo

Wyspy Komodo są zamieszkane przez setki gatunków zwierząt reprezentujących wszystkie gromady, w tym przez gatunki endemiczne, które nie występują nigdzie indziej.

Ptaki w Parku Narodowym Komodo

W parkowej awifaunie wyróżniają się ptaki z rodzaju Megapodius, reprezentujące rodzinę nogali. Na obszarze parku doliczono się aż 27 gatunków.

Wśród innych charakterystycznych mieszkańców Komodo warto wymienić ciekawych przedstawicieli rodziny gołębiowatych: muszkatelę miedzianą i synogarlicę perłoszyją. Papugowate są reprezentowane między innymi przez kakadu żółtolicą i papugi wielkodziobe. Do największych szponiastych należą wojownik sundajski i bielik białobrzuchy.

Ssaki w Parku Narodowym Komodo

Ssaki nie mają zbyt bogatej reprezentacji. Ich bytowaniu nie sprzyja zarówno klimat, jak i dostępność siedlisk („tradycyjne” lasy stanowią tam mniejszość). Wśród przedstawicieli tej gromady warto wymienić makaka krabojada, sambara sundajskiego i łaskuna palmowego.

Gady i płazy w Parku Narodowym Komodo

Znacznie lepiej czują się tam gady i płazy. Żaby są tam licznie reprezentowane, a do najciekawszych gatunków należą endemiczne Oreophryne darewskyi i Oreophryne jeffersoniana. W parku stwierdzono występowanie dwunastu gatunków węży, między innymi pytona timorskiego i daboi łańcuszkowej. Ciekawymi przedstawicielami pełzających gadów są też Naja sputatrix i Trimeresurus albolabris.

Wyspy Komodo, czyli dom największej jaszczurki świata

W bogatej faunie wysp Komodo najbardziej wyróżnia się największa żyjąca jaszczurka. Mowa o waranie z Komodo, zwanym też „smokiem”. Przedstawiciele tego gatunku osiągają do 3 metrów długości i mogą ważyć ponad 70 kilogramów. Łeb wielkiego gada jest szeroki i spłaszczony, szyja – gruba i mocna, tułów – długi i masywny, a ogon – długi, szeroki u nasady i zwężający się ku końcowi.

Warany z Komodo żywią się padliną, ale są też aktywnymi myśliwymi. Potrafią upolować zdobycz większą od siebie – bawoła, dziką świnię czy sambara sundajskiego. Gdy waran wypatrzy mniejszą zdobycz, rzuca się jej do gardła. Większą najpierw próbuje powalić na ziemię. Ma słabsze szczęki od podobnej wielkości krokodyli, ale i tak nie daje swoim ofiarom szans na przeżycie. Ogon jaszczurki uderza z siłą dwóch ton! To jeszcze nie wszystko. Warany z Komodo są jadowite i każde ugryzienie tych jaszczurek może prowadzić do śmierci.

Park Narodowy Komodo jest jedynym miejscem, gdzie można podziwiać te gady w ich naturalnym środowisku. Należy jednak podkreślić, że są niebezpieczne dla ludzi. Wielka jaszczurka wydaje się niezdarna i powolna, ale to tylko pozory. Smoki z Komodo są prawdziwymi sprinterami. Potrafią błyskawicznie poderwać się do biegu, a przemieszczają się na tyle szybko, że przeciętny człowiek ma niewielką szansę na ucieczkę. Potężny waran może też zeskoczyć na potencjalną ofiarę z drzewa.

Podwodna fauna wysp Komodo

Równie zachwycający (a być może nawet bardziej) jest podwodny świat Parku Narodowego Komodo. Pośród raf koralowych żyją płaszczki, żółwie morskie, wielobarwne ryby, fantazyjnie ukształtowane ślimaki, kolorowe gąbki, osłonice, głowonogi i wiele innych stworzeń.

W wodach otaczających wyspy Komodo stwierdzono występowanie dziesięciu gatunków delfinów i sześciu gatunków waleni. Spotkać tam można rekina rafowego i ogromnego rekina wielorybiego. Równie imponująco prezentują się tzw. diabły morskie, czyli manty.

Nasz autor

Artur Białek

Dziennikarz i redaktor. Wcześniej związany z redakcjami regionalnymi, technologicznymi i motoryzacyjnymi. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o historii, kosmosie i przyrodzie, ale nie boi się żadnego tematu. Uwielbia podróżować, zwłaszcza rowerem na dystansach ultra. Zamiast wygodnego łóżka w hotelu, wybiera tarp i hamak. Prywatnie miłośnik literatury.