13 maja to światowy dzień humusu. Jak to się stało, że wegański dip z Bliskiego Wschodu zawojował świat?
Humus można dziś kupić niemal w każdym sklepie. Ta smakowita pasta z ciecierzycy i sezamu cieszy się globalną popularnością.
- Magdalena Rudzka
W tym artykule:
„Hummus” to po arabsku ciecierzyca, czyli cieciorka lub groch włoski. Na terenach Bliskiego Wschodu roślina ta uprawiana jest od 9 tysięcy lat. Nic więc dziwnego, że jest obecna w kuchniach państw całego regionu.
Jak zrobić hummus
Ale humus to też potrawa. Składa się tylko z czterech składników:
- ciecierzycy,
- sezamowej pasty tahini,
- soku z cytryny,
- czosnku.
Może być wszystkim: dodatkiem, dipem, pełnoprawnym posiłkiem. Humus jest zdrowy, pełen roślinnego białka, sycący i bardzo uniwersalny – zagra z mnóstwem składników. We współczesne żywieniowe trendy wpasował się idealnie. Przepisy na humus znajdziecie w serwisie MojeGotowanie.pl.
Skąd pochodzi humus?
Od wieków jedzą go Syryjczycy, Egipcjanie, Turcy, Tunezyjczycy i Grecy. Jednak to Liban i Izrael uważają się za ojczyzny humusu. Dlatego toczą niekończący się spór o prawo do nazwania go daniem narodowym. Liban podjął nawet wysiłki, by humus zastrzec jako markę.
Choć rzeczywiście trudno jednoznacznie wskazać, gdzie i kiedy humus wymyślono, to w Libanie jest on absolutną podstawą kuchni, obecną przy niemal każdym posiłku i codziennie. Libańczycy podają go najczęściej z oliwą, porcją niezmielonej cieciorki i szczyptą suszonej papryki. Żeby był gładki, ucierają go na masę dodając kostki lodu.
Globalna kariera humusu
Humus zrobił też niesamowitą karierę na całym świecie. Podobno globalna wartość humusowego rynku to ponad 2,5 miliarda dolarów rocznie. Najwięcej jedzą go Amerykanie, a w Europie – Brytyjczycy. To właśnie w USA w 2012 roku powstał pomysł na Międzynarodowy Dzień Humusu. Choć stał się on produktem dostępnym niemal w każdym sklepie, oczywiście najlepiej próbować go w którejś z jego bliskowschodnich ojczyzn. Na przykład w Libanie.
Dania kuchni libańskiej
Kuchnia tego kraju to – jak zwykle na Bliskim Wschodzie – prawdziwa feeria smaków. Oto, czego koniecznie jeszcze musicie tam spróbować:
1 z 13
Knafeh
Słodki przekładaniec z ciasta i sera w słodkim syropie. Używa się do niego np. ciasta z cienkich nitek makaronowych lub z semoliny. Ser to np. owczy lub kozi nabulsi.
2 z 13
Labneh
Delikatny serek wytwarzany poprzez odsączenie jogurtu. Podaje się go nie tylko w formie świeżej, ale też podsuszony, uformowany w kulki i obtoczony w ziołach.
3 z 13
Mahalabia
Delikatny deser z mleka, cukru, mąki ryżowej, kukurydzianej lub semoliny. Plus różne dodatki, np. woda różana, pokruszone pistacje, orzechy włoskie migdały.
4 z 13
Makdous
To bardzo ciekawa potrawa: konserwowane w oliwie młodziutkie bakłażany nadziane orzechami włoskimi, papryką, chili i czosnkiem.
5 z 13
Sfiha
Rodzaj pikantnego ciasta czasem, ze względu na wielkość, podobnego do pizzy. Sfiha to podpłomyk pokryty masą z mielonego mięsa (zwykle jagnięciny) i upieczony.
6 z 13
Shawarma
Ten najpopularniejszy libański street food podobno narodził się w Bejrucie. Shawarma to upieczone na pionowym ruszcie cienko skrawane mięso, podane w chlebku pita. Częstym dodatkiem jest sos czosnkowy toum.
7 z 13
Tabouleh
W Libanie tę sałatkę podaje się z dużą ilością natki pietruszki, która dominuje nad resztą składników. A są to: bulgur, pomidory, cebula, oliwa i sok z cytryny.
8 z 13
Zaatar
Popularna w Lewancie mieszanka przypraw. W Libanie w jej skład wchodzą: suszona bliskowschodnia odmiana oregano – lebiodka syryjska, sumak, nasiona sezamu i sól.
9 z 13
Baba ghanoush
Jej najważniejszym składnikiem jest miąższ zgrillowanego lub upieczonego bakłażana – koniecznie w całości. Soczysty dymny miąższ miażdży się na pastę i miesza z sokiem z cytryny, cebulą, pomidorami i czosnkiem.
10 z 13
Baklawa
Nawet kilkadziesiąt cienkich warstw ciasta filo smaruje się stopionym masłem, a w środek wkłada masę z siekanych orzechów. Po upieczeniu baklawę zalewa się syropem z dodatkiem wody różanej lub z kwiatu pomarańczy.
11 z 13
Bamia
Prosty warzywny gulasz z okry, czyli owoców piżmianu jadalnego. Do podsmażonej na oliwie okry dorzuca się cebulę, czosnek, pomidory i przyprawia melasą z granatu.
12 z 13
Fattoush
Z pozoru to prosta sałatka ze świeżych warzyw. Jednak wyróżnia ją dodatek pokruszonego, a wcześniej podsmażonego chlebka pita. Soczystość świeżych warzyw zostaje jeszcze podbita chrupkością pieczywa.
13 z 13
Kibbeh
Charakterystyczne wrzecionowate mięsne klopsiki. Ich wykonanie to niełatwa sztuka. Składają się z zewnętrznej warstwy drobno mielonego mięsa wymieszanego z bulgurem oraz nadzienia, również mięsnego. Usmażone w głębokim tłuszczu, powinny być chrupkie z zewnątrz i wilgotne w środku.