5 najczęstszych pytań o bezpieczne jedzenie na mieście. Ekspert odpowiada
W restauracjach i kawiarniach trudno o przestrzeganie podstawowych zaleceń dotyczących ograniczania przenoszenia koronawirusa – czyli noszenia maseczek i zachowania dystansu od innych. Co zrobić, aby bezpiecznie zjeść na mieście i zminimalizować ryzyko infekcji? Podpowiada ekspert.
- Katarzyna Grzelak
Na pytania najczęściej zadawane przez internautów odpowiada Thomas A. Russo, profesor i szef oddziału chorób zakaźnych na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Buffalo, The State University of New York.
W jakiej odległości od siebie powinny znajdować się stoły i krzesła barowe?
Nie ma nic magicznego w odległości sześciu stóp (ok. 2 metrów), o której słyszymy w oficjalnych wytycznych rządowych agencji. Uważam, że to minimalna odległość wymagana do zachowania bezpiecznego odstępu.
Zasada „sześciu stóp” opiera się na starych danych o kropelkach, które mogą przenosić wirusy. Kropelki te przenoszą się drogą kropelkową w powietrzu w promieniu sześciu stóp, ale nie zawsze tak jest. Aerozole mogą rozprzestrzeniać wirusa na większe odległości, choć pozostaje niepewność co do tego, jak powszechne jest to rozprzestrzenianie. Cząsteczki generowane przez kichanie lub biegaczy mogą „podróżować” do 30 stóp.
Wykazano, że samo mówienie generuje kropelki, które mogą być zakaźne.
Jeśli w zamkniętej przestrzeni, na przykład w restauracji, jest wentylator, cząstki będą również podróżować dalej. Zostało to wykazane w badaniach z Chin: ludzie w restauracji siedzący w kierunku „pod wiatr” od zarażonej osoby zostali zarażeni, mimo że odległość była większa niż sześć stóp.
Im mniejsza odległość od zakażonego i im dłuższy czas narażenia na kontakt, tym większe ryzyko.
Jeśli obsługa nosi maski ochronne, czy to wystarczy?
Jeśli kelnerzy noszą maski, zapewnia to ochronę, ale jedzący i rozmawiający klienci nadal mogą rozprzestrzeniać wirusa.
Jednym ze sposobów ograniczenia ryzyka w tej sytuacji, przynajmniej z punktu widzenia zdrowia publicznego, byłoby otoczenie stołów barierami ochronnymi, takimi jak pleksiglas lub ekrany, lub umieszczenie stołów w osobnych pokojach z zamykanymi drzwiami. Niektóre stany zachęcają restauracje do wprowadzenia ograniczenia – jeden kelner do jednego stolika.
Restauracje mogą również sprawdzać gości przed wejściem, sprawdzając temperaturę lub pytając o objawy i ich bliski kontakt z kimś, u kogo niedawno zdiagnozowano COVID-19. Jest to kontrowersyjne, ale restauracje w Kalifornii próbowały tego rozwiązania. Stan Waszyngton próbował wymagać od restauracji rejestrowania danych kontaktowych odwiedzających, na wypadek wykrycia ogniska, ale wycofał się, by tylko to zalecić.
Łatwiej jest kontrolować pracowników. W rzeczywistości wytyczne z Centrów Kontroli i Zapobiegania Chorobom zalecają, aby restauracje sprawdzały pracowników przed ponownym otwarciem. Ale chociaż badanie przesiewowe pracowników pod kątem możliwej infekcji może zmniejszyć ryzyko, należy pamiętać, że ludzie mogą być zakaźni na sześć dni przed wystąpieniem objawów. Dlatego maski, ochrona oczu, dystans społeczny i higiena rąk są kluczowymi środkami zapobiegania infekcji.
Czy powinienem poprosić o jednorazowe przybory i wszystko dezynfekować?
Regularne zmywanie talerzy, szklanek i przyborów oraz pranie serwetek i obrusów dezaktywuje wirusa. Tutaj nie ma potrzeby stosowania materiałów jednorazowego użytku. Stół powinien być również czyszczony i dezynfekowany między klientami i oznaczany jako zdezynfekowany.
Karty menu są nieco bardziej problematyczne, w zależności od materiału. Plastikowe menu można zdezynfekować. Jednorazowe menu byłyby bardziej idealne. Pamiętaj, że nawet jeśli ktoś dotknie powierzchni, na której znajduje się zakaźny wirus, dopóki nie dotknie ust, nosa lub oczu, powinien być bezpieczny. W razie wątpliwości umyj ręce lub użyj preparatu do dezynfekcji rąk.
Czy mogę zakazić się wirusem przez jedzenie z kuchni?
Ryzyko zarażenia się nowym koronawirusem pochodzącym z pożywienia jest bardzo niskie.
Jest to wirus układu oddechowego, którego pierwotnym rodzajem infekcji jest dostęp do górnych lub dolnych dróg oddechowych poprzez kropelki lub aerozole dostające się do ust, nosa lub oczu. Musi dostać się do dróg oddechowych, aby spowodować infekcję, i nie może tego zrobić przez żołądek lub jelito.
Wirus również nie jest bardzo stabilny w środowisku. Badania wykazały, że traci on połowę stężenia wirusa po mniej niż godzinie na miedzi, trzy i pół godziny na tekturze i prawie siedmiu godzinach na plastiku. Jeśli żywność zostanie naruszona podczas przygotowywania, temperatura gotowania prawdopodobnie dezaktywuje wiele jego cząsteczek, jeśli nie całego wirusa.
Stosowanie masek i utrzymywanie higieny rąk przez osoby przygotowujące żywność powinno znacznie zmniejszyć ryzyko zanieczyszczenia żywności.
Czy siedzenia na zewnątrz lub posiłki na wynos są bezpieczniejsze?
Wrażliwe osoby mogą rozważyć opcję spożywania posiłków na wynos albo na zewnątrz, jeśli warunki są odpowiednie.
Są to prawdopodobnie najbezpieczniejsze opcje; przejściowa interakcja z jedną osobą, gdy wszyscy mają założone maski, stanowi sytuację o niższym ryzyku (niż jedzenie posiłku w restauracji).
Ogólnie rzecz biorąc, posiłki na zewnątrz są bezpieczniejsze niż posiłki wewnątrz. Utrzymanie ochrony oczu za pomocą okularów i sporadyczne stosowanie maski między kęsami jedzenia i łykami napojów jeszcze bardziej zmniejszy ryzyko.