Zachwycające zjawisko na Sycylii. Nad wulkanem Etna pojawiły się obłoki w kształcie okręgów
Etna to największy aktywny wulkan w Europie. Mimo że poważne, zagrażające ludziom erupcje nie są odnotowywane na Sycylii często, stożek wulkaniczny nie daje o sobie zapomnieć. W ostatnich dniach media obiegły zdjęcia nietypowych obłoków nad Etną. Wiadomo, jak powstały.
W tym artykule:
W pierwszy weekend kwietnia 2024 r. wulkan Etna uraczył mieszkańców Sycylii i turystów odwiedzających południe Włoch nietypowym zjawiskiem. Znad stratowulkanu w stronę błękitnego nieba unosiły się białe pierścienie o niemal idealnie równych kształtach. Na zdjęciach i nagraniach wyglądają jak kółka dymu wypuszczane przez palaczy. Czym tak naprawdę są i jak powstają?
Etna zaskoczyła pierścieniami
Naukowcy nazywają je pierścieniami wirowymi. Etna wytworzyła je w wyniku szybkiego uwolnienia gazów i oparów z krateru, który powstał na powierzchni sycylijskiego wulkanu na początku kwietnia.
– Wyobraźcie sobie bardzo wąski, cylindryczny przewód, w którym na pewnej głębokości znajduje się magma. Od czasu do czasu na powierzchni magmy tworzy się bąbel, pęka i wysyła przez ten przewód „pocisk” gazu z dużą prędkością – tak Boris Behncke, wulkanolog z Włoskiego Narodowego Instytutu Geofizyki (INGV) i Obserwatorium Wulkanologii na Etnie tłumaczył powstanie pierścieni wirowych w mailu do redakcji „Washington Post”.
Jak powstają pierścienie wirowe?
Okrągły otwór wentylacyjny sprawia, że opary przyjmują kształt przypominający pierścień. Tak powstają obłoki o charakterystycznym kształcie, czyli właśnie pierścienie wirowe. Ich skład to przede wszystkim (w 80%) para wodna. Dzięki niej pierścienie mają biały odcień, który przypomina dym. Pozostałe związki zawarte w nich to głównie dwutlenek siarki i dwutlenek węgla.
Co ciekawe, według badaczy wulkaniczne pierścienie wirowe nie są szczególnie rzadkim zjawiskiem. Zwłaszcza nad Etną. Jak dodaje Boris Behncke, Etna to „najbardziej płodny wulkan na tej planecie pod względem pierścieni z pary”.
Cytowana przez „The New York Times” Simona Scollo, wulkanożka z INGV, wyjaśniła z kolei, że w zależności od warunków pogodowych pierścienie utrzymują się w powietrzu od jednej do 10 minut. Tego typu aktywność Etny nie zwiastuje spektakularnej erupcji. Mieszkańcy Sycylii mogą więc spać spokojnie. Tak jak i turyści, którzy w najbliższym czasie planują odwiedzić największą włoską wyspę. Warto jednak jednak pamiętać, że Etna to aktywny wulkan i pomniejsze erupcje mogą zachodzić nawet kilka razy w roku.
Superwulkany - jak powstają i jakie są znane superwulkany?
Jak powstają superwulkany? Gdzie są zlokalizowane? Na te i inne pytania odpowiadamy poniżej.
Ciekawostki o wulkanie Etna
- Etna to najwyższy aktywny wulkan w Europie. Jego wysokość to około 3357 metrów.
- Etna ma jedną z najdłuższych udokumentowanych historii aktywności wulkanicznej. Najstarsze znane erupcje są datowane na około 1500 rok p.n.e. Do tej pory jest to jeden z najbardziej aktywnych wulkanów na świecie.
- W 2007 roku Etna została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO ze względu na jej wyjątkowe cechy geologiczne, różnorodność biologiczną i znaczenie kulturowe.
- W mitologii greckiej opisywano Etnę jako kuźnię Hefajstosa – boga ognia, kowali i złotników.
- Etna ma wiele nazw we Włoszech. Sycylijczycy najczęściej nazywają słynny wulkan Mungibeddu.
Źródła: Washington Post, New York Times, The Times and The Sunday Times.
Nasz ekspert
Mateusz Łysiak
Dziennikarz zakręcony na punkcie podróżowania. Pierwsze kroki w mediach stawiał w redakcjach internetowej i papierowej magazynu „Podróże”. Redagował i wydawał m.in. w gazeta.pl i dziendobrytvn.pl. O odległych miejscach (czasem i tych bliższych) lubi pisać nie tylko w kontekście turystycznym, ale też przyrodniczym i społecznym. Marzy o tym, żeby zobaczyć zorzę polarną oraz Machu Picchu. Co poza szlakiem? Kuchnia włoska, reportaże i pływanie.