"Pokaż mi okładkę swojego paszportu, a powiem ci, kim jesteś". Sprawdzamy, co oznacza kolor paszportu

To jeden z najważniejszych dokumentów tożsamości, zwłaszcza dla podróżników. Choć to bardzo osobista rzecz, nie do końca mamy wpływ na jej wygląd. Nie możemy na przykład zamieścić inspirującego cytatu na stronie z pieczęciami, bez szans będzie zdjęcie z Indii, na którym wyglądamy jak rasowy podróżnik (za to bardzo prawdopodobne, że wypadniemy jak rasowy… przestępca - taki urok tzw. zdjęć biometrycznych). Nie możemy też sami wybrać koloru okładki.

Dla paszportowych okładek na całym świecie zarezerwowane są tylko 4 barwy: czerwona, niebieska, zielona i czarna, w różnych odcieniach. Ktoś widział różowy paszport? Właśnie… Wspólne na arenie międzynarodowej są także format dokumentu, sposób wykonania oraz inne wymogi techniczne. Może więc wydać się zaskakujące, że o kolorze paszportu nie decyduje ścisły system kategoryzacji. Nie oznacza to jednak, że kolory są zupełnie przypadkowe.

Co więc możemy wyczytać z koloru paszportu? W ten sposób z pewnością daje o sobie znać tożsamość narodowa, do głosu dochodzą także geografia, stosunki polityczne, a nawet religia.

Bordowe paszporty zarezerwowane są dla państw członkowskich Unii Europejskiej (nie licząc Chorwacji) oraz zwyczajowo dla krajów ubiegających się o członkostwo. (Pojawia się pytanie, czy w związku z Brexitem Wielka Brytania zrezygnuje z dotychczasowego koloru?). Ciemnoczerwonymi paszportami posługują się też mieszkańcy państw należących do Wspólnoty Andyjskiej, czyli obywatele Boliwii, Kolumbii, Ekwadoru i Peru.

Granatowymi paszportami posługują się obywatele Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej oraz mieszkańcy Karaibów. Podobnie kraje przynależące do organizacji Wspólny Rynek Południa (tzw. Mercosur), tj. Argentyna, Brazylia, Urugwaj, Paragwaj. Wyjątek stanowi Wenezuela, w której dokumenty mają kolor bordowy (to „pamiątka” z czasów przynależności do Wspólnoty Andyjskiej). Ciemnoniebieskie paszporty obowiązują także w Syrii. Nietrudno zauważyć, że kolor dokumentu nie ma wpływu na jego „moc”. Syryjski paszport, pozornie podobny do amerykańskiego, pozwala na wjazd bez wizy tylko do 32 krajów świata (!). Wszystko ze względu na relacje dyplomatyczne między państwami. Jak widać, paszporty dla jednych mogą być prawem wstępu dla innych - przeszkodą.

W krajach, w których dominuje Islam, zazwyczaj używa się zielonych paszportów. Zieleń to ważny kolor dla wyznawców tej religii (miał to być ulubiony kolor Mahometa). Dokumenty w odcieniach zielonego używane są także przez wielu członków Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Zachodniej (ECOWAS), w Nigerze i Senegalu.

Jest jeszcze jeden aspekt, który decyduje o doborze koloru – typowo praktyczny. Otóż na okładach w ciemnym kolorze nie są tak bardzo widoczne zabrudzenia. Ciemne paszporty wydają się też nieco bardziej oficjalne. W Botswanie, Zambii i Nowej Zelandii, czarny kolor paszportu korespondują z barwami narodowymi.