Odszkodowanie za opóźnienie pociągu. Rekompensata nie zawsze się należy

W tym artykule:

1. Czy za opóźnienie pociągu należy się odszkodowanie?
2. Kiedy nie przysługuje odszkodowanie za opóźnienie pociągu?
3. Jak uzyskać odszkodowanie za opóźniony pociąg?
4. Gdzie sprawdzić opóźnienia pociągów?

Opóźnienia na kolei to zmora niejednego pasażera. Niewielu podróżnych jednak wie, że gdy pociąg nie ruszy o czasie, a jego opóźnienie wyniesie co najmniej 60 minut, maja prawo ubiegać się o odszkodowanie. Jakie kryteria trzeba spełnić, by otrzymać rekompensatę od danego przewoźnika? Szczegóły do sprawdzenia poniżej.

Czy za opóźnienie pociągu należy się odszkodowanie?

Z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym z kwietnia 2021 roku wynika, że o rekompensatę ubiegać może się każdy pasażer, którego pociąg zostanie opóźniony o co najmniej godzinę. Zgodnie z artykułem 19. unijnego dokumentu minimalna kwota odszkodowania za opóźnienia wynosi:

• 25% ceny biletu w przypadku opóźnienia wynoszącego od 60 do 119 minut;
• 50% ceny biletu w przypadku opóźnienia wynoszącego 120 minut lub więcej.

Warto podkreślić, że przyjęte przez PE i Radę UE przepisy nie dotyczą wszystkich przewoźników. W Polsce stosowane są wyłącznie w odniesieniu do opóźnień krajowych pociągów dalekobieżnych – Express Intercity Premium (EIP), Express InterCity (EIC), InterCity (IC), Twoje Linie Kolejowe (TLK), interREGIO (IR), ŁKA Sprinter (ŁS) oraz połączeń międzynarodowych.

Zwolnione z obowiązku zwrotów kosztów za opóźniony pociąg zostały koleje miejskie, podmiejskie i regionalne, a więc np. Koleje Mazowieckie, Koleje Dolnośląskie czy POLREGIO.

Kiedy nie przysługuje odszkodowanie za opóźnienie pociągu?

Choć prawo chroni pasażera, odszkodowanie za opóźnienie pociągu nie zawsze się jednak należy. Przewoźnik może odmówić wypłaty rekompensaty, gdy wartość danej rekompensaty w przeliczeniu na każdą osobę nie przekracza minimalnego progu (wysokość tego progu nie może przekraczać 4 euro; w PKP Intercity jest to aktualnie 16 zł); jeśli udowodni, że opóźnienie zdarzyło się poza Unią lub z przyczyn losowych, zupełnie niezależnych od operatora, jak np.:

• nadzwyczajne okoliczności niezwiązane z ruchem kolei, takie jak ekstremalne warunki pogodowe, poważne katastrofy naturalne lub poważne kryzysy w dziedzinie zdrowia publicznego, których przedsiębiorstwo kolejowe mimo zastosowania wymaganej w danych okolicznościach staranności nie było w stanie uniknąć ani których skutkom nie mogło zapobiec;
• wina podróżnego;
• lub zachowanie się osoby trzeciej, którego przedsiębiorstwo kolejowe mimo zastosowania niezbędnej w danych okolicznościach staranności nie było w stanie uniknąć i którego skutkom nie mogło zapobiec, takie jak osoby na torach, kradzież kabli, sytuacja nadzwyczajna w pociągu, działania organów ścigania, sabotaż lub terroryzm.

O odszkodowanie nie może ubiegać się także pasażer, który został poinformowany o opóźnieniu przed zakupem biletu lub jeżeli opóźnienie powstałe w wyniku kontynuacji podróży innym połączeniem lub poprzez zmianę trasy nie przekracza jednej godziny.

To mogło przytrafić się każdemu. Pechowe zdarzenie na lotnisku kosztowało ją 20 tys. zł

Historia Emily Allen to przestroga dla wszystkich pasażerów. Brytyjka była zmuszona odwołać rodzinne wakacje w Grecji po tym, jak jej paszport został „podarty”.

Jak uzyskać odszkodowanie za opóźniony pociąg?

Formularz wniosku o rekompensatę można uzyskać za pośrednictwem oficjalnej strony danego przewoźnika. Wypłata odszkodowania – w formie kuponów lub innych usług, a na wyraźną prośbę pasażera, w postaci pieniężnej – następuje w ciągu miesiąca po złożeniu odpowiednich dokumentów.

W unijnym rozporządzeniu ponadto zaznaczono, że „odszkodowanie nie może być pomniejszane o finansowe koszty transakcji, takie jak opłaty, koszty telekomunikacyjne lub znaczki”.

Gdzie sprawdzić opóźnienia pociągów?

Zamiast oczekiwać kolejnych komunikatów megafonowych i nerwowo sprawdzać tablicę z rozkładem jazdy, przez rozpoczęciem podróży warto pobrać aplikację mobilną Portal Pasażera. Za jej pośrednictwem podróżni sprawdzą, ile wynosi ewentualne opóźnienie i o której powinien być planowy odjazd. Wystarczy, że po wybraniu kategorii „opóźnienia i utrudnienia” wpiszą nazwę stacji początkowej.

Co ważne, dane dotyczą zarówno połączeń realizowanych przez PKP Intercity, jak i regionalnych przewoźników:

• Arriva RP,
• PKP Cargo,
• Koleje Dolnośląskie,
• Koleje Mazowieckie,
• Koleje Małopolskie,
• Koleje Śląskie,
• Koleje Wielkopolskie,
• LEO Express Global,
• LEO Express,
• Łódzką Kolej Aglomeracyjną,
• POLREGIO,
• SKM,
• SKPL Cargo,
• Ostdeutsche Eisenbahn GmbH,
• oraz RegioJet.

Ponadto Portal Pasażera umożliwia użytkownikom zapoznanie się z rozkładem jazdy, katalogiem stacji czy aktualnymi informacjami o zmianach w organizacji ruchu pociągów na wybranych trasach. Dodajmy, że aplikacja jest całkowicie darmowa, a korzystać z niej mogą posiadacze smartfonów z systemem Android oraz iOS.

Źródła: utk.gov.pl, Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym, archiwum National-Geographic.pl

Nasz ekspert

Igor Szulim

Od zawsze wiedziałem, co chcę robić w życiu. Dlatego z pasji i z wykształcenia jestem dziennikarzem. W National-Geographic.pl zajmuje się tematyką podróżniczą. Szczególnie bliskie są mi kraje niemieckojęzyczne. Po godzinach najchętniej spędzam czas na korcie tenisowym.